با اینکه سهم صنعت فولاد از برق مصرفی کشور ناچیز است اما این عرصه در فصل تابستان در اولویت اعمال محدودیت‌ها قرار گرفته است. این محدودیت در حالی اعمال می‌شود که صنعت فولاد به عنوان یکی از بخش‌های کلیدی اقتصاد کشور نقش اساسی در ارزآوری، اشتغال، صادرات غیرنفتی و تامین نیاز صنایع پایین‌دستی دارد و براساس انتظارها قرار بود که جایگزین درآمدهای نفتی شود.

این مساله باعث شده که از تولیدکنندگان فولاد درخواست شود در عرصه تامین انرژی پیش‌قدم شده و خود طرحی نو دراندازند! موضوعی که به باور بسیاری از فعالان این عرصه غیرتخصصی بوده و اصلا در چارچوب وظایف بخش خصوصی تعریف نمی‌شود. البته در این بین برخی واحدها به خصوص تولیدکنندگان بزرگ برای حفظ پایداری فعالیت خود ناچار به سرمایه‌گذاری‌های کلان در احداث نیروگاه‌ شده‌اند. با این حال عدم انجام تعهدات وزارت نیرو باعث کندی پیشرفت پروژه‌ها شده است و هنوز هم انگشت اتهام به سمت وزارتخانه مذکور است که قرار بوده نیاز انرژی فعالان اقتصادی از جمله فولادی‌ها را تامین کند.

با افزایش قیمت بی‌سابقه ۲۸برابری برق از یک طرف و اعمال محدودیت‌های شدید انرژی و د پی آن کاهش تولید از طرف دیگر، امروزه درآمد شرکت‌های فولادی کاهش یافته و حاشیه سود آنها به شدت افت کرده است. مساله‌ای که نشان می‌دهد باید سیاستگذاران و تصمیم‌گیران حوزه انرژی درک دقیق‌تری از اهمیت صنعت فولاد داشته و در نتیجه تسهیلات لازم را برای آنها فراهم کنند.

موانع پیشرفت سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی
در این خصوص محمدحسین وزیری، یک مدیر معدنی گفته است: در ۶سال گذشته شرکت‌های فولادی با افزایش قیمت بی‌سابقه ۲۸برابری برق، ۱۷برابری گاز و ۳۰ برابری آب روبه‌رو بوده‌اند.

این فعال معدنی تصریح کرد: آغاز زودهنگام محدودیت برق از اردیبهشت‌ماه امسال، چالش انرژی را برای صنایع فولادی به بحران تبدیل کرد؛ محدودیتی که هر هفته نسبت به هفته قبل شدت بیشتری به خود گرفته و با اعمال محدودیت‌ برق تا مرز ۹۰درصد، فعالیت بسیاری از واحدهای فولادی را با مشکل جدی روبه‌رو کرد و امکان ادامه تولید را برای بسیاری از فولادی‌ها به‌ویژه آنهایی که نیروگاه اختصاصی ندارند، سلب کرد.

وزیری ادامه داد: با وجود سهم بسیار کم صنعت فولاد از برق مصرفی کشور هنوز هم این صنعت در فصل تابستان در اولویت اعمال محدودیت از سمت وزارت نیرو بوده و این محدودیت در حالی اعمال می‌شود که صنعت فولاد به عنوان یکی از بخش‌های کلیدی اقتصاد کشور نقش محوری در ارزآوری، ایجاد اشتغال، صادرات غیرنفتی و تامین نیاز صنایع پایین‌دستی ایفا می‌کند.

این مدیر معدنی خاطرنشان کرد: تولیدکنندگان فولاد در سال‌های اخیر ناگزیر به سرمایه‌گذاری در حوزه غیرتخصصی خود شده‌اند و بسیاری از واحدها به‌‌ویژه تولیدکنندگان بزرگ برای حفظ پایداری فعالیت خود مجبور به سرمایه‌گذاری‌های کلان در احداث نیروگاه‌های اختصاصی هستند. با این حال گوناگونی موانع از جمله عدم انجام تعهدات وزارت نیرو، عدم شفافیت ضمانت‌ها و پیچیدگی مسیر صدور مجوزات، کمبود نقدینگی، مشکلات ثبت سفارش و تامین تجهیزات و… باعث کندی پیشرفت پروژه‌ها شده است.

وزیری با اشاره به وضعیت سال‌های اخیر کشور گفت: در ۶سال گذشته شرکت‌های فولادی با افزایش قیمت بی‌سابقه ۲۸برابری برق، ۱۷برابری گاز و ۳۰برابری آب روبه‌رو بوده‌اند و به دلیل اعمال محدودیت‌های شدید انرژی و درپی آن کاهش تولید، درآمد شرکت‌های فولادی کاهش یافته و حاشیه سود آنها به شدت افت کرده است. همین امر توان مالی آنها را برای ادامه سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های تولید برق تحت‌تاثیر قرار داده، بنابراین لازم است سیاستگذاران و تصمیم‌گیران حوزه انرژی با درک دقیق‌تری از نقش و اهمیت صنعت فولاد نسبت به تامین پایدار انرژی برای این صنعت راهبردی و ایجاد تسهیلات لازم دراین‌باره اقدام عاجل انجام دهند.

