البته مساله‌ای که امروز صنعت فولاد را با مشکل روبه‌رو کرده است، این است که تقاضا کاهشی شده و در نتیجه این مهم باعث شده که بازار متوقف شود.

البته به باور فعالان اقتصادی، وجود بحران‌ برای فولادی‌ها موضوع جدیدی نیست. چند سال است که تولید‌کننده‌ها با ناترازی‌های انرژی مواجه هستند، بنابراین فولادی‌ها به تولید در شرایط سخت عادت دارند. بنابراین حمله رژیم صهیونیستی تاثیر مستقیمی بر روند تولید آنها در شرایط کنونی نخواهد گذاشت.

با این حال از آنجا که بازار با مشکل روبه‌رو شده، گفته می‌شود تا زمانی که این مهم فعال نشود، دلیلی برای افزایش تولید هم وجود ندارد اما مساله مهم این است که اگر تقاضا افزایشی شود، ظرفیت تولید به همان شکل قبل باقی خواهد ماند و این موضوع می‌تواند قیمت‌ها را در آینده‌ای نزدیک صعودی کند.

در این خصوص بهادر احرامیان گفت: با وجود شرایط جنگی و بحران‌های اقتصادی، تولید فولاد در ایران همچنان بدون اختلال ادامه دارد اما آنچه صنعت را به چالش کشیده، نه کمبود انرژی یا مواد اولیه، بلکه توقف بازار و کاهش تقاضاست؛ مساله‌ای که باعث شده تولیدات اضافه نشود و انگیزه برای افزایش ظرفیت کاهش یابد.

عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با اشاره به شرایط جاری کشور و تاثیر آن بر صنعت فولاد، تصریح کرد: بحران‌ها و ناترازی‌های انرژی برای فولادسازان موضوع جدیدی نیست. صنایع فولادی طی سال‌های اخیر با قطعی برق و گاز کنار آمده‌اند و این موضوع تاثیر مستقیمی بر روند تولید آنها در شرایط کنونی نداشته است.

وی افزود: با این حال، آنچه امروزه به‌عنوان چالش اصلی صنایع فولادی مطرح می‌شود، توقف بازار و رکود تقاضاست. تا زمانی که بازار فعال نشود، دلیلی برای افزایش تولیدات وجود ندارد و رکود بازار به‌مراتب اثرگذارتر از چالش‌های تامین انرژی است.

از نگاه این فعال صنعت فولاد، نوع جنگ‌های امروزی به شکلی نیست که منجر به تخریب گسترده شهرها یا زیرساخت‌ها شود و در نتیجه، تقاضای فوری یا غیرمعمولی برای فولاد ایجاد نمی‌کند.

عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران ادامه داد: در چنین شرایطی افزایش قیمت‌ها بیشتر محتمل است تا افزایش تولید چراکه اگرچه تقاضا ممکن است افزایش یابد اما ظرفیت تولید به همان شکل باقی خواهد ماند و این نابرابری می‌تواند قیمت‌ها را صعودی کند.

سایه رکود بر بازارها
در این خصوص چندی پیش یک کارشناس صنعت فولاد گفت: در میانه‌ رکود سنگین بازار داخلی و استمرار محدودیت‌های انرژی، صنعت فولاد ایران بار دیگر ایستادگی خود را در برابر بحران‌ها به نمایش گذاشته است. اگرچه سایه‌ رکود بر بازار تهران گسترده‌تر شده و قطعی برق به معضل همیشگی تولید بدل شده است اما تجربه‌ زیسته‌ فولادسازان ایرانی در مواجهه با تحریم‌ها و فشارهای بین‌المللی، برگ برنده‌ای ا‌ست که صنایع فولادی کشورهای تازه‌تحریمی از آن بی‌بهره‌اند.

ابراهیم حجتی گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که بازار فولاد ایران در شرایط فعلی با رکود قابل‌توجهی روبه‌رو است. پروژه‌های عمرانی و ساخت‌وسازها تقریبا متوقف شده‌اند و بازارهای مصرف سنتی مانند تهران دچار افت شدید تقاضا شده‌اند. همزمان، ناترازی انرژی به‌ویژه در فصل گرم، فشار مضاعفی بر صنعت تحمیل کرده و عملا ظرفیت تولید بسیاری از واحدها را محدود کرده است.

این کارشناس صنعت فولاد افزود: شرایط فعلی بیش از آنکه بحرانی باشد، تکرار تجربه‌هایی است که فولاد ایران بارها با آن مواجه شده و از آن عبور کرده است. از نگاه او، رکود فعلی اگرچه جدی‌ است اما نشانه‌ای از فروپاشی نیست و بازار از این وضعیت بدتر نخواهد شد. کاهش تولید به واسطه محدودیت برق، از نظر برخی فعالان حتی می‌تواند با کاهش عرضه، تعادل نسبی در قیمت‌ها ایجاد کند و از ریزش بیشتر نرخ‌ها جلوگیری کند.

