**آقای مهندس برای شروع درباره فعالیت کارخانه سیمان عمران انارک و چگونگی تاسیس آن بفرمایید.
کارخانه سیمان و عمران انارک در استان مرکزی، شهرستان دلیجان حدفاصل ۲۲۰ کیلومتری تهران در سال ۱۳۸۱ تاسیس و در سال ۱۳۸۴ عملیات ساخت کارخانه آغاز و پس از ۳۹ ماه در تیرماه ۱۳۸۷ به همت کارگران، کارشناسان و صنعتگران کشور عزیزمان به بهره برداری رسید. محصولات تولیدی این شرکت به یمن منابع انسانی و کادر کارشناسی با دانش و تجربه بالا در کنار تعهد و اشتیاق به کار، ضمن برخورداری از تنوع بسیار بالا از کیفیت مطلوبی بهره برده به گونه ای که در طول قریب به ۱۴ سال فعالیت در صنعت سیمان ایران تداوم و توسعه ویژگیهای فوق آن را بعنوان رقیبی متمایز در صنعت سیمان ایران برای رقبا معرفی کرده است.شاهد این ادعا دارا بودن ۱۰ استاندارد محصول از سیمانهای پرتلند و آمیخته همچنین تولید چهار کلاس از سیمانهای چاه نفت و کسب افتخاراتی همچون واحد نمونه استاندار در سالیان متمادی، واحد نمونه صنعت سبز کشوری، واحد همکار سازمان استاندار و تحقیقات کشوری و اخذ لوح تقدیر از سازمان های مختلف همچون سازمان صمت، اداره امور مالیاتی، سازمان تامین اجتماعی و مرکز بهداشت استان مرکزی از دیگر افتخاراتی است که این شرکت در عمر کاری چهارده ساله خودش رقم زده است.
**ظرفیت تولید در کارخانه سیمان و عمران انارک چقدر است؟
ظرفیت اسمی خط تولید این کارخانه یک میلیون تن در سال است که ماشین آلات و تکنولوژی آن از شرکتهای صاحب نام آلمانی در سال ۲۰۰۵ خریداری شده است. مطابق پیشبینی و مطالعات انجام شده در زمان اجرای پروژه برآورد می شد حدود ۹۲ درصد مواد اولیه مورد نیاز خط تولید از معادن اطراف کارخانه تامین شود که با انجام تحقیقات و اکتشافات در معادن منطقه و معادن خود کارخانه موفق شدیم فقط یک سال پس از راه اندازی خط تولید تقریبا ۱۰۰ درصد مواد اولیه مورد نیاز تولید کلینکر را از معادن خود کارخانه تامین کنیم که این امتیاز بسیار بزرگ و یکی از نقاط قوت شرکت در کنترل بهای تمام شده محصول است. از دیگر دستاوردهای این شرکت تولید و تداوم آن با ۱۲۰ درصد ظرفیت اسمی کارخانه از زمان راه اندازی خط تولید تا کنون است.
مهمتر از تولید فروش و عرضه کل محصولات در بازارهای پر رقیب و سخت داخلی و صادراتی بوده که این امر فقط در سایه ارائه محصولات با کیفیت تحقق یافته است. این دستاوردها در دوره ای اتفاق افتاده که با ورود شرکت سیمان عمران انارک به بازار های مصرف در نیمه دوم سال ۱۳۸۷، عرضه بر تقاضا بدلیل رکود در پروژهای عمرانی و فعالیتهای ساختمانی رقبا محصولاتشان با تخفیف های قابل توجه روانه بازار میکردند.
**رویکرد تولید و فروش شما در بازار رقابتی چگونه است و در چه پروژههایی فعالیت داشتید؟
همانطور که اشاره کردم کیفیت از آغاز تولید این شرکت حرف نخست را میزند. به زعم بنده پاشنه آشیل موفقیت یک شرکت تولیدی ارائه محصولات با کیفیت متمایز و غیر قابل رقابت با رقباست. رمز موفقیت یک شرکت در دوران رکود یا رونق توجه جدی به امر کیفیت و تدوین استراتژی عملیاتی و واقعی برای تحقق آن و ایجاد زیر ساختهای لازم در زمینه های منابع انسانی ، ماشین آلات ، تکنو لوژی ، قابلیت بازار سازی و بازاریابی در حوزه ای داخلی و صادراتی و شناسایی نیاز مصرف کنندگان و سنجش میزان رضایت ایشان است.
این نگرش و استراتژی سبب شد شرکت سیمان انارک بتواند جایگاه ویژه ای در صنعت سیمان و در بین مصرف کنندگان برای خود کسب نموده و حضور موفقی در پروژهای عظیم کشوری مانند سد سیمره ، سد سیاه بیشه ، سد کمال صالح ، تونل توحید تهران ، پروژه ایران مال ، راه آهن قطار سریعسیر تهران_قم _ اصفهان و... را تجربه کند.
