شراب سنگ
 گزارش اختصاصی «معدن نامه» از وضعیت معادن سنگ استان فارس

علیرضا بهداد|استان فارس به دلیل ساختار ویژه زمین شناسی خود، ذخایری غنی از انواع سنگ های دگرگونی به ویژه مرمریت را در خود جای داده و به یکی از پایگاه های تولید و صادرات سنگ تزیینی و نما تبدیل شده است.

کافیست برای یکبار به نقشه استان فارس نگاه کنید. در قسمت شرق این استان و در مجاورت استان های کرمان و یزد، شهرستان نیریز قرار گرفته است. شهری با ساختار زمین شناسی منحصر به فرد که سنگ های دگرگونی کربنات کلسیم در آن به وفور یافت می شود. به همین دلیل است که معادن سنگ های مرمریت چینی نیریز و باقر آباد در آن فعال بوده و محصولاتی را در آن به تولید می رسانند که در بازارهای داخلی و صادراتی دارای مشتریان فراوانی هستند.

در ضلع شمال شرقی این استان، شهرهای دهبید و بوانات قرار گرفته که در آن سنگ های معروف به مرمریت با رنگ کرم به وفور یافت می شود.

این سنگ ها بازار خوبی در داخل و خارج از کشور دارد به طوری که سنگ مورد نیاز برای نمای ساختمان های کشور را تامین کرده و راه به بازارهای صادراتی نیز باز کرده است.

استان فارس با دار بودن این معادن به یکی از قطب های اصلی تولید سنگ تزیینی در کشور تبدیل شده و صدها تن را به طور مستقیم و غیر مستقیم مشغول کار کرده است.

شاخص ترین معادن این استان «چینی نیریز»، «شایان مرمریت»، «مرمریت باقرآباد» و «کرم دهبید» است. این معادن به دلیل ساختار مناسب زمین شناسی اش سنگ های مرغوبی را در دل خود جای داده است. به طوری که سرمایه گذاران خوشنام و بزرگی از سراسر کشور و حتی محلی های منطقه به کار بهره برداری از این معادن مشغول هستند.

در این میان اما برخی مشکلات گریبان فعالان معدنی این استان را گرفته است. از مزاحمت های مردم محلی گرفته تا باج خواهی برخی مقامات محلی و استانی، سبب شده تا فعالیت های معدنی در این مناطق سخت شود و فضای روانی مناسبی را برای فعالیت آنان به وجود نیاورد.

به نظر می رسد، بهتر است سرمایه داران بخش معدن به عنوان پرچمداران تولید، صادرات و اشتغالزایی مورد حمایت همه جانبه قرار بگیرند و به آنان اجازه داده شود تا فعالیت هایشان توسعه یابد و به بهترین شکل از ذخایر سنگ های تزیینی این استان به نفع همه کشور استفاده شود.

عمده معادن سنگ این استان از سوی بخش خصوصی واقعی مورد بهره برداری قرار گرفته و مدیریت آن به گونه ای است که هم به حفظ و توسعه محیط زیست می انجامد و هم قادر است تا با ایجاد اشتغال هم سطح زندگی مردم محلی بالا رود و هم اینکه اشتغال بالایی برای آنان به وجود آید.

***
روز خوش عکاسان در معادن "شایان مرمریت"، "چینی نیریز" و "باقرآباد"

16 عکاس استانی و 4 عکاس ملی، چهارشنبه گذشته با حضور در معادن سنگ مرمریت شایان، مجتمع معادن چینی نیریز و مرمریت باقر آباد از دیدنی های این معادن عکاسی کردند.

به گزارش خبرنگار اعزامی معدن نامه به استان فارس، عکاسان با حضور در این معادن به منظور شرکت در دومین جشنواره ملی عکس معدن تصاویر بکری را به ثبت رساندند.

خانه معدن ایران، مجری برگزاری این تور عکاسی بود تا عکاسان کشور از نزدیک با فضای کار در معادن بخش خصوصی به ویژه سنگ های تزیینی آشنا شوند.

عکاسان حاضر در این بازدیدها ضمن ابراز رضایت از محیط بکر و فعال معادن سنگ تزیینی کشور، در گفت و گو با معدن نامه اعلام کردند که تجربه جدیدی از حضور در معادن را به دست آورده و تصور آنان از فعالیت های معدنی تغییر یافته است.

دومین جشنواره ملی عکس معدن نیمه آبانماه امسال در خانه مهنرمندان ایران برگزار می شود. این جشنواره با موضوعات «انسان و معدن»، «شکوه معدن و صنایع معدنی»، «ایمنی و محیط زیست در معدن» و «صنایع معدنی» برگزار شده  و به علاقه‌مندان فرصت داده که تا روز 25 شهریور ماه آثار خود را به دبیرخانه جشنواره واقع در تهران، خیابان سمیه بعد از مفتح پلاک 100، طبقه دوم یا به وب سایت www.kimiyafest.ir ارسال کنند. برگزیدگان جشنواره نشان کیمیا دریافت خواهند کرد.

اولین جشنواره ملی عکس معدن به همت روابط عمومی ایمیدرو سال گذشته برگزار شد.

