به گزارش معدن نامه، بهرام سبحانی در ابتدای این نشست با ارائه گزارشی از عملکرد مجتمع فولادمبارکه اظهار کرد: بیش از 50 درصد فولاد کشور را فولادمبارکه تولید می‌کند و جغرافیای صادرات محصولات فولادمبارکه در سال 95 نشان می‌دهد 49 درصد محصولات مان به اروپا، 32 درصد به خاورمیانه، 12 درصد به آفریقا و 7 درصد به خاور دور ارسال می‌شود. همچنین عملکرد صادرات فولادمبارکه در 9 ماهه گذشته بیانگر این است که تقاضای داخلی طی سال جاری افزایش یافته و بیشتر تولیدمان با هدف کاهش صادرات برای تامین نیاز بازار داخلی روانه بازار کشور شده است. در واقع 38 درصد محصولاتمان به خاور دور، 36 درصد به خاورمیانه، 15 درصد به اروپا و 11 درصد به آفریقا صادر شده است.

او با بیان اینکه فولادمبارکه پایتخت فولادی کشور است، به اقتصاددانان گفت: نقش فولاد در زندگی امروز ما بسیار پررنگ شده چرا که ورق‌های فولادمبارکه در تمام کالاهای مصرفی ما دیده می‌شود. از اجزای یخچال و خودرو تا لوله‌های آب و گاز، مخازن، صنایع لوازم خانگی، قوطی کنسرو، کانکس و ... خوشبختانه فولادمبارکه توانسته با تکنولوژی‌های پیشرفته ورق‌هایی با ضخامت کم تولید کند و نیاز صنایع وابسته را تامین کند.

سبحانی  اروپا را مقصد بیش از 50 درصد صادرات فولاد مبارکه دانست و گفت: بیش از 70 درصد نیاز بازار داخلی را کارخانه فولادمبارکه تامین می‌کند.  این کارخانه از اوایل دهه 60 در اصفهان بنا گذاشته شده و مجموعه تولیدی آن در سال 72 کامل شد که ظرفیت اولیه آن 2 میلیون و 400 هزار تن بوده و در حال حاضر تولید آن به 7.2 میلیون تن رسیده که نشان می‌دهد این کارخانه بیش از ظرفیت اسمی خود فعالیت دارد. هم اکنون محصولات مبارکه به کشورهای عراق، تایلند، مالزی و اتحادیه اروپا صادر می‌شود.

مدیرعامل فولادمبارکه اصفهان با اشاره به 15 درصد سوددهی این کارخانه ادامه داد: فولادمبارکه همیشه پس از اینکه سفارش می‌گیرد محصول مدنظر را تولید می‌کند زیرا تولید کیفی در این مجموعه اصل مهمی است و تولید را بر اساس تقاضایی که وجود دارد انجام می‌دهیم. یعنی تولید نمی‌کنیم بعد به دنبال بازار فروش آن برویم.

او با بیان اینکه هم اکنون فولادمبارکه 15 هزار نفر نیروی انسانی دارد، گفت: در حال حاضر 92 درصد، بیشترین مصرف آب را بخش کشاورزی دارد و تنها 3 درصد آب کشور سهم صنایع است. فولادمبارکه سعی دارد با توسعه تحقیقات خود مصرف آب‌ خود را مدیریت کند و در راستای توسعه فعالیت‌های خود سرمایه گذاری‌های بسیاری در استان‌های خراسان رضوی، هرمزگان، چهار محال و بختیاری و اصفهان برای توسعه صنعت فولاد انجام داده است.

سبحانی ادامه داد: فولاد مبارکه اصفهان با تولید 12 میلیون تن بزرگ‌ترین تولیدکننده آهن اسفنجی در جهان است. فولادمبارکه اصفهان در بین 500 بنگاه صنعتی و اقتصادی موفق ایران در بخش فلزات اساسی رتبه اول را به خود اختصاص داده است. فولادمبارکه بزرگترین تولیدکننده ورق‌های فولادی تخت در خاورمیانه و شمال آفریقا با سهم 20 درصدی در منا (خاورمیانه و شمال آفریقا) محسوب می‌شود و بزگترین شرکت بورسی با 75 هزار میلیارد ریال سرمایه ثبت شده است که ارزش فعلی گروه فولادمبارکه بیش از 30 هزار میلیارد تومان است.