**در بازارهای صادراتی چطور؟
محصولات ما در حوزه صادراتی نیز از برندهای مشهور و با کیفیت بالا در کشور عراق است که طرفداران بسیار زیادی را به خود اختصاص داده است. این شرکت یکی از سه شرکت سیمانی با قابلیت تولید سیمان حفاری در کشور است که بدلیل امکان تولید چهار کلاس سیمان حفاری سهم قابل توجهی از نیاز سیمان حفاری کشور را به خود اختصاص داده است.
**صنعت سیمان هم به مانند سایر صنایع دیگر در سالهای اخیر با رکود مواجه بوده و تحت تاثیر صنعت ساختمان بوده است. به نظر شما رکود با بازار سیمان چه کرده است؟
رکود اقتصادی در هر کشور به معنی توقف تولید و توسعه وبالندگی بوده و تمام شاخهای صنعت از جمله صنایع مادر را دربر خواهد گرفت. صنعت سیمان بدلیل ماهیت محصولاتش که اصولا ارتباط مستقیم با رشد اقتصادی داشته و یکی از شاخصهای رشد اقتصادی مصرف سیمان در هر کشوریست از تاثیرات منفی رکود اقتصادی بیبهره نبوده و بلکه بزرگترین رکود و زیان عمر کاری خودش در ایران را به نطر بنده در همین ایام دیده است. سال ۱۳۹۴ بر اساس شواهد و قرائن موجود در میزان تولید شرکتهای سیمانی و توقعات خطوط تولید بسیاری از شرکتها و زیانهای شناسایی شده در آنها به گواه اطلاعات موجود در آمارهای مندرج در سازمان بورس ایران شاید یکی از سیاهترین ایام کاری صنعت سیمان ایران بوده است.
** به نظر شما در حال حاضر وضعیت تولید سیمان کشور به چه شکلی است و با چه فرصتها و مشکلاتی روبهروست؟
صنعت سیمان ایران در حال حاضر قابلیت تولید ۹۰ میلیون تن انواع محصولات مورد نیاز بازارهای داخلی و صادراتی را دارد. این صنعت در سال ۱۳۹۹ موفق شد با رشد حدود ده درصدی به نسبت سال ۱۳۹۸ بیش از ۷۸ میلیون تن انواع محصولات را روانه بازارهای داخلی و صادراتی کند. قابل ذکر است سهم مصرف داخل از تولید صنعت سیمان در سال گذشته حدود ۶۴ میلیون تن بوده است که به نسبت سال قبل رشد ۱۵ درصدری نشان می دهد. صادرات حدود ۱۴ میلیون تن انواع سیمان و کلینکر با وجود تحریمهای بین المللی در زمینه کشتیرانی از دست آوردهای قابل توجه این صنعت می باشد که به نوبه خود ارزآوری مناسبی را هم برای کشور داشته است.
نکته مهمی که در ارتباط با رشد مصرف داخلی بایستی بدان توجه کرد این است که بررسیها نشان می دهد عمده مصرف سیمان در سالهای گذشته از جمله در سالهای ۹۸ و ۹۹، در بخش ساخت و سازهای مسکونی بوده است. همانطور که از بودجه مصوب کشور در بخش عمرانی نشان میدهد انتظاری از رونق فعالیت در بخش پروژهای عمرانی در کشور نمیرود. نکته مهم دیگر ناچیز بودن قیمت سیمان به نسبت فولاد و تبع آن جایگزین شدن سازهای بتنی به جای سازهای فلزی در چند سال گذشته است که متاسفانه این مهم در سایه قیمت گذاری دستور نرخ فروش سیمان توسط دولت اتفاق افتاده است.
** آقای مهندس فعالان این عرصه معتقدند عمده چالش این صنعت که از دیر باز با آن درگیر است، قیمتگذاری دستوری است. شما این دخالتها را چطور ارزیابی میکنید؟
بله قیمتگذاری دستوری محصولات سیمانی توسط سازمان حمایت از تولید کنندگان و مصرف کنندگان چالش بزرگ ماست. در حالیکه این صنعت در چند سال گذشته با تورمهای چند صد درصدی در تامین مایحتاج اولیه خود از جمله قطعات یدکی خارجی، مواد نسوز ، کلیه قطعات و لوازم یدکی تولیدی در بازارهای داخلی و ....مواجه است. صدور مجوزهای دیر هنگام آن هم در حد ۲۰درصد یا ۴۰ درصد شاید بتواند در کوتاه مدت بخشی از هزینه ای کوتاه مدت صنعت را جبران کند ولی به هیچ وجه نخواهد توانست ارزش جایگزینی و بروز رسانی تکنولوژی و رشد و توسعه و نوسازی آن را در آینده رقم بزند.
