مرتضی پورحبیبی| به این ترتیب، پالس مثبت مذاکرات دوحه باعث شد تا هدف سیاستگذاران بخش فولاد برای کنترل نرخ، بدون وضع مصوبه محقق شود. در حالی که نرخ ارز نیمایی تعیین‌‌‌کننده قیمت پایه عرضه شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران است، نوسان نرخ ارز در بازار آزاد و انتظارات تورمی به رفتار معامله‌‌‌گران این بازار جهت داده و می‌‌‌تواند قیمت تمام‌شده را در نرخی بالاتر از قیمت عرضه قرار دهد. فولاد در هفته جاری با نرخی بالاتر از میانگین قیمت عرضه به فروش رفت. درواقع می‌‌‌توان گفت، نرخ ارز انتظاری نوردکاران بالاتر از نرخ ارز نیمایی بود؛ اما این نرخ نسبت به نرخ ارز انتظاری آنها در هفته‌‌‌های قبل به‌شدت کاهش داشته که این موضوع سیگنال مثبت تورمی تلقی می‌شود.

خداحافظی بازار شمش با خریدهای هیجانی
بررسی رینگ شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس کالای ایران ظرف روز گذشته از حفظ روند برتری تقاضا نسبت به حجم عرضه حکایت دارد؛ با وجود این، برتری تقاضا نسبت به عرضه باعث نشد تا متقاضیان شمش برای کسب سهم از عرضه‌‌‌های فولاد حاضر به رقابت قابل ملاحظه قیمتی شوند. فقدان ‌رقابت قابل ملاحظه قیمتی برای خرید شمش فولاد می‌‌‌تواند به مفهوم تعدیل انتظار رشد قیمت میان فعالان این بازار باشد. البته تجربه ابطال معاملات با رقابت بالای قیمتی در هفته‌‌‌های اخیر نیز تا حدی مانع رقابت بی‌‌‌پروای قیمتی برای کسب سهم از این بازار بود.

 کف‌‌‌نشینی قیمتی ۴ماهه شمش فولاد

ظرف دو روز گذشته، فولادسازان کشور حدود ۱۰۰‌هزار تن شمش فولاد را با نرخ پایه ۱۳‌هزار و ۵۰تومان در رینگ صنعتی بورس کالای ایران عرضه کردند. تقاضای ثبت‌شده برای خرید شمش از این بازار به بیش از ۱۸۰‌هزار تن رسید. با وجود این، متقاضیان شمش برای کسب سهم از این عرضه‌‌‌ها دست به رقابت قیمتی هیجانی نزدند و در نهایت، میانگین نرخ فروش شمش فولاد از رینگ صنعتی بورس‌کالای ایران در هفته جاری به ۱۳‌هزار و ۳۰۰تومان رسید که این رقم کمترین نرخ معامله شمش فولاد از بازار فیزیکی بورس‌کالا پس از هفته پایانی اسفند ۱۴۰۰ بود.

ظرف ماه‌‌‌های ابتدایی سال ۱۴۰۱ بهای فولاد در بازار داخل صعود قیمتی کم‌سابقه‌ای داشت؛ به‌‌‌نحوی که میانگین نرخ فروش شمش فولاد از این بازار به ۱۵‌هزار و ۵۰۰تومان در هفته ابتدایی اردیبهشت‌ماه رسید. سیاستگذاران بازار فولاد برای مقابله با صعود بهای شمش در بازار داخل به وضع عوارض صادراتی روی آوردند؛ اما این سیاست‌‌‌ها نتوانست به عقبگرد قیمتی در بازار منجر شود و نرخ فروش شمش فولاد از این بازار تا پایان اردیبهشت در کانال قیمتی ۱۵‌هزار تومان باقی ماند. در حالی که صعود نرخ شمش در بازار جهانی عامل گرانی فولاد در بازار داخل بود، عقبگرد قیمتی این محصول نیز باعث شد تا بهای این محصول تعدیل شود. با وجود این، ظرف خردادماه امسال نرخ شمش و محصولات فولادی در بازار داخل همراستا با قیمت‌های جهانی سقوط نکرد؛ چرا که همزمان با سقوط نرخ فولاد در بازار جهانی، بهای ارز در بازار داخل افزایشی شد و این سیگنال افزایشی تاثیر عقبگرد قیمت جهانی را خنثی کرد. در حالی که سیاست‌‌‌های اعلامی از سوی وزارت صمت نتوانست نرخ فولاد را در بازار داخل کنترل کند، پالس مثبت مذاکرات احیای برجام باعث شد تا ورق در بازار آهن و فولاد کشور برگردد و رقابت قیمتی برای خرید شمش از این بازار رخت ببندد. بررسی روند معاملات شمش و مقاطع طویل فولادی در بورس‌کالای ایران به‌خوبی مؤید این نکته است که بازارها هوشمند عمل کرده و در صورت تغییر فاز انتظارات تورمی به‌سرعت خود را با شرایط بازار تطبیق می‌دهند.

