این در حالی است که اگر محدودیت‌های مربوط به انرژی وجود نداشت، ایران جایگاه هفتم تولیدکنندگان فولاد در دنیا را به‌دست می‌آورد. با اینکه رشد تولید فولاد ایران در سال‌های گذشته چشمگیر بوده و رتبه ایران به نهم و دهم رسیده است اما مساله این است که تولیدکنندگان فولاد در ایران با محدودیت‌های مربوط به زیرساخت و انرژی مواجه هستند. در حالی که بسیاری باور دارند اگر مشکل محدودیت انرژی یعنی برق در تابستان و گاز در زمستان را نداشتیم، می‌توانستیم رتبه هفتم تولیدکنندگان فولاد در دنیا را به‌دست آوریم.
سال ۱۴۰۱ به ۳۰میلیون تن تولید فولاد رسیدیم اما برنامه این بود که تولید ۳۴میلیون تن داشته باشیم در نتیجه ۴میلیون تن کسری تولید داشتیم که به خاطر کمبود گاز و برق و بوده است. سال ۱۴۰۲ هم برنامه این بود که ۳۶میلیون تن تولید داشته باشیم اما نهایتا ۳۳میلیون تن تولید کرده‌ایم که آمارها نشان می‌دهد حدود ۵میلیون کسری داشتیم که باز هم به خاطر کمبود انرژی بوده است. حالا که وضعیت تامین انرژی تغییری نکرده است این مشکل در سال جدید هم وجود دارد و این نشان می‌دهد که هرگز نمی‌توانیم به چشم‌انداز پیش‌بینی‌شده ۱۴۰۴ و تولید ۵۵میلیون تن فولاد برسیم.
در این خصوص عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران به «جهان‌صنعت» گفت: اگر طبق روال برنامه چشم‌انداز ۱۴۰۴ که قرار بود ۵۵میلیون تن تولید داشته باشیم پیش برویم باید گفت که امسال قرار بوده که ۴۳میلیون تن تولید داشته باشیم اما اینها بیشتر در حد عدد و رقم است و در عمل شرایط به‌گونه‌ای دیگر است. امسال به دلیل مشکلاتی که مضاعف شده و هیچ اتفاق خاصی هم در حل آنها نیفتاده و سیاست‌هایی که دولت در پیش گرفته (ازجمله سرکوب کردن قیمت‌ها )، اگر همان ۳۳میلیون تن سال قبل را بتوانیم تولید کنیم شاهکار کرده‌ایم اما به هیچ عنوان نمی‌توانیم به ۵۵میلیون تن تا ۶سال آینده برسیم.
رضا شهرستانی در پاسخ به این سوال که امروز معضل کمبود انرژی چقدر جدی است، گفت: طبق روال کمبودهایی داریم به طور خاص امسال به نظر می‌آید که ۱۲هزار مگاوات کمبود خواهیم داشت و این معضل ادامه خواهد یافت. مسلما با افزایش قیمت برق خیلی از شرکت‌ها شاید دیگر برایشان توجیهی نداشته باشد که بخواهند دست به اقداماتی بزنند. بنابراین به نظر می‌رسد که امسال هم همان ۳۳میلیون تن یا نهایتا ۳۴میلیون تن را تولید کنیم.

شرایط نامساعد برای فولاد
عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در این رابطه که در شرایط حاضر و در سال ۱۴۰۳ حوزه فولاد به چه صورت است، تصریح کرد: امسال فولاد شرایط خوبی نخواهد داشت. معضلاتی که با افزایش نرخ تورم، ‌قیمت دلار، بی‌ثباتی، سوءمدیریت دولت، ‌کاهش قیمت‌های جهانی ایجادشده مواردی نیستند که به‌‌راحتی حل شوند. ضمن اینکه به خاطر جنگ رژیم غاصب در منطقه و تنشی که بین ایران و این حوزه اتفاق افتاده است بنابراین در کل در خاورمیانه جلوی سرمایه‌گذاری گرفته شده است. با این شرایط می‌توان گفت که قیمت‌ها خیلی تغییری نخواهند داشت. از طرف دیگر در داخل ایران هم مردم خیلی تمایلی به سرمایه‌گذاری داخلی ندارند و با این افزایش مالیات نیز شاهد خروج بیشتر سرمایه‌ها و رکود تورمی در سال جاری خواهیم دید.
شهرستانی تاکید کرد: تنها راه نجات این است که روی انرژی‌های نوین به‌خصوص انرژی خورشیدی سرمایه‌گذاری کنیم. البته با اینکه این مساله بسیار حیاتی است اما متاسفانه خود دولت هم چندان حمایت نمی‌کند. زمین خدا را با قیمت‌های خیلی سنگین طی بوروکراسی اداری بین خود خریدوفروش می‌کنند و به صنعتگر گران‌تر می‌دهند اما اگر از فعال اقتصادی حوزه معدن حمایت شود و بتوانیم انرژی خورشیدی را وارد کشور کنیم مزایای زیادی نصیب‌مان می‌شود. دنیا الان از تولید محصولات سبز و فولاد سبز تا ۳۰درصد بالاتر از قیمت فولادهای دیگر استقبال می‌کند و این یک فرصت بزرگ است.
عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران تاکید کرد: البته باید بدانیم که پنجره این فرصت به صورت محدود باز است و اگر عجله نکنیم در آینده فولاد ما دیگر خریدار نخواهد داشت. در این بین انتظار می‌رود که به شرکت‌ها مشوق و وام داده شود. مجلس و دولت نیز روی راحت‌تر کردن واردات کالاهایی که برای تولید انرژی سبز ارزیش قائل و در مسیر انرژی سبز هستند کار کنند و شرکت‌های فولادی هم بهتر است که روی این قسمت سرمایه‌گذاری کنند.
گفتنی است، سالانه تولید محصولات فولادی ایران به حدود ۳۳میلیون تن رسیده است و از این میزان تنها حدود ۱۳میلیون تن صادرات داریم اما محدودیت‌های حمل‌و‌نقل ریلی، بندری و جاده‌ای و کمبود انرژی باعث شده است که در صنعت فولاد کشور با چالش‌های زیادی روبه‌رو شود و برای صادرات همین ۱۳میلیون تن نیز با محدودیت‌های حمل‌ونقل جاده‌ای، ریلی و دریایی مواجه باشیم. هرچند که وزارت صنعت، معدن و تجارت برای تولید ۱۰۰میلیون تن محصولات فولادی در کشور مجوز صادر کرده است، اما محدودیت‌ها اجازه نمی‌دهند فعالان این عرصه بتوانند به تولید ۱۰۰میلیون تن فولاد برسند. در واقع این محدودیت‌ها اجازه نمی‌دهند از سرمایه‌گذاری صورت‌گرفته استفاده لازم را ببریم و از سویی نیز باید توجه داشت که متاسفانه هنوز دورنمای روشنی برای حل این مشکلات وجود ندارد. این در حالی است که به باور کارشناسان صنعت فولاد کشور با توجه به این کمبودها برای تولید محصولات ارزش‌افزوده بالا باید اهتمام ویژه‌ای داشت تا با صادرات آن درآمدهای بیشتری کسب کنیم.

منبع: روزنامه جهان صنعت