او افزود: مشتریان فولادمبارکه شامل 100 کارخانه و کارگاه به طور مستقیم و 300 کارخانه و کارگاه به طور غیرمستقیم است. گروه فولادمبارکه تولید 7.2 میلیون تن تختال، 5.2 میلیون تن کلاف و ورق گرم، 1.5 میلیون تن کلاف و ورق سرد، 0.2 میلیون تن کلاف گالوانیزه، 0.1 میلیون تن کلاف رنگی و 0.1 میلیون تن کلاف و ورق قلع اندود، 4 میلیون تن ورق خودرو و چهارمحال، 5 میلیون تن گندله و 5 میلیون تن کنسانتره دارد.

سبحانی ادامه داد: زمینه فعالیت مشتریان فولادمبارکه در 9 ماهه سال 96، لوله و پروفیل 25 درصد، صنایع تکمیلی 22 درصد، حمل و نقل 17 درصد، مراکز خدماتی 10 درصد، سازه‌های فلزی 9 درصد، لوله‌های انتقال سیالات 7 درصد، لوازم خانگی 2 درصد، سایر صنایع 8 درصد است. آمارهای جدید همچنین نشان می‌دهد فولادمبارکه 600 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در 4 سال گذشته انجام داده است.

او همچنین به سرمایه‌گذاری‌های فولاد مبارکه در زمینه مسوولیت‌های اجتماعی پرداخت و گفت: احداث ورزشگاه بزرگ 75 هزارنفری نقش جهان اصفهان، پایگاه امداد جاده‌ای هلال احمر، کمک به ساخت مصلی بزرگ اصفهان، آزادسازی کنار گذر غرب به مساحت 5 هکتار، کمک به ساخت حسینیه شهر مبارکه، کمک به ساخت موزه دفاع مقدس اصفهان، بازسازی و توسعه اورژانس بیمارستان مبارکه، کمک به مناطق زلزله زده استان کرمانشاه به صورت نقدی و کانکس، کمک به ستاد بازسازی عتبات عالیات، بنیاد بیماری‌های خاص و واگذاری ساختمان بهداری فولادمبارکه در شهر مبارکه به بهزیستی از اقدامات فولادمبارکه در راستای مسوولیت‌های اجتماعی است.

در این نشست محمدمهدی بهکیش رئیس اتاق بازرگانی بین المللی با اشاره به طرح اولیه کارخانه فولادمبارکه که انتقال آن از بندرعباس به اصفهان بود، پرسشی مبنی بر اینکه فولادمبارکه به چه اندازه مالیات پرداخت کرده و اینکه تا کنون با مشکل آب چگونه برخورد کرده است، مطرح کرد و در خصوص هزینه تمام شده تولید در این کارخانه پرسید. بهرام سبحانی به این سوال پاسخ داد: در سال گذشته فولاد مبارکه بیش از 700 میلیارد تومان مالیات پرداخت کرده است. همچنین مصرف آب در فولادمبارکه اصفهان کاهش پیدا کرده است. در سال 70 آب موردنیاز سالانه این کارخانه 40 میلیون مترمکعب برای تولید 2.4 میلیون تن فولاد خام بوده است، در حالی که آب مصرف شده در سال 1395، 25 میلیون مترمکعب برای تولید 5.6 میلیون تن فولاد خام است که حاکی از کاهش 73 درصدی مصرف آب دارد چرا که برای تصفیه و بازچرخانی آب مصرفی در خط تولید سرمایه‌گذاری شده است. در خصوص هزینه تمام شده تولید هم می‌توان گفت که ظرفیت فولاد مبارکه در سال گذشته ۵٫۴ میلیون تن بود که در نیمه دوم سال به ۷٫۲ افزایش پیدا کرد و اثر این رشد در عملکرد سال جاری دیده شده و مجموعه این عوامل بر بازدهی و فروش شرکت افزایش قابل توجهی خواهد داشت و با افزایش ظرفیت توان تولید هزینه تمام شده کاهش می‌‌یابد زیرا در این صورت هزینه‌های سربار و ثابت روی تناژ بالاتری سرشکن می‌شوند.