توجه داشته باشید آنچه امروز صنعت سیمان دارد سرمایه گذاری هست که از گذشته با ارزهای حدود هزار تومانی صورت گرفته وقتی ارز جهش بیست برابری یا سی برابری می کند در حالیکه در آمد شما به بیش از سه برابر زمان تاسیس نمی رسد مگر قادر خواهید بود با درآمد همین واحدهای تولیدی آنها نوسازی و باز سازی نمایید. این نکته کلید است که دولتمردان عزیز ما بایستی بدان توجه داشته و راه حلی برای حفظ این صنعت مادر در آینده برای آن بیابند. بد نیست اشاره ای به قیمت سیمان به دلار در سال ۱۳۸۸ و مقایسه آن در سال ۱۳۹۹ بشود.
یک تن سیمان در سال ۱۳۸۸ در کشور حدود ۴۴ دلار بوده ولی در سال ۱۳۹۹ به کمتر از ده دلار تنزل یافته بود و در حال حاضر هم همین روند کما بیش ادامه دارد.در حالیکه صنایع دیگر مثل فولاد که اثرات تورمیش بر بازار و مردم بسیار فراتر از سیمان است امروز نرخ فروشش در کشور از سقف جهانی هم تجاوز کرده است. این بسیار عجیب ولی واقعیتی انکار ناپذیر است که جا دارد چرا با وجود مواد اولیه داخلی و انرژی ارزان قیمت فولاد در کشور از نرم جهانی هم بالاتر باشد و مسئولین محترم دولتی هیچ اقدام و مخالفتی روی آن ندارند.
مشکل عمده دیگری که طی دو الی سه سال گذشته برای صنعت سیمان حاد شده است کمبود ناوگان حمل و رشد وحشتناک کرایه های حمل سیمان است. با توجه به ماهیت این صنعت و سنگین و حجیم بودن محصولاتش همچنین ضرورت وجود تعداد قابل توجهی کامیون جهت تامین مواد اولیه از معادن کارخانجات، پیشبینی میشود تداوم این وضعیت ضمن ایجاد مشکلات گسترده در تامین مواد اولیه صادرات این محصول را برای شرکتهای که از گمرکات کشور فاصله بالای ۵۰۰ کیلومتر دارند را غیر اقتصادی کند. در حوزه توزیع سیمان در بازارهای داخلی طی دو سال گذشته این صنعت علی رغم میل باطنی خود مجبور به سرمایه گذاری برای خرید ناوگان حمل شده است که نگهداری و راهبری این ناوگانها برای مدیران صنعت چالشهای بزرگی ایجاد کرده و بخش قابل توجهی از انرژی و توان شرکتها را به خود اختصاص می دهد.
**آیا موافق عرضه سیمان در بورس کالا هستید؟
یکی از مباحث که انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان برای برونرفت از چالش قیمت گذاری دستوری سیمان دنبال می کند ارائه سیمان در بورس کالا می باشد که تاکنون توفیقی حاصل نشده.
با عنایت به تجاربی برخی صنایع مانند صنعت فولاد از حضور در بورس کالا دارند همچنین مطالعات و بررسیهای که همکارانمان در انجمن صنفی سیمان داشتند خواهد توانست این صنعت را از این وضعیت نجات دهد.
**به نظر شما رویکرد سیاستگذاران به صنعت سیمان باید چگونه باشد؟
با توجه به اینکه خمیر مایه رشد و شکوفای کشور رشد مصرف سیمان می باشد و یکی از شاخصهای سنجش رشد یک کشور میزان مصرف سرانه سیمان در آن کشور می باشد ، شایسته است که اولا با ایجاد زمینه های رشد اقتصادی کشور شاهد فعالیت پایدار و مداور صنعت سیمان در کشور باشیم.
ثانیا تداوم فعالیت این صنعت و یا هر صنعت دیگری ضرورت رشد و بالندگی آن در زمینه های مختلف از جمله تکنولوژی ، منابع انسانی و دیگر ابعاد ضروری آن صنعت را می طلب میکند که می بایست مدیران و صاحبان این صنعت از یک سو و نهادهای متولی دولتی از سوی دیگر برای حال و آینده این صنعت مادر و عظیم برنامه ای جدی داشته باشند.
این سرمایه عظیمی که امروز در صنعت سیمان کشور وجود دارد، عمدتا از درآمدهای نفتی کشور حاصل شده است که می بایست بعنوان میراثی گرانقدر برای آیندگان حفظ و توسعه پیدا کند. فلذا نظر بنده این است که نهادهای حاکمیتی در مدیریت و برخورد با این صنایع نگاههای محدود و کوتاه مدت نداشته باشند. این صنعت بایست بتواند در آینده خودش زایش، رشد و متناسب با ضرورتهای پیش رو در آینده خودش را بروز رسانی کند. نقش حاکمیت هم در این بین هم جهت دهی به صنعت در راستای اعتلا و رشد و شکوفایی کشور است نه حضور در صحنه راهبری و بدتر از آن قیمت گذاری دستوری برای صنعت.