۲. جهش قیمت انرژی و راهکار فولاد مبارکه: قیمت برق در سال ۱۴۰۴ از حدود دو هزار و ۸۰۰ تومان به یازده هزار و ۳۰۰ تومان افزایش یافته است. فولاد مبارکه برای مقابله با این فشار، برنامه کاهش ۸ هزار میلیارد تومانی هزینه‌ها را در دستور کار دارد که تاکنون ۲.۵ هزار میلیارد تومان آن عملی شده است.

۳. مازاد ظرفیت در بازار جهانی: در سال ۲۰۲۴، حدود ۶۰۰ میلیون تن ظرفیت مازاد در صنعت فولاد جهان وجود دارد. تولید سالانه جهان ۱.۸۷ میلیارد تن و ظرفیت ایجادشده حدود ۲.۴ میلیارد تن است که نشان‌دهنده رقابت شدید در بازار جهانی فولاد است.

۴. کاهش قیمت جهانی ورق فولادی: قیمت جهانی ورق سرد از یک‌هزار و یکصد دلار به زیر ۶۰۰ دلار و قیمت ورق گرم از هزار دلار به ۴۲۰ دلار کاهش یافته است. این افت قیمت‌ها فشار زیادی به تولیدکنندگان داخلی از جمله فولاد مبارکه وارد کرده است.

۵. فشار صادراتی چین و دامپینگ: چین با کاهش تقاضای داخلی، فولاد را با قیمت پایین‌تر، شرایط فروش جذاب و اعتبار بلندمدت به بازار منطقه صادر می‌کند. این موضوع به‌شدت بازار خاورمیانه را تحت تأثیر قرار داده و فولاد ایران را در رقابت دچار مشکل کرده است.

۶. واردات غیرضروری و رانت ارزی: در سال ۱۴۰۳، حدود ۱.۴ میلیون تن فولاد وارد کشور شده که ارزش آن ۱.۵ میلیارد دلار بوده است. فقط ۱۰ درصد از این واردات به دلیل نیاز واقعی بوده و باقی عمدتاً به دلیل سوء‌استفاده از اختلاف نرخ ارز و رانت وارد شده است.

۷. کاهش حاشیه سود و تهدید داخلی: از سال ۲۰۲۲، حاشیه سود شرکت‌های فولادی در دنیا کاهش یافته و این روند در ایران هم با شدت بیشتری ادامه دارد؛ به‌ویژه به دلیل مشکلاتی مثل ناترازی انرژی، قیمت‌گذاری دولتی و اختلال در بازار فروش داخلی.

۸. سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های انرژی: فولاد مبارکه برای کاهش وابستگی به منابع دولتی، حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان در تأمین آب سرمایه‌گذاری کرده و در حال ساخت زیرساخت‌هایی برای تأمین ۳۰۰ مگاوات برق تا پایان سال است. همچنین پروژه تأمین گاز نیز در دست پیگیری است.

۹. رکود تقاضا در صنایع پایین‌دستی: با کاهش تقاضای ورق در بازار، زنگ خطر برای صنایعی مثل خودروسازی، لوازم خانگی و پروفیل‌سازی به صدا درآمده است. این کاهش سفارش‌ها تأثیر مستقیم بر تولید و سودآوری فولاد مبارکه گذاشته است.

۱۰. چشم‌انداز صادرات و هشدار راهبردی: فولاد مبارکه توانایی صادرات تا سقف ۱.۵ میلیارد دلار را دارد، اما رکود داخلی و قیمت‌گذاری نادرست باعث شده محصولاتش حتی در عراق، با قیمتی ۳۰ تا ۴۰ دلار پایین‌تر از قیمت رسمی فروخته شوند. بازنگری در سیاست صادراتی و قیمت‌گذاری ضروری است.

▫️پی‌نوشت: این موارد از سخنرانی سعید زرندی، مدیرعامل فولاد مبارکه، در روزر گذشته، طی آیین افتتاحیه دومین همایش سالانه و سلسله نشست‌های تخصصی فولاد کشور استخراج شده است.