در ادامه سید مهدی حسینی رئیس پیشین کمیته بازنگری قراردادهای نفتی به مشکلات صنایع معدنی در زمینه حمل و نقل اشاره کرد و در خصوص R&D سوال مطرح کرد.

بهرام سبحانی در پاسخ به این پرسش گفت: شرکت فولاد مبارکه موفق شده پس از رقابت با کمپانی های سامسونگ، کاپیتال، تویوتا، تاتا و ... از بین 201 شرکت حاضر در ارزیابی جایزه سازمان‌های دانشی برتر قاره آسیا، در سال 2017 جایگاه یازدهم را از آن خود کند. از سویی فولادمبارکه با بهترین دانشگاه‌های کشور تفاهمنامه همکاری دارد و برای توسعه واحدهای R&D هزینه می‌کند. یکی از ماموریت‌های واحدهای R&D مان این است که به طور مثال تیم تحقیقاتی بررسی کند برای 10 سال آینده ایران خودرو برای محصولات جدید خود به چه نوع ورق فولادی نیاز دارد تا تولیدات فولادمبارکه همسو با تقاضاهای آینده بازار داخلی شود. در واقع این واحدها کمک می‌کنند تا ما متوجه شویم در کدام قسمت از چرخه تولید نیاز به سرمایه‌گذاری وجود دارد.

او با بیان اینکه ما با اغلب واحدهای تحقیقاتی کشور تفاهم‌نامه‌های اجتماعی، روانشناسی و محیط زیستی منعقد کردیم، افزود: مثلا در گذشته ورق‌های عاج دار را وارد می‌کردیم اما الان به دانش تولید داخلی ورق عاج دار دست پیدا کردیم و تمام ورق‌هایی که در بازار موجود است ساخت داخل است و حتی صادر هم می‌شود.

آیه کاتبی دبیر پیشین کمیته بازنگری قراردادهای نفتی در ادامه در خصوص اینکه آیا این تفاهم‌نامه‌ها در چه زمینه‌ای و چندجانبه بوده، پرسشی مطرح کرد که بهرام سبحانی پاسخ داد: تحقیقات ما بنیادی است و در سطح ملی باید انجام شود. البته در سطح دانشگاه‌های خارجی هم بوده است. به طول مثال اگر قرار است در چرخه تولید فولاد با ورود تکنولوژی جدیدی تغییری به وجود آید باید تیم تحقیقاتی مان از تمام ابعاد موضوع را بررسی کنند تا ببینند آیا این تغییر در چرخه تولید اقتصادی خواهد بود یا خیر.

علی دینی ترکمان عضو هیات علمی موسسه مطالعات بازرگانی در ادامه این نشست با بیان اینکه بازدید از مجموعه فولادمبارکه بسیار آموزنده بود، اظهار کرد: بهتر است در نظام آموزشی کشور مخصوصا در رشته‌های اقتصاد و مهندسی صنایع دانشجویان را به تماشای این کارخانه‌ها آورد و از نزدیک دانشجویان این فضاهای صنعتی را مشاهده کنند چرا که تجربه تقسیم کار و مدیریت منابع در این مجموعه‌ها بسیار ارزشمند است. پرسش من این است که فولادمبارکه در دوران تحریم و رکود بخش ساختمان چگونه پیش رفته است که اکنون با دستاورد مثبتی مواجه شده است؟

بهرام سبحانی در پاسخ به سوال این اقتصاددان گفت: جهش‌های بازار فولاد بسیار است و یکباره اتفاق می‌افتد. اما معمولا فولادمبارکه سفارش محصول می‌گیرد و بعد به تولید می‌پردازد و اگر الان سفارش محصول بگیرد و 4 ماه آینده قرار باشد محصولات را تحویل دهد، اگر در 4 ماه آینده قیمت فولاد افزایش یابد، باید با قیمت همان مقطعی که فروخته است، پول حصل از فروش را دریافت کند. بنابراین برای ما تعهد به بازار بسیار حائز اهمیت است و بروز بودن علم صادرات و مدیریت صادرات اولویت دارد. سال 94 تقاضای صنعت خودرو برای فولاد کاهش یافت و بودجه‌های عمرانی کم شد و ریسک‌پذیری در این صنعت افزایش یافت. اما کار اقتصادی اصول خود را دارد و توانستیم با برنامه‌ریزی در اطلس ملی فولاد و تجربه شرکت‌های خارجی مانند پوسکو این مرحله سخت اقتصادی را پشت سر بگذاریم.

