با توجه به عدم انتشار گزارشات آماری دقیق و علمی از مراودات تجات بین المللی در صنعت سنگ جهان توسط متولیان تشکلی در کشور به نظر می رسد ما نیازمند تقویت دیدگاه تخصصی صادراتی در تشکل های تخصصی صنعت سنگ ایران

بدیهی است که به دلیل عدم وجود یک استراتژی منسجم و پراکندگی تشکلهای مشابه  جهت یک توسعه صادرات با برنامه و منطقی و اجرایی ما نیازمند  فهرست بلند بالایی از اقدامات رشد و توسعه هستیم .این مهم میتواند با افزایش آگاهی مخاطبان صادراتی جذب و کمک به آنها صورت بگیرد و ما شاهد مشارکت بیشتری باشیم .

یکی از راه های ایجاد جذابه برای مخاطبان  پیشنهاد ایجاد مرکز آمار صنعت سنگ ایران است این مرکز میتواند کلیه امار و اطلاعات داخلی را از طریق حمایت سازمانهای مربوط دولتی جذب و کلاسه شده استخراج نموده خود را به عنوان متولی قابل اعتماد امارهای تولید و صادرات به دنیای سنگ معرفی نماید این مرجع میتواند در تبادل اطلاعات با دیگر مراکز بین المللی دنیا در صنعت سنگ ارتباط داشته و از این طریق ایران بتواند از کانال مشخص و قابل اطمینانی با صنعت سنگ دنیا ارتباط برقرار نماید.

با این مقدمه آماری ما از شرایط موجود مطلع شده امکان برنامه ریزی و دیدن افق های پیش روی توسعه ای را فراهم کرده ایم .

نکته بسیار مهم تحلیل و پردازش داده ها و اطلاعات باید توسط تیمی از کارشناسان تخصصی که مورد تایید سازمان نظام مهندسی معدن به عنوان بازوی فنی و تخصصی معدنی کشور است قرار بگیرد این به معنی ایجاد مشروعیت تخصصی و حرفه ای است که در همه کشورهای توسعه یافته ملاک اصلی تصمیمگیریها است – بهرهمندی از تجربیات پیشکسوتان و کاردانان تجربی نیز یک کار گروهی خردورزانه است .امید است که بحث رویکرد بررسی صلاحیت فنی و حرفه ای مطابق با قوانین معدن توسط سازمان نظام مهندسی معدن در خصوص تحلیل داده و اطلاعات مورد توجه قرار بگیرد زیرا این مهم در پیشگیری از سوگیر تحلیل ها و ورود غیر علمی و یا منفعت طلبی شخصی احتمالی جلوگیری خواهد کرد .

درپایان این مقاله نگاه آماری به صادرات سنگ طبیعی کشورهای ایتالیا – برزیل –پرتغال و چین با منابع کنفدراسیون مارمومکینه ایتالیا – انجمن سنگ چین – سنتروکاس برزیل میپردازیم که بخشی از جایگاه مراودات ارزشی و تناژ مبادله شده جهانی به عنوان یکی از مبانی برنامه ریزی برای صنعت سنگ ایران به شرح ذیل تقدیم شده است :  

 برای  در نیمه اول سال ۲۰۲۲، کل صادرات سنگ‌های طبیعی، ماشین‌آلات و تجهیزات استخراج و فرآوری آنها در ایتالیا، نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۹.۴ درصد افزایش یافت و به ۱ میلیارد و ۵۶۵ میلیون یورو رسید. فروش سنگ‌های طبیعی ایتالیایی در خارج از ایتالیا، ۱۷.۷ درصد افزایش یافته است (۲.۵ درصد بلوک‌های خام و ۲۱.۸ درصد اسلب سنگ طبیعی و محصولات نهایی). از سوی دیگر، فروش ماشین‌آلات و تجهیزات فرآیند آنها به خارج از ایتالیا، اندکی کاهش یافته است و به ۳.۹ درصد کاهش رسیده است.

صادرات سنگ طبیعی برزیل در سال ۲۰۲۲ کاهش یافته است. بر اساس آخرین آمار سنتروکاس، صادرات برزیل در سال ۲۰۲۲، نسبت به سال ۲۰۲۱، حدود ۴ درصد از نظر ارزش کاهش یافته و به حدود ۱۲۸۴ میلیون دلار رسیده است. فروش خارجی، حتی در مقادیری که در سال ۲۰۲۲، ۱۲.۷۵ درصد نسبت به سال ۲۰۲۱ کاهش یافته بود، مثبت نبود.

نتایج صادرات برزیل در سال ۲۰۲۲ تحت تأثیر روند منفی در سه ماهه آخر سال، و به ویژه از روند ماه دسامبر است که در آن صادرات از نظر ارزش، تقریباً ۴۰ درصد و از نظر کمیت، تقریباً ۴۸ درصد سقوط کرد

جالب اینجاست که ۸۱.۸ درصد از کل صادرات سنگ‌های ساختمانی برزیل از ایالت اسپریتو سانتو انجام می‌شود و در سال ۲۰۲۲، میانگین قیمت هر تن کل صادرات سنگ طبیعی برزیل (۶۱۲.۴۲ دلار آمریکا به ازای هر تن) حدود ۱۰ درصد در

مقایسه با دوره سال گذشته همین میزان افزایش یافته است.

