در هفته‌های اخیر قیمت جهانی سنگ‌آهن افزایش یافته که فرصتی چشمگیر برای کشور در جهت توسعه صادرات ایجاد می‌کند، البته در صورتی که قدر این مهم دانسته شود و فرصت ایجاد شده را ارج بنهیم. مساله مهم این است که بنا به باور فعالان این عرصه مازاد تولید وجود دارد اما باید شرایط صادرات تسهیل شود.

این در حالی است که موانع سیاستگذاری‌های داخلی از یک سو و تحریم‌ها از سوی دیگر چشم‌انداز صادرات را با چالش مواجه کرده است.

در واقع محدودیت‌ برق باعث کاهش مصرف در بخش پایین‌دست شده و شاهد مازاد تولید سنگ‌آهن هستیم. در نتیجه این مساله فرصتی را فراهم کرده که بتوانیم دست به صادرات بزنیم اما آنچه مسوولان باید به آن توجه کنند این است که قیمت‌ها تا ابد بالا نمی‌مانند و این روند افزایشی به شدت کوتاه‌مدت است. البته باید گفت قیمت‌ها مطابق با سال‌‌های گذشته افزایش یافته و اتفاق غیرمنتظره‌ای نبوده و ناشی از سیاست‌ خریداران است، هرچند قیمت گندله از حدود ۸۰ دلار به ۹۷ دلار رسیده است.

براساس تحلیل‌ها، پس از چهار سال افت تدریجی بازار جهانی سنگ‌آهن با رسیدن به کف حمایتی سیگنال‌های مثبتی از احتمال پایان فاز نزولی خود مخابره کرده است. قیمت سنگ‌آهن که طی نزدیک به چهار سال گذشته در قالب الگوی «مثلث نزولی» و در محدوده یک کریدور ۱۵ساله نوسان داشت، ماه گذشته به سطح کلیدی ۹۳دلار رسید. این قیمت به‌عنوان کف حمایتی تاریخی شناخته می‌شود و پیش‌بینی می‌شد در صورت شکست آن، مسیر ریزش‌های بیشتر هموار شود.

با این حال نشکستن این سطح و بازگشت قیمت‌ها به سمت بالا به‌زعم کارشناسان نشانه‌ای از فعال‌شدن خط روند حمایتی ۱۰ساله این بازار است. این روند که مرز پایینی کریدور ۱۰ تا ۱۵ساله را شکل می‌دهد، اکنون به‌عنوان مانعی قدرتمند در برابر ادامه نزول عمل کرده و برخی را به پایان دوره چهار ساله رکود امیدوار کرده است. از آنجا که قیمت جهانی سنگ‌آهن یکی از عوامل اثرگذار بر بازار فولاد است، تقویت این بازار می‌تواند چشم‌انداز مثبتی برای صنایع فولاد جهان ترسیم کند.

حالا گفته می‌شود شایسته است سیاستگذاری‌ها در کشور اصلاح شود تا از شرایط ایجاد شده سود ببریم. در این بین انتظار می‌رود که ایران به عنوان یکی از بازیگران مهم بازارهای جهانی شرایط صادرات را تسهیل کرده و مازاد تولید کنسانتره را به حداکثر برساند؛ موضوعی که وابسته به تغییرات در سیاستگذاری و تسهیل روند صادرات است. بهترین راهکار اما بهره‌برداری از فرصت کوتاه‌مدت فعلی و تبدیل مازاد تولید به ارز است تا منتظر شرایط بهتر در آینده باشیم.

در این خصوص دبیر انجمن سنگ‌آهن ایران تاکید کرد: افزایش قیمت جهانی سنگ‌آهن در هفته‌های اخیر فرصتی کوتاه‌مدت برای کشور است که باید با تسهیل صادرات و مدیریت هوشمندانه مازاد تولید از آن بهره برد. سعید عسکرزاده همچنین نسبت به نامطمئن بودن چشم‌انداز بلندمدت بازار به دلیل تحریم‌ها و محدودیت‌های داخلی هشدار داد.

دبیر انجمن سنگ‌آهن ایران گفت: روند افزایشی قیمت جهانی سنگ‌آهن در هفته‌های اخیر فرصتی کوتاه‌مدت برای کشور است و نباید انتظار داشت این روند بلندمدت باشد. وی افزود: بهره‌برداری از این فرصت نیازمند تسهیل شرایط صادرات و مدیریت هوشمندانه مازاد تولید است.
وی با اشاره به روند قیمت جهانی سنگ‌آهن اظهار داشت: قیمت‌ها مطابق با سال‌های گذشته افزایش یافته و هیچ اتفاق غیرمنتظره‌ای رخ نداده است. از حدود هفت تا هشت هفته قبل، قیمت‌ها افزایشی بوده‌اند که این روند بیشتر ناشی از سیاست‌های خریداران است و نمی‌توان آن را تغییر بلندمدت بازار دانست.