زهرا کریمی عضو هیات علمی دانشگاه مازندران در ادامه از بهرام سبحانی مدیرعامل فولادمبارکه اصفهان مطرح کرد: اکثر شرکت‌ها پس از تحریم‌ها و مشکلات ناشی از رکود زیان‌ده شده‌اند و جای خوشحالی دارد که فولادمبارکه را با چشم‌انداز روشنی در این دوران می‌بینیم. اما راز موفقیت فولادمبارکه چه بوده؟ چراکه بنگاه‌های دیگر کشور در حال حاضر چنین وضعیت امیدوارکننده‌ای ندارند.

سبحانی در پاسخ به این سوال اظهار کرد: به نظرم رمز موفقیت فولادمبارکه نیروی انسانی آن است. زیرا نیروهای انسانی فولادمبارکه آموزش‌های بسیاری دیده‌اند و مسلط به بازار و عرضه و تقاضا در آن هستند. در دورانی که تحریم‌ها شدت گرفته بود، فولاد مبارکه با تعهدی که به برنامه‌هایش و خوش‌ قول بودن در بازار دارد، تمامی اقساط خود را به شرکت‌های بیمه‌ای خارجی پرداخت می‌کرد در حالی که می‌توانست به بهانه تحریم‌ها این اقساط را نپردازد. همین تصمیم اقتصادی فولادمبارکه بود که باعث شد اعتبار فولادمبارکه حفظ شود و آینده مالی آن تقویت شود. شرکت المهدی به دلیل همین نپرداختن اقساط خود اعتبارش را در بازار بین‌المللی از دست داد و بدهی‌هایش سنگین شد.

در ادامه لطفعلی بخشی عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه تهران سوالی مبنی براینکه آیا فولاد مبارکه فولاد اکسین هم خریده است یا خیر، مطرح کرد. بهرام سبحانی در پاسخ به این سوال گفت: فولاد اکسین بیشتر به فولادمبارکه نزدیک است تا فولاد خوزستان. چرا که فولاد خوزستان فولاد API تولید نمی‌کند. فولاد اکسین نیاز به طرح‌های دانش بنیانی دارد و ه ما به پایلوت آن نمی‌توانیم ورود پیدا کنیم. یکی از موارد مصرف ورق در کشور، تولید لوله های گاز است و این لوله ها نیاز به ورق هایی مخصوص دارد که فولاد مورد نیاز آن در فولاد مبارکه و ورق های آن در فولاد اکسین تولید می‌شود.

حمید آذرمند پژوهشگر اقتصادی و کارشناس اقتصاد معدن نیز در ادامه از برنامه‌های آینده مبارکه سوال کرد و خواست سبحانی سه چالش اصلی فولادمبارکه را اعلام کند. بهرام سبحانی در پاسخ به این سوال گفت: ما سعی کردیم از هر سنگی که به طرف ما پرتاب شد، دیواری بسازیم و از تهدیدها فرصت‌هایی خلق کنیم. یکی از مزیت‌های اقتصادی برای پیشرفت تولیدمان جذب منابع خارجی است و در مقطع کنونی در حال بررسی راه‌های جذب این راه‌ها هستیم. یکی از برنامه‌های آینده ما مدیریت بیشتر آب مصرفی کارخانه است و تامین نیاز کل زنجیره فولاد در واحدهای آتی. ضمن اینکه الان برای تصفیه فاضلاب کل شهرها هزینه پرداخت می کنیم.

