به گزارش بیرونیت، در حالی که از مردادماه سال جاری، سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، تمامی واحدهای تولیدی فولادی را مکلف به رعایت کف عرضه در بورس کالا در هر مرحله به صورت هفتگی برای تمامی محصولات فولادی اعم از انواع شمش فولادی، انواع ورق فولادی، میلگرد، تیرآهن و نظایر آن کرده، اما اوایل مهرماه بود که داریوش اسماعیلی - معاون معدنی وزارت صمت - ضمن اشاره به ظرفیت تولید بیش از ۳۰ میلیون تن شمش در کشور و افزایش ۱۰ درصدی تولید شمش طی شش ماه نخست سال جاری اعلام کرد که کف عرضه شمش فولاد در بورس کالا رعایت نمی‌شود و نوردکاران و مصرف‌کنندگان بعدی آن‌ها در تامین مواد اولیه خود دچار مشکل هستند.

پیش از این در شهریورماه، مهدی صادقی‌نیارکی-معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت- در یک برنامه تلویزیونی با موضوع روند عرضه ورق لوله و پروفیل در بورس کالا، ضمن اشاره به تاکید وزارت صمت بر عرضه محصولات در بورس کالا اعلام کرده بود که بایستی کل تولید کارخانه‌های فولاد در بورس قیمت‌گذاری و عرضه شوند. وی علت این تاکید را بهره‌مندی شرکت‌های تولیدکننده فولاد از مزایای بورس اعلام و تاکید کرده بود که کل تقاضا باید از طریق بورس باشد و همه تولیدکنندگان فولاد نیز مکلف هستند تمام عرضه خود را از طریق بورس انجام دهند.

مصوبه تنظیم بازار براین اساس بود که ۶۰ درصد تولید شمش، بایستی در بورس کالا عرضه شود؛ اما علیرغم اینکه این موضوع به عنوان مصوبه تنظیم بازار پذیرفته شد اما کف عرضه رعایت نشد. انجمن تولیدکنندگان فولاد از وزارت صمت اختیار سه ماه خواست و قول داد که این عرضه را انجام دهد و وزارت صمت هم اجازه داد، اما این عرضه محقق نشد.ضمن اینکه طبق مصوبه ستاد تنظیم بازار، محمدرضا کلامی-دبیر ستاد تنظیم بازار- ضمن تاکید بر ضرورت رعایت کف عرضه در بورس، به تولیدکنندگان فولاد هشدار داده و عدم رعایت کف عرضه را تخلف دانسته و اعلام کرد که براین اساس، تولیدکنندگانی که کف عرضه در بورس را رعایت نکنند، به عنوان "اخلال‌گران در نظام اقتصادی" به دادستانی معرفی خواهند شد.

در همان اوایل ارائه این مصوبه و هشدار دبیر ستاد تنظیم بازار، انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران برای عرضه شمش در بورس کالا نیز توضیحاتی ارائه داد.

اما از سوی دیگر به تازگی نیز رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران خطاب به وزیر صمت، ضمن تاکید براینکه بایستی از تجربه‌های پیشین درس گرفت، سرکوب قیمت فولاد در بورس کالا به هر شکلی را موجب کاهش قیمت برای مصرف‌کننده نهایی ندانست و اعلام کرد که این روش تنها سود را با ایجاد رانت، نصیب عده‌ای واسطه می‌کند؛ لذا از وزیر صمت خواست تا اجازه ندهد تصمیمات غلط و ناکارآمد گذشته در حوزه تنظیم بازار فولاد تکرار شود.

به گفته وی، بورس کالا که بر اساس قانون و با هدف کشف قیمت بر اساس عرضه و تقاضا و رقابت تاسیس شده است، با تعیین قیمت پایه و سقف بسته رقابت دستوری بدون توجه به کاهش ارزش پول ملی و افزایش هزینه جاری و سرمایه‌ای تولیدکنندگان، فلسفه وجودی خود را از دست خواهد داد.

در همین زمینه یک عضو شورای عالی بورس ضمن تاکید بر اینکه اگر قرار است فولاد در بورس کالا باشد، نباید مشمول قیمت‌گذاری شود، گفت: نظام قیمت‌گذاری و عرضه به طور کامل باید به نظام بازار سپرده شود و در بورس کالا انجام شود؛ چراکه هر جا ذره‌ای از سازوکار بازار خارج شدیم و در روند معاملات یا قیمت، دخالت کردیم، رانت توزیع شده است.

هشدار دادستانی کل کشور به وزیر صنعت، معدن و تجارت

حالا معاون قضایی دادستان کل کشور پس از برگزاری جلسات مکرری که با تولیدکنندگان حوزه پایین دستی فولاد داشت و شنیدن مشکلات آن‌ها در تامین مواد اولیه مورد نیاز و به خطر افتادن اشتغال در این حوزه در نامه‌ای خطاب به رزم حسینی - وزیر صمت - خواستار رسیدگی و حل سریع مشکل عرضه و توزیع عادلانه فولاد در بورس کالا شد و در رابطه با تداوم روند فعلی و عرضه های قطره چکانی شمش در بورس کالا و عواقب آن هشدار داد.

سعید عمرانی در نامه خود به علیرضا رزم‌حسینی خواستار حضور قاطعانه وزارت صمت در عرضه و توزیع عادلانه فولاد در بورس کالا شد.

در متن این نامه آمده است که: "عدم عرضه به مقدار و مناسب شمش در بورس کالا خطر و بیکاری و ورشکستی بعضی کارخانه‌ها را قریب‌الوقوع کرده است. رویه‌های ما متاسفانه دایر مدارِ "نوش‌دارو بعد از مرگ سهراب" است. آمار ۶۰ تا ۷۰ هزار نفری کارکنان این حوزه در معرض نابودی است و شیشه عمر بنگاه‌های تولیدی دست عده‌ای خاص که خدا را بندگی نمی‌کنند و به هر صراطی مستقیم نیستند، افتاده است.

سنگ‌آهن سرمایه این کشور، شمش محصول آن و تمام زنجیره تولید، با ریال ایران تامین می‌شود، حقوق کارگر کمتر از صد دلار، پس چرا قیمت‌گذاری بر مبنای دلار و چرا تمایل به عرضه در داخل، وجود ندارد؟ بسیاری از کارخانجات نوردی برای تامین مواداولیه و حفظ کارگران حاضرند قیمت شمش را به دلار بپردازند؛ چرا بیش از دو سال است که کار درست نمیشود، چرا مسئله به این سادگی که نه به تحریم و نه به دلار ارتباطی ندارد حل نمی‌شود؟

جناب آقای وزیر، زانوی شمش بر روی گلوی کارخانه‌های نوردی بوده و نفس آن‌ها را به شماره انداخته است؛ لذا انتظار از حضور دلگرم جنابعالی حل سریع مشکل عرضه و توزیع عادلانه فولاد بوده و هست. هر روز دستمان برای اعلام خبر خوش در حوزه فولاد کوتاه‌تر شده است و از طرفی آب در کوزه و ما گرد جهان میگردیم.

من بیش از هر چیز مماشات و اتلاف وقت را موجب این لجام گسیختگی می‌دانم؛ فلذا قاطعانه اعلام می‌کنم دادسراهای ما با معرفی ریاست محترم ستاد تنظیم بازار کشور آمادگی رسیدگی به جرائم اخلال‌گران در نظام اقتصادی کشور را دارند، ما نمی‌توانیم بنشینیم و شاهد تعطیلی و بیکاری کارگران در حوزه فولاد باشیم."