صادرات سنگ‌های طبیعی برزیل اساساً در ۳ کشور متمرکز است. در واقع، اگر صادرات سال ۲۰۲۲ را تحلیل کنیم، متوجه می‌شویم که صادرات برزیل ۵۸ درصد (-۱۰ درصد نسبت به سال ۲۰۲۱) به ایالات متحده آمریکا و پس از آن چین با حدود ۱۳ درصد (+۵.۸۹ درصد نسبت به سال ۲۰۲۱) و از ایتالیا با ۸ درصد (+۱۹.۶۵ درصد نسبت به سال ۲۰۲۱) می‌رسد

کاهش فروش در سال ۲۰۲۲ به ایالات متحده آمریکا (بازار اصلی اسلب برزیلی و محصولات نهایی) می‌تواند ناشی از کندی واردات از توزیع‌کنندگان آمریکایی در سه ماهه آخر سال باشد، زمانی که انبارها هنوز پر از محصولات وارداتی با هزینه‌های بالا بود.

اساسا ممکن است که ً دلیل کاهش سرعت پر بودن انبارها باشد و نه اینکه ظرفیت تولید در برزیل به میزان قابل توجهی از ظرفیت بازار ایالات متحده برای جذب تمام اسلب ها و محصولات نهایی برزیل فراتر رفته باشد.

بر اساس آمار انجمن سنگ‌چین، واردات سنگ‌های طبیعی چین در سال ۲۰۲۲ نسبت به سال ۲۰۲۱، از نظر ارزش ۱۹.۲ درصد کاهش یافته است.

این کاهش برای واردات از ترکیه به ۳۶ درصد، برای واردات از ایران به ۳۹.۸ درصد رسید، در حالی که برای  محصولات هندی ۱۹.۲ منفی و برای محصولات از ایتالیا ۱۶.۷ منفی درصد کاهش یافت. از سوی دیگر، واردات از برزیل با +۱۲ درصد، کامبوج با +۴۲.۴ درصد و بالاتر از همه آنگولا با +۱۶۷.۷ درصد فوق‌العاده همچنان مثبت است.

نوع محصولی که بیشترین افت را ثبت کرد، سنگ مرمریت (-۲۸.۵ درصد) است، که بیش از ۷ برابر افت ثبت شده توسط گرانیت (-۳.۸ درصد) است.

از سوی دیگر، صادرات با وجود کاهش ۱۱.۷ درصدی صادرات سنگ‌های طبیعی، ۲۲.۸ درصد افزایش ارزش داشت.

برای وظیفه اطلاعاتی و تحلیلی باید تصریح کرد که این آمارها حتی اگر رسمی باشند، تردیدهایی را در صحت آنها ایجاد می‌کنند، به ویژه در صورت تلاقی ارزش مواد صادراتی و مقادیر مربوطه. با انجام این کار، به نظر می‌رسد که ارزش متوسط هر تن سنگ طبیعی صادر شده از چین از ۱.۰۳۳ دلار آمریکا فراتر رود، و این فرضیه دشوار به نظر می‌رسد.

 پرتغال: صادرات از نظر ارزش در سال ۲۰۲۲ خوب است بر اساس آخرین آمار، صادرات محصولات سنگ پرتغال در سال ۲۰۲۲ با افزایش نسبت به سال ۲۰۲۱ به رقم بیش از ۴۹۲ میلیون یورو برای حدود ۲ میلیون تن رسید. ۱۳.۰۱ درصد از نظر ارزش و -۶.۲۸ درصد از نظر کمیت.

متوسط قیمت هر تن صادراتی در سال ۲۰۲۲ به ۲۴۲.۳۲ یورو در تن رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۰.۵۹ درصد افزایش نشان می دهد.

۵۷.۹ درصد از صادرات سنگ طبیعی پرتغال به مقصد بازار اروپا است در حالی که بازار غیر اروپایی ۴۲.۱ درصد از کل صادرات را تشکیل می دهد.

اگر کشورهای مقصد اصلی را در نظر بگیریم، فرانسه (+۱۰.۸۵ درصد) را در رتبه اول و پس از آن چین (-۳۴.۱۶ درصد) و اسپانیا (+۳۲.۴۲ درصد) قرار دارند

یازده ماه اول سال ۲۰۲۲ برای کل صادرات سنگ های طبیعی ایتالیا (+ ۱۳.۴٪) مثبت است.

به ویژه، در ۱۱ ماهه اول سال ۲۰۲۲، صادرات "مواد خام" ایتالیا ۱.۱ درصد از نظر ارزش نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۱ افزایش یافته است. در ۱۱ ماهه اول سال ۲۰۲۲ ارزش صادرات "اسلب و تمام شده" ایتالیا محصولات” نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۶.۵ درصد افزایش داشته است.

چین اولین خریدار "مواد خام" است اما واردات خود را ۱۰.۴ درصد کاهش می دهد، در حالی که هند در رتبه دوم، واردات خود از ایتالیا را بیش از ۸۵.۶ درصد افزایش می دهد.

در عین حال، ایالات متحده آمریکا اولین خریدار «اسلب و محصولات نهایی» است و واردات خود را ۲۶.۱ درصد افزایش می دهد، در حالی که آلمان در رتبه دوم، واردات خود از ایتالیا را بیش از ۱۴.۱ درصد افزایش می دهد.

لازم به ذکر است که در سطح کلی، متوسط قیمت محصولات سنگ ایتالیایی صادراتی به خارج از کشور در ۱۱ ماهه نخست سال ۲۰۲۲ به میانگین ارزش ۹۱۷.۳۲ یورو در هر تن در مقایسه با ۷۸۴.۳۸ یورو در هر تن در مدت مشابه سال گذشته رسیده است.

با تقدیم احترام  

سیامک اخطاری  

مشاور- کوچ توسعه صادرات صنعت سنگ ایران – آلمان  

 اردیبهشت 1402