کمبود برق باعث آسیب به صنایع فولادی شده است
‌در همین رابطه چندی پیش نماینده مردم بهار و کبودرآهنگ در مجلس، ضمن تشریح جایگاه و اهمیت صنعت فولاد کشور از کمبود، برق، گاز و آب به عنوان موانع موجود در مسیر فعالیت صنایع فولادی یاد کرد.

فتح‌الله توسلی با ارزیابی مثبت از وضعیت تولید و صادرات فولاد در کشور، گفت: بی‌تردید صنعت فولاد کشور از جایگاه درخوری در جهان برخوردار است کمااینکه به‌تازگی به رتبه نهم در سطح بین‌المللی دست پیدا کردیم.

نماینده مردم بهار و کبودرآهنگ در مجلس شورای اسلامی، با اشاره به اینکه صنعت فولاد از اهمیت بسزایی برخوردار است، ادامه داد: ما در شهرستان کبودرآهنگ ۳شرکت تولید فولاد مهم داریم. با وجود اینکه این منطقه محروم است اما به دلیل بهره‌مندی از معافیت مالیاتی، این شرکت‌ها در آن مستقر شدند که نقش مهمی نیز در تامین فولاد کشور چه به صورت ورق، چه میلگرد و چه سایر وسایل مورد نیاز صنعت فولاد دارند.

این نماینده مردم در مجلس دوازدهم، در بیان مشکلاتی که این شرکت‌ها با آنها مواجه شده‌اند، یادآور شد: این شرکت‌ها در ماه‌های گذشته به دلیل ناترازی برق و گاز دچار مشکل شدند و آسیب دیدند به همین دلیل به دنبال تعدیل نیرو بودند که در نهایت از طریق استانداری اقداماتی انجام شد تا مانع از تعدیل نیرو‌ها در این وضعیت اقتصادی کشور شویم.

افزایش ۷۰ مگاواتی تولید برق
با وجود محدودیت‌ها برخی شرکت‌ها به سمت راهکارهای جایگزین رفته‌اند. در همین رابطه مدیرعامل گروه فولاد مبارکه به‌تازگی گفته است: پس از وارد مدار شدن ۱۲۰مگاوات انرژی نیروگاه خورشیدی آفتاب شرق فولاد مبارکه در هفته گذشته، در گامی دیگر و با اضافه شدن سیستم «مدیا» به توربین‌های گازی کلاس F نیروگاه سردار شهید حاج احمد کاظمی این شرکت، ۷۰

مگاوات به ظرفیت این نیروگاه اضافه شد؛ این در حالی است این میزان افزایش راندمان تولید، معادل یک نیروگاه کوچک‌مقیاس است.
سعید زرندی در تشریح ضرورت و اهمیت اجرای این پروژه گفت: استان اصفهان دارای اقلیمی خشک و نیمه‌بیابانی است و به‌ویژه در فصول گرم سال، کاهش چگالی هوا موجب می‌شود اکسیژن کمتری وارد کمپرسور توربین‌های گازی شود و نهایتا افت توان تولیدی توربین‌های گازی اجتناب‌ناپذیر است. از طرفی افزایش پیک مصرف در شبکه برق سراسری همواره به‌عنوان یکی از چالش‌های تامین انرژی پیش‌روی فولاد مبارکه بوده است و اتخاذ روش‌هایی جهت بازیابی توان از دست‌رفته توربین‌ها و بهینه‌سازی عملکرد آنها ضروری است.

مدیرعامل گروه فولاد مبارکه ادامه داد: به‌منظور جبران اثرات منفی ناشی از افزایش دما در توان تولیدی توربین‌های گازی، استفاده از سیستم «مدیا» به‌عنوان راهکاری مقرون‌به‌صرفه و سریع مطرح است. به زبان ساده‌تر سیستم مدیا یک کولر خنک‌کن تبخیری بسیار بزرگ است که در بالای هوای ورودی توربین گازی نصب می‌شود و در گرمای بالا با استفاده از پدهای خنک‌کننده و آب، دمای هوای ورودی توربین را کاهش می‌دهد و باعث افزایش توان خروجی و راندمان بالاتر توربین می‌شود.

گفته می‌شود، اجرای این پروژه از طریق افزایش توان تولید نیروگاهی در شرایط پیک مصرف می‌تواند به پایداری تولید در شبکه برق سراسری کشور کمک شایانی کند. این دستاورد در ماه‌های خرداد و اوایل تیرماه که کشور در معرض خطرات بزرگ و جنگ تحمیلی بود و به‌خصوص زیرساخت‌های انرژی کشور مورد تهدید واقع شده بود، با حضور مؤثر نیروها و عوامل اجرایی در سایت نیروگاه سیکل ترکیبی حاصل شده است.
منبع: روزنامه جهان صنعت