به گزارش معدن نامه، وب سایت ماینینگ تکنولوژی در گزارشی وضعیت معادن شن و ماسه جهان را مورد بررسی قرار داده و نسبت به استخراج بیش از حد شن و ماسه هشدار داده است. در این گزارش بر این تاکید شده که اگر می خواهید معادن شن و ماسه سبزی داشته باشید، باید جلوی برداشت بیش از اندازه و استخراج غیرقانونی آن را بگیرید.

در حال حاضر افزایش تقاضا برای شن و ماسه تحت تاثیر سرعت شهرنشینی در چین و هند سبب رونق صنایع معدنی شده است. اما همین موضوع سبب شده تاثیرات برداشت شن و ماسه در اکوسیستم، آبراهه ها و سواحل از کنترل فعالان معدنی خارج شود. اگرچه وجود منابع فراوان شن و ماسه برای تحقق اهداف سیاستگذاری های ساخت و ساز بخش مسکن کشورها یک مزیت محسوب می شود. بر اساس برنامه محیط زیست سازمان ملل تخمین زده شده که 85 درصد از کل فعالیت های استخراجی معدن جهان مربوط به معادن شن و ماسه است.

شهرنشینی و معادن شن و ماسه

در چین از سال 1950 تعداد مردم شهرستان های چین به چهار برابر رسید و جمعیت این کشور رو به افزایش رفت. با توجه به اینکه شن و ماسه عمدتا مورد استفاده برای ساخت بتن است، مصرف این مواد معدنی افزایش یافت و برای ساخت خانه های موردنیاز پکن به عنوان پایتخت، مصرف شن و ماسه چند برابر شد. با توجه به اینکه در صنعت شیشه و الکترونیک هم ماسه استفاده می شود، به همین دلیل سال گذشته چین به اندازه کافی برای پوشش کل شهر نیویورک مقدار زیادی شیشه هم مصرف کرده است. اما با توجه به اینکه شن و ماسه یک کالای نسبتا ارزان است، واردات آن غیراقتصادی است و معادن معمولا در راستای تامین نیاز ساخت و سازها در معادن برداشت بیش از حد صورت می گیرد.

نکته دیگری که در این گزارش آمده است، از سال 1960 آزادسازی شن و ماسه در آب های سنگاپور افزایش یافته و این مواد نزدیک سواحل اندونزی شده است این موضوع نشان می دهد برداشت شن و ماسه از این معادن بیش از حد بوده است. از سویی دبی هم طی سال های اخیر رونق بسیاری در ساخت و سازهایش ایجاد کرده و متولی اجرای پروژه ساخت و سازهایش برای تهیه بتن سیمانی نیاز شدیدی به شن و ماسه دارد. از سوی دیگر ایالات متحده آمریکا هم برای رونق بخش مسکن خود از سال 2012 تا 2016 مصرف شن و ماسه خود را افزایش داده و سال گذشته به دلیل ارزانی این کالا 8 میلیون تن شن و ماسه برای ساخت و سازهایش استفاده کرده است.

سواحل فرسایش یافته و رودخانه های خشک

برخی معتقدند معدن شن و ماسه می تواند به شدت آسیب به اکوسیستم وارد کند و تهدیدی برای تنوع زیستی و پوشش گیاهی مناطق باشد. از نگاه آنها تخریب سواحل نگران کننده تر به نظر می رسد. در ایالت اوتار پرداش هند استخراج غیرقانونی از معادن شن و ماسه بسیار مرسوم است. حتی برای متخلفان زندان و جریمه حداقل 410 دلاری نیز تعیین شده اما گاهی پلیس و مقامات محلی برای چشم پوشی از این کار رشوه می گیرند و جریان استخراج غیرقانونی از معادن شن و ماسه در این صورت متوقف نمی شود. در حالی که هم اکنون تمامی کشورها باید از برداشت بیش از حد معادن شن و ماسه و محافظت از محیط زیست خود تلاش کنند.

همچنین در این گزارش آمده است، برخی اوقات دیده شده در کشورهای دیگر کارگران معدن شن و ماسه با زحمت بسیاری سعی می کنند تعادل برداشت از معادن حفظ شود. با این حال به نظر می رسد برای جلوگیری از تبعات زیست محیطی تمامی کشورها نیازمند تکنیک های ساخت و ساز دیگر غیر از بتن سیمانی در راستای کاهش تقاضای شن و ماسه دارند. مهمترین راه بازیافت و استفاده مجدد از بناها یا به معنای دیگر بازسازی است که در حال حاضر کشورهای توسعه یافته این راه را برای حل این مشکل انتخاب کرده اند.

در انگلستان سال 2014 نزدیک به یک سوم از مواد اولیه ساخت و سازها منابع بازیافتی بودند و پروژه ها به سمت استفاده از منابع دیگر مسالح ساختمانی از جمله کاه و گل حرکت کرده و ساخت و سازها بر این منابع اتکا پیدا کرد. بنابراین با توجه به افزایش جمعیت شهری و رشد تقاضای شن و ماسه در راستای محافظت از آبراهه ها و سواحل باید کشورها باید به دنبال جایگزین و مکمل بتن سیمانی در مصالح ساختمانی باشند.