با اینکه تورم فصلی تولید در بخش معدن در پایان پاییز ۹۹ نسبت به تابستان همین سال کاهش یافته، اما تورم نقطه‌به‌نقطه همچنان صعودی است. برآورد مرکز آمار ایران از تورم نقطه‌به‌نقطه تولید در بخش معدن در پایان پاییز از رشد ۳/ ۲۵ واحد تورم تولیدکننده در فاصله تابستان تا پاییز ۹۹ حکایت دارد. این موضوع به معنی عبور شاخص تورم تولیدکننده در بخش معدن از سطح ۹۷ درصد است. عددی که از افزایش حدودا دوبرابری تولید معدنی در ایران در پاییز ۹۹ نسبت به پاییز ۹۸ خبر می‌دهد. افزایش نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه تولید معدنی در حالی به ۱۰۰درصد می‌رسد که بخش اعظمی از تولیدات معدنی و صنایع معدنی از امکان قیمت‌گذاری آزادانه برخوردار نبوده و با مشکلات تولید زیان‌ده روبه‌رو هستند.

بازوی پژوهشی دولت در حوزه آمار و اطلاعات همچنین نرخ تورم فصلی و تورم سالانه را اعلام کرد. مرکز آمار ایران در آخرین گزارش خود تورم تولیدکننده بخش معدن در چهار فصل منتهی به پاییز را نسبت به دوره مشابه سال قبل‌(تورم سالانه) ۹/ ۵۸ درصد اعلام کرد. نرخی که نسبت به همین اطلاع در فصل تابستان، ۳/ ۱۶واحد افزایش داشته است. بررسی‌های این مرکز نشان می‌دهد تورم فصلی دو گروه عمده استخراج زغال‌سنگ و استخراج کانه‌های فلزی در مقایسه با فصل قبل کاهش داشته اما تورم گروه استخراج سایر معادن در مقایسه با فصل قبل افزایش داشته است. در فصل پاییز، تورم سالانه مربوط به گروه استخراج زغال‌سنگ برابر با ۶/ ۹۶ ‌درصد، تورم سالانه گروه استخراج کانه‌‌های فلزی ۶/ ۶۰ ‌درصد و تورم سالانه گروه استخراج سایر معادن ۸/ ۴۳ ‌درصد بوده است. کنار هم قرار دادن آمارهای تورم فصلی، سالانه و نقطه‌به‌نقطه تولید معدنی نشان می‌دهد چه فشار بالایی از ناحیه متغیرهای پولی به صنایع کوچک و بزرگ این بخش وارد شده است. این فشار که خود را در قالب کاهش تقاضا، افزایش هزینه بنگاه در بخش دستمزد و... یا ارزش دارایی‌ها نشان می‌دهد، توان بنگاه برای تداوم تولید را تحلیل برده است. از آنجا که در اقتصاد ایران، بنگاه‌ها با مساله قیمت‌گذاری دستوری مواجه هستند و بخش معدن نیز عمده تولید خود را از معامله با صنایع دولتی به دست می‌آورد، فشار تورمی با تاثیر سوء بر درآمد بنگاه، تراز مالی بخش معدن را به هم می‌ریزد. این در حالی است که اگر قیمت‌گذاری دستوری کنار گذاشته شود، تعدیل قیمت به‌صورت خودکار خریداران و فروشندگان را با شرایط جدید تطبیق می‌دهد.

تورم فصلی
درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده بخش معدن نسبت به فصل قبل (تورم فصلی) در فصل پاییز ١٣٩٩ به ١٧‌ درصد رسید که در مقایسه با همین اطلاع در فصل تابستان ١٣٩٩، معادل ۸/ ۲۱واحد درصد کاهش دارد. تورم فصلی مربوط به گروه استخراج زغال‌سنگ معادل ۳/ ۲۷ درصد، استخراج کانه‌‌های فلزی ۶/ ۱۶ درصد و استخراج سایر معادن ۱/ ۱۶ درصد بوده است. تورم فصلی دو گروه عمده «استخراج زغال‌سنگ» و «استخراج کانه‌های فلزی» در مقایسه با فصل قبل کاهش یافته هرچند تورم «گروه استخراج سایر معادن» در مقایسه با فصل قبل افزایش داشته است.

تورم نقطه‌به‌نقطه
درصد تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده بخش معدن نسبت به فصل مشابه سال قبل (تورم نقطه‌به‌نقطه) ١٣٩٩ به ۲/ ۹۷ درصد رسید به عبارتی، میانگین قیمت دریافتی توسط فروشندگان مواد معدنی به ازای فروش محصولاتشان در داخل کشور، در فصل پاییز ١٣٩٩ نسبت به فصل پاییز ١٣٩٨، معادل ۲/ ۹۷ درصد افزایش دارد. تورم نقطه‌به‌نقطه بخش معدن در فصل تابستان سال جاری، ۹/ ۷۳ درصد بوده است. در فصل مورد بررسی تورم نقطه‌به‌نقطه مربوط به گروه استخراج زغال‌سنگ معادل ۳/ ۹۸ درصد، استخراج کانه‌‌های فلزی ۳/ ۱۰۳‌ درصد و استخراج سایر معادن ۱/ ۵۶ درصد است. تورم نقطه‌به‌نقطه در هر سه گروه عمده استخراج زغال‌سنگ، استخراج کانه‌های فلزی و استخراج سایر معادن در مقایسه با فصل تابستان ١٣٩٩ افزایش داشته است.

منبع: دنیای اقتصاد