***
چرا محیط معادن ایران مردانه است؟

سرمقاله 
فریبا رسولی/مدیر روابط عمومی خانه معدن ایران|محیط معادن ایران اغلب مردانه است. در کمتر معدنی امکانات مناسب برای حضور یک زن دیده شده است. این موضوع سبب شده تا دانشجویان شاخه های مختلف علوم زمین برای رفتن به معادن و اقامت در آنجا با مشکل همراه شوند. پیشنهاد می شود با توجه به وجود ذخایر فراوان معدنی در کشور و پرورش دانشجویان و فارغ التحصیلان با دانش در شاخه های مختلف علوم زمین، معادن فضای مناسبی برای اقامت و اشتغال بانوان در نظر گرفته و حضور آنان را در مجتمع های معدنی تسهیل کنند.

بارها پیش آمده که برخی معادن پذیرای زنان نبوده اند چرا که ساختار آنان به قدری مردانه است که حتی تصور نمی کرده اند روزی ممکن است یک زن به عنوان مسوول، کارمند، خبرنگار، عکاس، فیلمساز و یا هر حرفه دیگری پا به معادن بگذارند.

به نظر می رسد با توجه به تربیت بسیاری از دانشجویان در مقاطع و گرایش های مختلف علوم زمین، بهتر است ساختار معادن دولتی و خصوصی به سمتی رود که محیط هایی برای حضور و اقامت زنان در معادن شکل گیرد و آنان به راحتی بتوانند در این فضا به کارهای پژوهشی و مطالعات علمی پرداخته و یا در این محل ها مشغول به کار شوند.

یکی از مشکلات اساسی معادن کوچک و متوسط ان است که کمتر به ایجاد مهمانسراها و محیط های زندگی در جوار معادن توجه می کنند که با توجه به حجم فعالیت شان بهتر است معادن خود را برای پذیرایی از زنان آماده کرده و محیط آن را از مردانگی مطلق برهانند.

***
 زنان پشت فنس های معادن

مرجان فضلی/دبیر اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی مهندسس معدن|طبق اطلاعات مرکز آمار ایران، بانوان حدود 1.2 درصد از کل شاغلان در بخش معدن را شامل می شوند. نکته قابل توجه و تامل این است که بر اساس اعلام شاتا در سال های گذشته در مجموع 11 استان کشور کمتر از 10 نفر خانم در بخش معدن مشغول به کار هستند و در هیچ کدام از استان ها تعداد بانوان شاغل در این حیطه صفر نیست.

در مواردی شاهد آن هستیم که بانوانی با تحصیلات کارشناسی ارشد و دکترا در رشته مهندسی معدن صرفا در شرکت های معدنی می توانند فعالیت کنند و حتی برای انجام ماموریت هم به معادن اعزام نمی شوند.                                                                             

اگر از این فیلتر ها نیز عبور کنند و شانس حضور در معادن را بیابند با محیطی مردانه روبه رو می شوند. منظور از محیطی مردانه محیطی زمخت و نا مناسب برای خانم ها نیست بلکه محیطی است که طراحی آن مردانه است و گرنه محیط زنانه یا مردانه در قرن 21 چه معنایی می تواند داشته باشد؟ اگر خانم باشید و یک یا دو بار حتی قصد بازدید از یک معدن را داشته باشید می توانید معنی کلمات من را درک کنید.                                                                                                                                                                                

محیطی که برایش حضور یک زن کاملا غیرمنتظره و حیرت آور است. در یکی از بازدیدهایی که از یکی از معادن استان زنجان داشتم در حال قدم زدن در محوطه بودم برای پیداکردن سرویس بهداشتی مناسب(!) و نگهبان ها وقتی مرا دیدند برخورد شدیدی با من کردند که محیط کارگری است و اصلا صلاح نیست یک خانم تنها در محوطه باشد.

به قول استادی، معادن، امن تر از شب های پارک های حوالی تهران هستند. سال هاست که صورت مسئله در حال پاک شدن بوده و بهتر آن است که شرایط حضور برای بانوان مستعد را در معادن فراهم کنیم نه این که از بیم آسیب رسیدن به آن ها کلا مانع حضورشان شویم.                                       

متاسفانه در قرن 21 شاهد این موضوع هستیم که بین یک خانم و آقا حتی اگر توانایی ها و پتانسیل های خانم بیشتر باشد صرفا به علت معضل(!) جنسیت کنار گذاشته می شود و ترجیح می دهند فردی را که از استعداد و توانایی کمتری برخوردار است گزینش کنند.                   

مورد دیگر آن که در حال حاضر که دانشگاه ها ورودی دانشجویان دختر می پذیرند و طبیعتا سرمایه گذاری های متعددی در این راستا انجام می دهند به تربیت نیروی متخصص بپردازند. متاسفانه در اکثر مواقع شاهد این موضوع هستیم که اغلب بازدیدهای تخصصی فقط برای دانشجویان پسر رشته مهندسی معدن برگزار می شود و از حضور دختران در این بازدید ها که سطح دانش خود را بالا ببرند، ممانعت به عمل می آید.           

در پایان نکته ای که لازم می دانم به جهت عدم برداشت نامناسب ذکر کنم این است که ما صدای زنان نیستیم ما صدای زنان مستعدی هستیم که استعدادهایشان نادیده گرفته می شوند.