در ادامه این نشست، علی اصغر سعیدی عضو هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران سوال کرد: ترکیب سهامداران فولادمبارکه را چگونه می‌بینید و اینکه آیا در آینده با چنین ترکیبی مانند شرکت ملی مس با خطری مواجه نخواهید شد؟ بهرام سبحانی پاسخ داد: تا کنون مصون بودیم. معمولا یک هیات مدیره نامتجانس و کارنابلد معمولا با تصمیمات مدیرعامل مخالف می‌کند اما در هیات مدیره فولادمبارکه این چنین نیست و تصمیم مدیرعامل به شکل منطقی ارزیابی می‌شود. خداروشکر ما تا الان از این اتفاقات مصون بودیم.

کوروش بهرنگ عضو آزمایشگاه علوم رفتاری دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف و کمیته معدن و جامعه خانه معدن در ادامه سوال کرد: با توجه به اینکه هر صنعتی بزرگ و بزرگتر می‌شود، مشکلاتش نیز بزرگتر می‌شود، آیا فولادمبارکه با مشکل معارضان محلی مواجه شده است؟ سبحانی جواب داد: بله هر اندازه که یک صنعتی بزرگتر می‌شود احتمال مخالفان محلی و معارضان بیشتر می‌شود. اما ما پیرو طرح آمایش سرزمین، توانستیم با توسعه فعالیت‌هایمان در زمینه مسوولیت‌های اجتماعی توقعات مردم منطقه را برآورده کنیم تا احاس خوبی به آنها از وجود این کارخانه منتقل شود.

علی فرحبخش، دبیر باشگاه اقتصاددانان روزنامه دنیای اقتصاد نیز در این نشست سوال کرد که فولادمبارکه نحوه پرداختی‌اش به پیمانکاران چگونه است؟ سبحانی در پاسخ گفت: فولادمبارکه حقوق نیروی انسانی که دارد را ماهانه پرداخت می‌کند اما به پیمانکاران هفتگی حقوق پرداخت می‌کند. در واقع فولادمبارکه بدهی معوقه‌ای به پیمانکاران ندارد.

در ادامه مرتضی اسدی عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی با اشاره به منابع غنی گاز کشور سوال کرد فولادمبارکه با تکیه بر انرژی ارزان فولاد تولید می‌کند و این کارخانه بر اساس این مزیت چگونه رقابت می‌کند؟ بهرام سبحانی پاسخ داد: مزیت‌ها در هر کشوری متفاوت است و نکته قابل توجه این است که باید دید در اصل بازار رقابتی مزیت واقعی برای سرمایه‌گذاری چیست. شاید منابع غنی معدنی و انرژی دو فاکتور مهم در ایجاد فولادمبارکه باشند. اما تمام این مزیت‌ها در دست دولت است.

محمدمهدی بهکیش گفت: زمانی که ما گاز فراوان داریم و فولاد تولید می‌کنیم، مشکل عمده ما این است که همه این مزیت‌ها در دست دولت است و دولت در قیمت‌گذاری دخالت می‌کند. باید تمام سطح دانشگاهی و علمی کشور به این نتیجه برسند که مزیت واقعی در اقتصاد ایران به معنای واقعی در چیست؟

در ادامه آرمان بهکیش کارشناس بازار سرمایه از مدیرعامل فولاد مبارکه پرسید که قیمت الکترود گرافیتی در بازار فولاد به چه اندازه حاشیه سود را تغییر داده است؟ سبحانی در پاسخ به این سوال اظهار کرد: مصرف الکترود گرافیتی در کوره‌های  فولادسازی به فاکتورهای متعددی مانند شارژ کوره و اینکه آیا قراضه، آهن اسفنجی یا ترکیبی است، بستگی دارد. 70 درصد فولاد ایران بر اساس کوره بلند تولید می‌شود. در مقطع کنونی الکترود برای خرید در بازار جهانی کلا وجود ندارد که قیمت آن مشخص باشد به همین جهت فولادسازی های منطقه در آستانه تعطیلی هستند و برای الکترود قرضی یا خریدنی مرتب با فولاد مبارکه مکاتبه می کنند. باید ببینیم با تولید الکترود گرافیتی اردکان مطابق با استانداردهای جدید در سال آینده وضعیت به چه شکلی می‌شود.

