در این میان، تصمیمات اقتصادی دولت و اوج‌‌‌گیری رشد اقتصادی چین و سقوط آن ظرف ماه‌‌‌های پایانی سال ۲۰۲۱، کسری انرژی نسبت به تقاضا، تداوم بیماری کرونا در دنیا و سیاست‌‌‌های اخذشده برای مقابله با شیوع این بیماری و حمایت اقتصادهای برتر دنیا از مردم و کسب‌وکارهای خود در مقابل تبعات اقتصادی این ویروس، مهم‎‌‌‌ترین سیگنال‌‌‌های جهت‌‌‌دهنده به بازار آهن و فولاد بودند. در این شرایط بسیاری از ریسک‌‌‌های سال ۲۰۲۱ همچنان بر بازارهای کالایی سایه افکنده، اما برآورد می‌شود بازارها روزهای نسبتا آرام‌تری را در سال ۲۰۲۲ نسبت به سال‌جاری میلادی تجربه کنند.

کاهش تلاطم در بازار آهن و فولاد
روزهای پرنوسان بازار آهن و فولاد ظرف سال ۲۰۲۱ رو به پایان است و اغلب موسسات بین‌المللی انتظار دارند بازارها در سال آینده میلادی روزهای کم‌‌‌تلاطم‌‌‌تری را تجربه کنند. در شرایطی که شیوع کرونا در دنیا ظرف سال ۲۰۲۰ سقوط نرخ سنگ‌‌‌آهن و فولاد را به دنبال داشت، در سال ۲۰۲۱ رونق مجددی در بازارهای کالایی به وجود آمد که به اوج‌‌‌گیری بهای محصولات این زنجیره، به‌خصوص در نیمه ابتدایی سال‌جاری میلادی منجر شد.

کاهش تقاضا برای فولاد ظرف نیمه‌دوم سال‌جاری میلادی با محوریت افت فعالیت‌‌‌های ساخت‌‌‌وساز در چین باعث شد از رونق معاملات شمش و محصولات فولادی در چین کاسته و به این ترتیب، بهای این محصولات، به‌خصوص در سه‌ماهه سوم سال‌جاری میلادی اصلاح شود. البته روند اصلاح قیمت محصولات مختلف زنجیره آهن و فولاد، از سنگ‌‌‌آهن تا محصول نهایی، در روزهای پایانی سال ۲۰۲۱ متوقف شد و بازار این محصولات در نیمه دوم دسامبر مجددا رنگ رونق را به خود دید که به رشد قیمتی در این بازار منجر شد.

قیمت‌‌‌ محصولات مختلف فولادی ظرف ماه‌‌‌های پایانی سال‌جاری میلادی اصلاح نرخ داشت، اما همچنان در مقایسه با یک‌سال گذشته نرخ زیادی دارد. در این شرایط، کاهش شتاب رشد اقتصادی چین و افت فعالیت ساخت مسکن در این کشور با تغییر رویکرد دولت پکن در خصوص شرکت‌های توسعه‌‌‌دهنده املاک چینی می‌تواند به تضعیف تقاضا برای محصولات طویل فولادی در سال آینده میلادی منجر شود و از این منظر زمینه افت نرخ را در این بخش به وجود آورد.

سیاست دولت چین در زمینه توسعه اقتصادی بر پایه ساخت‌‌‌وساز رو به تعدیل گذاشته، اما این تغییر رویه به‌آهستگی رخ خواهد داد. به این ترتیب برآورد می‌شود که همچنان اجرای پروژه‌‌‌های زیرساخت عمومی در چین تا سال ۲۰۲۵ ادامه خواهد یافت و تقاضای نسبتا قوی در انتظار بازار فولاد چین خواهد بود که این موضوع می‌تواند از تثبیت قیمت در سطوح فعلی حمایت کند.

واهمه بازارها از سویه جدید کرونا
سال ۲۰۲۱ در شرایطی به روزهای پایانی خود می‌رسد که کشورهای مختلف دنیا با شیوع سویه جدید کرونا یعنی اُمیکرون روبه‌رو شده‌‌‌اند و بازارها تحت تاثیر اخبار آن، رویه‌‌‌های جدیدی را در پیش می‌‌‌گیرند. شیوع گسترده این ویروس باعث شده است تا اقدامات قرنطینه‌‌‌ای در برخی کشورهای اروپایی مجددا برقرار شود. دولت پکن نیز بر سیاست کنترل کامل ویروس کرونا تاکید دارد و از این منظر در مناطقی از این کشور که این ویروس شایع است، قرنطینه‌‌‌های سختگیرانه اجرا می‌شود. سیاست‌‌‌های حفاظتی دولت چین برای جلوگیری از شیوع کرونا باعث شده است تا محدودیت‌هایی در تردد افراد و محصولات به وجود آید که این موضوع می‌تواند بر روند بازار آهن و فولاد این کشور و دنیا اثرگذار شود و با تضعیف تقاضا زمینه افت نرخ محصولات فولادی را فراهم آورد. محدودیت قرنطینه‌ای سختگیرانه به منظور کنترل شیوع کرونا به سقوط قیمت کامودیتی‌‌‌ها در سال ۲۰۲۰ انجامید. البته در ادامه با کنترل نسبی شیوع این بیماری و محرک‌‌‌های مالی وضع‌شده از سوی اقتصادهای برتر دنیا به منظور حمایت از مردم و کسب‌وکارها رونق به معاملات کامودیتی‌‌‌ها بازگشت. بخشی از صعود بهای سنگ‌‌‌آهن و فولاد در نیمه ابتدایی سال ۲۰۲۱ نیز ناشی از این محرک‌‌‌های اقتصادی بود.

