ظهور نشانههایی مبنی بر کاهش تقاضا بهخصوص در شرق آسیا و چشمانداز مثبت برای افزایش استخراج و عرضه به دنبال سرمایهگذاریهای جدید در منابع، از عوامل این افت قیمتی نامیده میشوند. از طرفی اما در بازار اورانیوم بهای این کالا با افزایش قیمت مواجه شد؛ چرا که به دنبال بحرانهای انرژی به وجود آمده در بازار انرژی پس از جنگ اوکراین و روسیه، کشورها استقبال بیشتری از انرژی هستهای میکنند.
سقوط بهای لیتیوم در چین موجب شد تا قیمت این کامودیتی به سطح قیمتهای پیش از جنگ اوکراین و روسیه برسد. در حالی که لیتیوم طی سال ۲۰۲۲ رشد بیش از ۱۰۰درصدی را تجربه کرد، بررسی قیمتها نشان میدهد که طی سهماه اخیر حدود یکسوم ارزش قیمتی خود را از دست داده است، چرا که پیشبینیها از کمبود تقاضا و بهبود عرضه لیتیوم بهدلیل بهرهبرداری از معادن جدید و استخراج بیشتر این ماده معدنی موجب شده است تا احتمال وجود مازاد در بازار افزایش پیدا کند. روز گذشته بهای لیتیوم در چین به ۳۹۳هزار و ۵۰۰یوآن به ازای هر تن (حدود ۵۶هزار دلار) رسید و نسبت به نوامبر سال گذشته که در اوج قیمت قرار داشت، بازده منفی ۳۴درصدی را به ثبت رساند.
واهمه از رکود جهانی، کاهش اطمینان مردم در چین به دولت به دلیل تشدید بحران املاک و مستغلات در این کشور و اتمام پرداخت یارانه به کارخانههای تولید باتریهای الکتریکی موجب شده است تا تقاضا برای خودروها و باتریهای الکتریکی و به تبع آن لیتیوم افت چشمگیری پیدا کند. همچنین افزایش انتظارات برای تقاضای ضعیف سبب شد تا شرکت تسلا خط تولید خود در شعبه شانگهای را طی ماه فوریه متوقف کند. در سمت عرضه استرالیا تولیدکننده اصلی پیشبینی میکند که تولید جهانی لیتیوم کربنات به ۹۱۵هزار تن در ۲۰۲۳ برسد که حدود ۳۲درصد بیشتر از میزان برآوردشده تولید طی سال میلادی گذشته است. کتی وود، بنیانگذار شرکت آرک اینوست معتقد است که رشد چشمگیر بهای فلزات نشانهای واضح مبنی بر نیاز به افزایش ظرفیت استخراج و تولیدات فلزات پایه و مواد معدنی بوده و انتشار اخباری مبنی بر افتتاح پروژههای جدید بهرهبرداری از معادن لیتیوم نیز واهمه از کمبود عرضه را کاهش داده است.
در همین راستا نیز انجمن صنعت فلزات غیرآهنی چین هشدار داده است که افزایش عرضه میتواند بر قیمت لیتیوم در سالجاری تاثیر بگذارد. با این حال شرکتBYD اعلام کرده که انتظار دارد بهای این فلز در سال میلادی جاری به تثبیت برسد. از طرفی برخی تحلیلگران همچون جو لاری معتقدند که میزان برآوردشده برای تقاضا کمتر از مقدار واقعی آن محاسبه شده است؛ چراکه تخمینها از افزایش عرضه به دلیل افتتاح پروژههای جدید پیچیدگیهای تامین بودجه و گرفتن مجوز برای بازگشایی معادن جدید را در نظر نمیگیرند.
کنت مسترز، مدیرعامل شرکت Albemarle Corp، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان جهانی لیتیوم، هفته گذشته به سرمایهگذاران گفت: «نشانههای اولیه هم نشان میدهد که موجودی کاتد و موجودی باتری در انبارهای چین در حال کاهش است که نشانه خوبی برای تولیدکنندگان لیتیوم است. این شرکت انتظار دارد تا بهای لیتیوم در سال میلادی جاری به تثبیت برسد.» از طرفی سوال مهمی که پیش میآید این است که آیا شرکتها و کشورهایی با قدرت اجرایی کمتر میتوانند مطابق وعدههای دادهشده عمل کنند؟ پاسخ به این پرسش بهویژه برای برخی از تولیدکنندگان اصلی در چین که به موفقیت پروژههای تازهاحداث در آفریقای جنوبی امیدوار هستند، مهم است. در حال حاضر منابع لیتیومی در این قاره بهعنوان نقطه کانونی برای سرمایهگذاران چینی فعال در حوزه ساخت باتریهای الکتریکی ظاهر شده است.