دبیر انجمن سنگ‌آهن اظهار داشت: این روند افزایشی در واقع فرصتی کوتاه‌مدت است و در صورت استفاده بهینه می‌تواند برای ایران سودمند باشد. به گفته عسکرزاده، قیمت گندله حدود پنج هفته پیش حدود ۸۰ دلار بود و اکنون به ۹۵ تا ۹۷دلار رسیده است. این افزایش‌ها پایدار نخواهد بود و انتظار می‌رود در آینده نزدیک روند نزولی آغاز شود.

عسکرزاده بیان کرد: ایران به عنوان یکی از بازیگران مهم بازار باید شرایط صادرات را تسهیل کند و مازاد تولید کنسانتره و بندر را به حداکثر برساند. او خاطرنشان کرد که محدودیت‌های برق باعث کاهش مصرف در بخش پایین‌دست شده و مازاد تولید را افزایش داده بنابراین استفاده از این فرصت نیازمند مدیریت صحیح و برنامه‌ریزی دقیق است.

وی به نقش سیاستگذاری‌های داخلی نیز اشاره کرد و گفت که این موضوع وابسته به درک ساختار حاکمیت و تسهیل فرآیند صادرات است. عسکرزاده بیان کرد: رویکرد وزیر صنعت مثبت است و بر کاهش عوارض صادراتی تاکید دارد اما در بخش‌های پایین‌دست حمایت کافی دیده نمی‌شود. اگر این موارد اصلاح شود، می‌توان صادرات را به خوبی مدیریت کرد.

وی همچنین نسبت به تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی هشدار داد و گفت که این شرایط فضای بلندمدت صادرات ایران را نامطمئن کرده است. به همین دلیل بهترین راهکار بهره‌برداری از فرصت کوتاه‌مدت فعلی و تبدیل مازاد تولید به ارز است تا منتظر شرایط بهتر در آینده باشیم.

عسکرزاده توصیه کرد فعالان بازار با برنامه‌ریزی و هوشمندی شرایط را مدیریت کرده و از فرصت‌های موجود استفاده و همزمان تغییرات سریع بازار و تحولات سیاسی و اقتصادی را با دقت دنبال کنند.

وضعیت بازار سنگ‌آهن در سال گذشته
صنعت سنگ‌آهن به عنوان شریان اصلی تغذیه صنعت فولاد کشور شناخته می‌شود، این مهم تحت تاثیرعوامل متعددی از جمله تحولات اقتصاد کلان داخلی، روندهای بازار جهانی، سیاست‌های دولتی و اقدامات بازیگران کلیدی صنعت قرار گرفته است.
گفتنی است بازار سنگ‌آهن ایران در سال گذشته شاهد کاهش نسبی در آهنگ رشد قیمت‌ها بوده است. تحلیل روندهای بازار سنگ‌آهن در سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد اگرچه قیمت‌ها همچنان روند صعودی خود را حفظ کردند، اما آهنگ رشد آنها نسبت به سال‌های گذشته با کاهش مواجه بوده است.

به عنوان مثال در حالی که در سال۱۴۰۱ میانگین قیمت‌ها با افزایش بی‌سابقه ۲۲/‏‏۱۹۱‌درصدی بیش از دو برابر شد، در سال۱۴۰۳ این رشد تنها ۴‌درصد نسبت به سال قبل گزارش شده است. این کاهش در نرخ رشد به ویژه در مقایسه با رشد ۴۷/‏‏۱۱‌درصدی سال۱۴۰۲ و رشد ۹۳/‏‏۲۵‌درصدی سال۱۴۰۳ در قیمت میلگرد می‌تواند نشانه‌ای از ورود بازار به یک دوره تثبیت نسبی پس از یک دوره پرنوسان باشد.
بررسی‌های آماری بازار آهن در سال۱۴۰۲ حاکی از افزایش تقاضا برای سنگ‌آهن و روند صعودی قیمت آن بوده است. این روند افزایشی تقاضا و قیمت در ماه‌های پایانی سال۱۴۰۲ نیز ادامه داشته و احتمالا تاثیر خود را بر قیمت‌های سنگ‌آهن در ابتدای سال۱۴۰۳ نیز گذاشته است. در واقع افزایش تقاضا در سال۱۴۰۲ می‌توانسته به عنوان یک عامل محرک برای حفظ سطح قیمت‌ها و حتی افزایش آنها در ابتدای سال جدید عمل کند.

در نهایت باید گفت صنعت سنگ‌آهن ایران با وجود چالش‌های موجود، از پتانسیل بالایی برای رشد و توسعه برخوردار است. با اتخاذ رویکردهای استراتژیک مناسب و همکاری بین تمامی ذی‌نفعان می‌توان ضمن تامین نیازهای داخلی، جایگاه این صنعت را در سطح بین‌المللی نیز ارتقا بخشید.
منبع: روزنامه جهان صنعت