در این شرایط سویه جدید کرونا در دنیا رو به گسترش است، اما با توجه به اثرات تورمی محرک‌‌‌های مالی که پیش از این از سوی اقتصادهای بزرگ دردنیا اعمال شده، احتمال وضع محرک جدید بسیار کم است. به این ترتیب نمی‌توان از این منظر، منتظر تقاضای قوی ناشی از محرک‌‌‌های کرونا بود.

افت تولید فولاد جهانی با محوریت چین
کاهش تولید فولاد در دنیا ظرف نیمه دوم سال‌جاری میلادی سیگنال دیگر اثرگذار بر بازار آهن و فولاد دنیاست. به گزارش «ورلد‌استیل»، میزان تولید فولاد خام جهان ظرف ماه نوامبر امسال به ۱۴۳میلیون و ۳۰۰‌هزار تن فولاد رسید که این رقم ۹/ ۹‌درصد کمتر از میزان تولید فولاد جهان در نوامبر ۲۰۲۰ بود. بیشترین افت تولید فولاد جهان در ماه نوامبر مربوط به کشورهای آسیا و اقیانوسیه بود که ظرف این بازه زمانی ۵/ ۱۵‌درصد از میزان تولید کشورهای این منطقه نسبت به مدت مشابه سال قبل کاسته شد. در عین حال در این بازه زمانی ۳/ ۵‌درصد از میزان تولید فولاد در کشورهای خاورمیانه نسبت به نوامبر ۲۰۲۰ کاسته شد.

برخلاف رویه کاهش تولید فولاد در کشورهای آسیایی و منطقه خاورمیانه، بر میزان تولید فولاد خام در آفریقا، اروپا، آمریکای‌شمالی و جنوبی و کشورهای حوزه CIS در این ماه افزوده شد. هرچند در مجموع میزان اثرگذاری آمارهای کاهش تولید به مراتب قوی‌‌‌تر از آمارهای رشد تولید فولاد بود و به این ترتیب از میزان تولید فولاد جهان در نوامبر ۲۰۲۱ کاسته شد.

چین در ماه نوامبر نیز سردمدار افت تولید فولاد بود، به‌‌‌نحوی که میزان تولید فولاد این کشور ظرف این ماه به ۶۹ میلیون و ۳۰۰‌هزار تن رسید که این رقم نسبت به میزان تولید فولاد چینی‌‌‌ها در نوامبر ۲۰۲۰ حدود ۲۲‌درصد کمتر بود.

مجموع تولید فولاد جهانی ظرف ۱۱ماه ابتدایی سال‌جاری میلادی به یک‌میلیارد و ۷۵۲میلیون تن رسید که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش ۲/ ۴درصدی داشته است. در عین حال ظرف ۱۱ماه ابتدایی سال ۲۰۲۱ برابر ۹۴۶میلیون و ۴۰۰‌هزار تن فولاد خام در چین تولید شده که این رقم ۶/ ۲‌درصد کمتر از میزان تولید فولاد خام چین در مدت مشابه سال ۲۰۲۰ بود. با وجود کاهش قابل ملاحظه تولید فولاد در چین و دنیا ظرف نیمه دوم سال ۲۰۲۱ این بازار با صعود نرخ روبه‌رو نشد. همزمانی کاهش تولید با کاهش تقاضای داخلی چین برای شمش و محصولات فولادی به دلیل بحران مالی شرکت‌های سازنده ملک در این کشور باعث شد بازار فولاد با عدم‌تعادل روبه‌رو نشود و از این منظر جهشی در قیمت شمش و محصولات فولادی رخ ندهد. استمرار روند کاهش تولید فولاد از سوی چینی‌‌‌ها ظرف ماه نوامبر به‌رغم رفع محدودیت در بخش انرژی می‌تواند سیگنالی برای استمرار کاهش تولید فولاد در این منطقه باشد.

دوراهی رشد تولید یا کاهش آلاینده‌‌‌ها
سیاست دولت پکن در خصوص تحقق آسمان آبی، به‌‌‌خصوص تا زمان برگزاری المپیک زمستانی پکن باعث می‌شود همچنان سیاست کاهش تولید فولاد در چین با قوت ادامه پیدا کند. مطابق آمار منتشرشده بر میزان تولید فولاد خام چین ظرف نیمه ابتدایی ماه دسامبر نسبت به نیمه ابتدایی ماه نوامبر افزوده شده است؛ با وجود این همچنان بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که این افزایش تولید موقتی است و سیاست تحقق آسمان آبی برای دولت پکن نسبت به افزایش تولید فولاد ارجحیت دارد، بنابراین ظرف هفته‌‌‌های آینده مجددا از تولید فولاد در چین کاسته خواهد شد. این موضوع سیگنالی منفی برای بازار سنگ‌‌‌آهن به‌‌‌عنوان ماده اولیه اصلی تولید فولاد خواهد بود و از رونق قیمتی در معاملات این بخش خواهد کاست.
منبع: دنیای اقتصاد