سیگنال کاهشی فولادی‌‌‌ها به بازار ارز
قیمت پایه شمش فولاد براساس نرخ ارز نیمایی و نرخ شمش فولاد صادراتی کشور فوب خلیج‌فارس تعیین می‌شود، اما معمولا نوسان نرخ در بازار آزاد به رفتار معامله‌‌‌گران شمش فولاد جهت می‌دهد؛ بنابراین با فاصله‌گرفتن نرخ ارز نیمایی و آزاد، معمولا نوردکاران حاضر به رقابت قیمتی برای خرید شمش فولاد می‌‌‌شوند. نرخ ارز نیمایی در نظر گرفته‌شده در تعیین قیمت پایه شمش فولاد در دوروز گذشته برابر ۲۵‌هزار و ۵۶۰تومان بود. با توجه به رقابت قیمتی حدود ۳۰۰تومانی برای خرید هر کیلوگرم شمش فولاد می‎‌‌‌توان اذعان کرد که نرخ ارز مدنظر فولادسازان برابر ۲۶‌هزار و ۱۵۰تومان بود. این نرخ نسبت به نرخ ارز انتظاری فولادسازان در هفته‌‌‌های قبل به‌شدت کاهش داشته است.

بازگشت رکود به بازار آهن
بررسی روند معاملات مقاطع طویل فولادی در بازار آزاد از سقوط ‌هزار تومانی قیمت هر کیلوگرم میلگرد ظرف یک‌هفته اخیر حکایت دارد؛ به نحوی که نرخ هر کیلوگرم میلگرد سایز ۱۶ از ۱۸هزار و ۳۰۰تومان به ۱۷‌هزار و ۲۰۰تومان رسید. به این ترتیب ظرف بازه زمانی یک‌هفته‌‌‌ای کاهش ۷/ ۵درصدی داشت. پالس مذاکرات احیای برجام سریع‌‌‌تر از سایر بازارهای مالی و کالایی کشور به بازار آهن رسید و نرخ مقاطع طویل فولادی در آخرین روز از هفته گذشته کانال ۱۸‌هزار تومان را از دست داد و در طول هفته جاری نیز تا کف کانال قیمتی ۱۷هزار و ۲۰۰تومان عقب نشست. اگرچه عقبگرد قیمتی در بازار آهن و فولاد کشور خبری خوب برای مصرف‌کنندگان نهایی این محصول تلقی می‌شود؛ اما از آنجا که این عقب‌‌‌نشینی قیمتی همراه با رکود سنگین مصرفی و سرمایه‌‌‌ای در بازار رقم خورده، سیگنالی خطرناک برای نوردکاران و تجار خواهد بود. ظرف بیش از یک‌سال اخیر، بازار مقاطع طویل فولادی کشور با رکود سنگینی مواجه بود؛ استمرار این وضعیت رکودی در بازار داخل، فعالان این بازار را با چالش جدی توقف تولید مواجه کرده است. با احتساب مالیات ارزش‌افزوده و کارمزد ارکان بورس، قیمت تمام‌شده فروش شمش فولاد از رینگ صنعتی بورس‌کالای ایران در هفته جاری به ۱۴‌هزار و ۵۰۰تومان می‌رسد که این رقم نسبت به نرخ تمام‌شده فروش شمش در بورس‌کالای ایران در هفته‌‌‌های قبل فاصله‌ هزار تا ۲‌هزار تومانی دارد. با توجه به حجم بالای فروش شمش فولاد با قیمتی حدود ‌هزار تا ۲‌هزار تومان بالاتر از قیمت‌های فعلی، نمی‌‌‌توان انتظار داشت که قیمت محصولات نهایی به‌سرعت سقوط کند؛ چرا که طبیعتا محصول تولیدی با شمش گران، مانعی در مقابل افت قیمت در بازار خواهد بود.