جعفر خیرخواهان اقتصاددان و مولف کتاب‌های اقتصادی در ادامه پیشنهاد داد: در فضای ناامیدی صنعت کشور بسیار خوشحال کننده است که در فولادمبارکه امیدواری می‌بینم. اینکه در این  20 سال فولادمبارکه چه کرده تا مجموعه موفقیت‌آمیز راه خود را طی کرده بهتر است در اختیار همه قرار بگیرد تا مانند یک الگوی موفق صنعتی تاثیرگذار واقع شود. حتی مسوولیت‌های اجتماعی که این کارخانه انجام داده بهتر است به خوبی تشریح شود تا نگاه جامعه به صنایع بزرگ کشور اصلاح شود.

رضا بوستانی، کارشناس پولی و بانکی در ادامه به جایگاه فولادمبارکه در بازار مالی پرداخت و گفت بهتر است این مجموعه به سمت انتشار اوراق مشارکت و همکاری با صندوق بازنشستگان فولاد برود.

در ادامه محمدرضا بهرامن رئیس خانه معدن ایران اظهار کرد: در سال‌های اخیر درآمدهای ما همواره نفتی بوده و از ظرفیت‌های بخش معدن و صنایع معدنی به صورت کامل استفاده نشده است. طبق همکاری تحقیقاتی که چندی پیش با دانشگاه مک گیل کانادا داشتیم، محققان این دانشگاه با بررسی علل ناموفقیت‌های سرمایه‌گذاران خارجی به این نتیجه رسیدند، اگرچه کشور ایران در بخش پتانسیل های معدنی بسیار پر قدرت و در بخش های زیرساخت های کلی کشور و در دسترس بودن متخصصان و اطلاعات زمین شناسی و رژیم مالی شرایط نسبتا مطلوبی را دارد اما در بخش اقتصاد کلی دولت و پایداری در قوانین و مقررات و سیاست ها دارای نقاط ضعف عمده‌ای است. در غیر این صورت ایران می‌تواند قطب معدنی خوبی برای کشورهای دیگر باشد.

بهرام سبحانی در پایان این نشست از حضور اقتصاددانان در مجتمع فولادمبارکه تشکر کرد و گفت: بسیار خرسندم که نخبگان ایران دو هفته قبل از اینکه بیست و پنجمین سالگرد تاسیس فولادمبارکه فرا رسد، از فولادمبارکه بازدید کردند.

در این بازدید محمدمهدی بهکیش، رئیس اتاق بازرگانی بین المللی، محمدرضا بهرامن، رئیس خانه معدن ایران، محمود گوهرین، عضو هیات مدیره خانه معدن ایران، جعفر خیرخواهان اقتصاددان و مولف کتاب های اقتصادی، پویا جبل عاملی، کارشناس پولی و بانکی، سمیه مردانه، مدرس دانشکده وزارت امور خارجه، علی دینی ترکمان، عضو هیات علمی موسسه مطالعات بازرگانی، لطفعلی بخشی عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه تهران، زهرا کریمی عضو هیات علمی دانشگاه مازندران، رضا بوستانی، کارشناس پولی و بانکی، مهدی نصرتی، مدس دانشگاه تربیت مدرس، علی اصغر سعیدی، عضو هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، سیدمهدی حسینی، رئیس پیشین کمیته بازنگری قراردادهای نفتی، آیه کاتبی، دبیر پیشین کمیته بازنگری قراردادهای نفتی، مرتضی اسدی، عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی، علی فرحبخش، دبیر باشگاه اقتصاددانان روزنامه دنیای اقتصاد، حمید آذرمند، پژوهشگر اقتصادی و کارشناس اقتصاد معدن و اعضای آزمایشگاه علوم رفتاری دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف حضور داشتند و در کارخانه فولاد مبارکه از نزدیک در جریان روند تولید فولاد از کنسانتره و گندله سنگ آهن تا انواع ورق های فولادی قرار گرفتند.

بازدید اقتصاددانان از فولاد مبارکه از نگاه دوربین رضا معطریان

بازدید اقتصاددانان از فولاد مبارکه از نگاه دوربین عباس کوثری

منبع: روابط عمومی خانه معدن ایران