وی ادامه داد: در حوزه صادرات نیز، با وجود کاهش نسبی حجم صادرات در ماه‌های اخیر، صنایع فولادی ایران همچنان در حال یافتن مسیرهای جدید برای فروش در بازارهای خارجی‌ هستند.

حجتی معتقد است که برخلاف کشورهایی مانند روسیه که تازه با شرایط تحریم مواجه شده‌اند، فولاد ایران در زیست‌بوم تحریمی پرورش یافته و توانسته مکانیزم‌های پایداری برای حفظ صادرات طراحی کند. به گفته او فولاد ایران مثل آبی است که اگر جلوی آن مانعی قرار گیرد، راه خود را از مسیر دیگری پیدا می‌کند.

او در پاسخ به این پرسش که آیا ایران نیز مانند روسیه ممکن است در شرایط خاص، تولید فولاد را به سمت کمک‌های نظامی یا دامپینگ در بازارهای جهانی ببرد اظهار داشت: چنین مدل‌هایی چندان با ساختار اقتصادی ایران همخوانی ندارد. به باور او، دامپینگ یا تخفیف‌های افراطی ممکن است در کوتاه‌مدت برخی بازارها را حفظ کند اما تبعات بلندمدت آن می‌تواند برای برند ملی و رقبا خطرساز باشد.

فولاد در خط‌مقدم
عضو هیات‌مدیره انجمن فولاد ایران از جایگاه صنایع فولادی در خط‌مقدم جنگ اقتصادی و امنیتی کشور سخن گفته است. جهاندار شکری، ضمن بیان اینکه صنایع فولادی از ابتدای تحریم‌ها در خط‌مقدم بوده‌اند، گفت: صنایع در وضعیت کنونی که کشور درگیر جنگ است نیز در خط‌مقدم قرار دارند و کارشان را انجام می‌دهند. فولادی‌ها باید کار خود را ادامه دهند و از نیروهای مسلح می‌خواهیم امنیت صنایع فولاد را که جزو صنایع مادر و حساس هستند، فراهم بکنند.

شکری افزود: فولادی‌ها در سال‌های گذشته به دلیل تحریم‌ها، ممنوعیت صادراتی، مشکلات ارزآوری و دور زدن تحریم‌ها در جنگ اقتصادی بوده‌اند اما جنگ کنونی این مشکلات را در میان عموم مردم به منصه ظهور رسانده و قابل رویت کرده است. در واقع ما چند سال است که با این مشکلات دست‌وپنجه نرم می‌کنیم و مساله تازه‌ای نیست. ما نباید در این شرایط تولید را متوقف کنیم و باید چرخه حرکت را ادامه بدهیم.

این فعال صنعتی در مورد وضعیت صنایع فولادی در جنگ گفت: وقتی می‌گوییم صنعت خط‌مقدم جنگ است یعنی تا جایی که امکان دارد، هر کاری که از دست‌شان برمی‌آید انجام بدهند اما این موضوع به موقعیت‌های مختلف بستگی دارد. گاهی وقت‌ها نیاز است که کارخانه‌ها کار را متوقف کنند تا وضعیت امنیتی بهتر بشود.
عضو هیات‌مدیره انجمن فولاد ایران ادامه داد: قبل از جنگ، کارخانه‌های ما به دلیل بحران‌های مختلف از جمله بحران انرژی در ۲۰روز اخیر، مشکلات زیادی را از سر گذراندند. قبل از شروع جنگ، کارخانه‌ها و تولیدات‌شان با مشکل مواجه بودند؛ حالا در شرایط کنونی، جان افراد فعال در صنعت و پرسنل‌شان به خطر افتاده است.

شکری در خصوص کمک صنایع به کشور در وضعیت جنگی گفت: در حال حاضر باید یک حالت اضطراری به وجود بیاید و دولت در مورد مالیات، قبوض برق، تسهیلات بانکی تصمیم‌گیری کند و فرجه‌ای به صنایع بدهد و بعد از بازگشت به وضعیت عادی، دوباره همه این موارد لحاظ بشود. نه اینکه ما هم تهدید جانی و فشار کاهش تولید و رکود بازار را داشته باشیم، از سوی دیگر مسائلی مانند مالیات، قبوض برق و اقساط بانکی را هم متحمل شویم.

وی با بیان اینکه کسی جز دولت نمی‌تواند به صنایع کمک کند، افزود: انتظار ما از دولت در زمان کنونی حمایت مالی نیست، بلکه می‌خواهیم به صنایع فرصتی برای تنفس داده شود و فشار جانبی روی صنایع نیاید تا بتوانند امنیت کاری به وجود بیاورند و کاهش و تعطیلی بازار را نداشته باشند.
منبع: روزنامه جهان صنعت