کشور چین به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد خام جهان با حجم تولید ۰۶۴/ ۱میلیارد تن فولاد خام در سال۲۰۲۰ با کاهشی در حدود ۳درصد در سال۲۰۲۱ به تولید ۰۳۲/ ۱میلیارد تن دست یافت.
بر این اساس تامین سنگآهن این حجم تولید فولاد‌خام در این کشور همواره در اولویت‌های توسعه صنعت فولاد این کشور قرار داشته است.
در ابتدای سال۲۰۲۱ دولت چین به‌دنبال ایجاد تحریک تولید سنگآهن از معادن این کشور، بخششی در حدود ۵۰درصد از سود حاصله در حوزه معدن را در صورت رشد تولید مازاد بر برنامه خود در دستور کار قرار داد.
سیاستی که به تولید فولاد خام این کشور در سال۲۰۲۱ کمک شایانی کرد. دسترسی به ۲ معدن بزرگ بین‌المللی علاوه‌بر معادن موجود در این کشور در حدود ۲۰درصد از نیاز واردات سنگآهن این کشور را فراهم کرد. هدف تامین سنگآهن در این کشور باعث شد که درمیان شرکت‌های بزرگ فولادسازی کشور چین و پروژه‌های سنگآهن در کشور استرالیا، در بخش غربی آفریقا، مغولستان، CIS و... کنسرسیوم‌هایی تشکیل‌شود.
وجود برخی تنش‌های سیاسی میان چین و استرالیا و تلاش دولت چین به لغو معاهده تجاری با دولت استرالیا این موضوع را مطرح کرد که تامین ماده اولیه سنگآهن کشور چین با چالش همراه خواهد بود. تنش‌های تجاری میان استرالیا و چین، افزایش تقاضای داخلی این کشور، محدودیت‌های تولیدی اعمال شده، همچنین موانع حمل دریایی به دلیل ویروس‌کرونا همگی باعث افزایش قیمت سنگآهن شدند.
این روند افزایشی به گونهای بود که به رکورد قیمت ۲۰۰ دلار بر تن نیز دست یافت. تمامی موارد ذکرشده باعث شده است که کشور چین به‌دنبال افزایش تولید سنگآهن خود و برنامه‌هایی در این راستا باشد.
بر اساس آنچه که توسط انجمن آهن و فولاد چین تحت‌عنوان «طرح بنیادی» معرفی شده، کشور چین در بازه زمانی ۱۰ تا ۱۵ سال‌آینده مشکل تامین سنگآهن و ماده اولیه فولاد خود را به‌صورت اساسی برطرف خواهد کرد.
در این طرح، تولید سنگآهن از معادن خارجی کشور چین از حدود ۱۲۰میلیون تن در سال۲۰۲۰ به ۲۲۰میلیون تن در سال۲۰۲۵ افزایش خواهد یافت. پیشنهاد شده است که طرح معرفی‌شده توسط غول‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های فولادی Baowu Steel Group، Ansteel Group، Shougang Group و همچنین گروه فلزات بین‌المللی کشور چین انجام شود. این کشور جهت تولید فولاد خام خود سالانه بیش از یک‌میلیارد تن سنگآهن مصرف می‌کند که بیش از ۸۰درصد آن از طریق واردات تامین می‌شود. تشویق شرکت‌های ذکر شده در جهت سرمایه‌گذاری در معادن داخلی و خارجی کشور چین علاوه‌بر وجود ضمانت در تامین ماده اولیه، باعث خواهد شد تا قدرت قیمت‌گذاری را نیز در اختیار داشته باشند.
منابع معتبر جهانی عنوان کردهاند قیمت سنگآهن در سال۲۰۲۲ همچنان تحت‌فشار باقی خواهد ماند و پس از آن با پیش‌بینی افزایش تولید سنگآهن جهانی تا سال۲۰۲۵ و رشدی در حدود ۶/ ۳درصدی و همچنین کاهش تقاضا، قیمت سنگآهن با روند کاهنده همراه خواهد شد. تولید سنگآهن جهانی در سال۲۰۲۵ به میزان ۵۷۰میلیون تن در مقایسه با سال۲۰۲۰ افزایش خواهد یافت.
دلیل اصلی افزایش تولید سنگآهن جهانی رشد تولید در دو کشور استرالیا و برزیل خواهد بود که به دلیل سود قابل‌توجهی که طی ۲ سال‌اخیر ناشی از افزایش قیمت کسب کردهاند، سرمایه‌گذاری‌های جدیدی در بخش‌های توسعه خود انجام خواهند داد. همچنین کشور هند با هدف توسعه صنعت فولاد خود تولید سنگآهن خود را تا حدود ۱۸۰میلیون تن تا این سال‌افزایش خواهد داد. پیش‌بینی بانک جهانی درخصوص قیمت اسمی سنگآهن در سال۲۰۲۵ در حدود ۹۸ تا ۱۰۰ دلار خواهد بود.
بر این اساس تولید سنگآهن جهانی در بازارهای آسیا و اقیانوسیه تا سال۲۰۲۵ با افزایش همراه خواهد بود و پس از آن وارد کاهش ساختاری خواهد شد و به حدود ۱۷/ ۲میلیارد تن در سال۲۰۳۰ خواهد رسید.
نکته دیگر در تولید سنگآهن به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رغم افزایش تولید جهانی آن است که در حال‌حاضر سنگآهن Sinter feed سهمی در حدود ۷۰درصد از تجارت‌جهانی را به خود اختصاص داده است و این سهم با روند کاهنده به حدود ۶۰درصد از تجارت‌جهانی در سال۲۰۳۰ خواهد رسید، اما از سوی دیگر تجارت Pellet feed و یا به عبارت دیگر کنسانتره سنگآهن با افزایش همراه خواهد بود.
بر این اساس تولیدکنندگان بزرگ سنگآهن در ادامه توسعه در تولیدات خود را با درنظر گرفتن روش‌های جدید تولید قابلیت‌های تولید کنسانتره سنگآهن در مجموعه‌های خود ایجاد کردهاند. بر اساس روش جدید، New steel قابلیت تولید کنسانتره سنگآهن با محتوای آهن ۶۸درصد از سنگآهن با عیار آهن ۴۰درصد و سایر ترکیب‌های شیمیایی فراهم شده است.
در نهایت باید عنوان کرد که دولت چین در جهت کمک به کاهش قیمت سنگآهن در سال۲۰۲۲ هشدار داده است تا فعالان بازار از انتشار هرگونه اطلاعات نادرست خودداری کنند؛ به گونهای که برنامه‌ریزی دولتی چین، کمیسیون توسعه اصلاحات ملی و همچنین سازمان دولتی تنظیم‌بازار این کشور، بیان کردهاند که شرکت‌های فعال در حوزه معدن و فولاد از صحت اطلاعات خود اطمینان حاصل کنند.
این پیغام بیان‌کننده این موضوع است که دولت چین به‌دنبال افزایش نظارت بر بازار فولاد است که به واسطه تیم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی جهت بررسی موجودی انبار در بنادر و تجارت سنگآهن در بازارهای نقدی و آتی انجام خواهد شد. هدف دیگر این است تا سفته‌بازی را که عامل اصلی افزایش قیمت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانند سرکوب کنند؛ برنامه‌ای که می‌تواند بازار فولاد را همچون گذشته متاثر از خود سازد.
*لیلا نیلفروشان، گروه مطالعات اقتصادی شرکت مهندسی بین‌المللی فولاد‌تکنیک
منبع: دنیای اقتصاد
مطالب مرتبط