در نقطه مقابل، معادن کانادا و استرالیا برای ایالاتمتحده نقش حیاتی در تامین لیتیوم ایفا میکنند. به گزارش بلومبرگ، چند کشور آفریقایی تا پایان این دهه به صف تولیدکنندگان برتر مواد خام و لیتیوم خواهند پیوست. بسیاری از این کشورها در حال حاضر تامینکنندگان عمده فلزاتی مانند مس و کبالت برای شرکتهای چینی هستند که مواد را برای فرآوری به پالایشگاههای داخلی خود ارسال میکنند. جیسون هولدن، تحلیلگر ارشد فلزات و معادن در S&P Global Commodity Insights میگوید: «کمریسکترین و بهترین مکان برای سرمایهگذاری شرکتهای چینی احتمالا مکانهایی است که در گذشته در آنجا موفق عمل کردهاند.»
بازار اورانیوم
بهای اورانیوم به بیش از ۵۱دلار به ازای هر پوند رسید. این سطح قیمتی از نوامبر گذشته تاکنون مشاهده نشده است؛ چرا که احتمال افزایش تقاضا و جوابگو نبودن این میزان عرضه وجود دارد. تداوم جنگ بین روسیه و اوکراین نیز از طرفی در زنجیره عرضه اخلال به وجود آورده است؛ چرا که همزمان با تشدید تنش بین غرب و روسیه، تحریمهای اعمالشده بر صادرات اورانیوم از سمت اتحادیه اروپا و ایالاتمتحده شدت گرفته است. تبدیل اورانیوم روسیه حدود ۳۸درصد از ظرفیت جهانی را به خود اختصاص میدهد. این درحالی است که تقریبا نیمی از اورانیوم غنیشده جهان را روسیه عرضه میکند. از طرفی بهدلیل بحران انرژی بهوجودآمده در نتیجه جنگ روسیه و اوکراین کشورهایی مانند ژاپن، فرانسه، کرهجنوبی، هند، انگلستان و ایالاتمتحده بهتازگی اعلام کردند که در حال ساخت نیروگاههای جدید هستهای هستند. همچنین مقامات ژاپنی دستور توسعه نیروگاههای جدید را صادر و راهاندازی مجدد ۱۷رآکتور را که خاموش بودند تایید کردند.
احتمال رشد قیمتها
برخی تحلیلگران این حوزه معتقدند بهدلیل استقبال مجدد از انرژی هستهای احتمال رشد قیمت اورانیوم طی سال ۲۰۲۳ وجود دارد؛ چرا که بسیاری از کشورهای توسعهیافته از برنامههای خود برای استفاده بیشتر از انرژی هستهای به جهت جایگزینی با سوختهای فسیلی خبر دادهاند. ریک رول، مدیرعامل شرکت اسپرات معتقد است که عامل اصلی، تغییر افکار عمومی در ژاپن است. با توجه به سرعت راهاندازی مجدد در ژاپن، بزرگترین منبع تقاضای جدید میتواند این کشور با ۴۰رآکتور جدید آماده به کار باشد؛ چرا که این نیروگاهها آماده هستند و فقط لازم است مجددا راهاندازی شوند. برآورد میشود که پررنگ شدن نقش ژاپن در بهکارگیری انرژی هستهای تقاضای اورانیوم را بین ۱۰ تا ۱۲ میلیون پوند در سال افزایش دهد.
به گفته این سرمایهگذار، چشمانداز طی ۱۰سال آینده نیز بسیار صعودی است. درحال حاضر یکمیلیارد نفر در جهان به برق دسترسی ندارند و ۲میلیارد نفر فقر انرژی را تجربه میکنند. ریک رول معتقد است، زمانی که در مورد مصرف انرژی در غرب صحبت میکنیم منظور میزان مصرف و کاربرد در فناوریهای جدید و تولیدات شرکتهایی همچون تسلاست، در حالی که این مساله در کشورهای توسعهنیافته وضعیتی بسیار متفاوتی دارد؛ چرا که در این کشورها باید به دنبال افزایش استانداردهای زندگی افراد بسیار محروم جامعه باشیم. این کار نیز به معنی استفاده از منابع انرژی بسیار بیشتر است. میتوان از منابعی همچون انرژی خورشیدی، بادی و سوختهای فسیلی استفاده کرد؛ اما انرژی هستهای منبعی فوقالعاده است و انتشار کربن نیز ندارد. همچنین استفاده از آن پس از صرف هزینههای اولیه بسیار ارزان است. به گفته دنیل میجر، مدیرعامل Goviex Uranium، تقاضا افزایش مییابد، در حالی که عرضه کم است. مصرف درحال حاضر در سطح ۱۹۰میلیون پوند قرار دارد، در حالی که حدود ۱۳۰میلیون پوند اورانیوم در هر سال استخراج میشود.
منبع: دنیای اقتصاد
مطالب مرتبط