بیرونیت، فریبا رسولی: داریوش اسماعیلی معاون معدنی وزارت صمت ۱۷ اردیبهشت‌ماه طی نامه‌ای به مدیرعامل شرکت بورس کالای ایران که رونوشتی از آن به انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، معاون دادستانی کل کشور، معاون بازرگانی داخلی رییس سازمان حمایت تولیدکنندگان و مصرف کنندگان و… نیز ارسال شده، واحدهای تولیدکننده میلگرد و تیرآهن را ملزم کرده است که می توانند برای ۲۵ درصد تولید خود مشروط به رعایت کف کف عرضه در بورس کالا برنامه ریزی کنند و الباقی تولید در کار گروه تنظیم بازار تصمیم گیری خواهد شد.

بهرام سبحانی رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد روز گذشته در خصوص ملزم شدن تولیدکنندگان به صادرات ۲۵ درصد کل تولیدشان گفته است: دولتی‌ها به‌جای آنکه مشوق صادرات باشند، محدودیت برای آن تعیین می‌کنند. با محدودیت‌های موجود، جهش تولید در صنعت فولاد به خطر خواهد افتاد.

انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران این نامه را برای خود اینگونه تعبیر کرده است که معنای ابلاغیه جدید وزارت صمت این است که صادرات فولاد باید در سال جاری کاهش یابد. این در حالی است که به دلیل رکود در صنعت ساختمان، مصرف داخلی مقاطع طویل فولادی نیز کاهش یافته است.

 سبحانی با بیان اینکه تصمیماتی که گرفته می‌شود، درست برعکس نیازهای صنعت فولاد کشور است، مطرح کرد: سیاست‌های دولت به‌جای مشوق بودن، سنگ جلوی پای صادرکنندگان فولاد کشور می‌گذارند. این اعمال محدودیت‌ها، تحقق شعار جهش تولید برای سال جاری را به خطر می‌اندازد. صادرکنندگان فولاد باید مورد به مورد از وزارت صمت برای صادرات مجوز بگیرند. در چنین شرایطی صادرکننده چگونه می‌تواند برای صادرات خود قرارداد بلندمدت ببندد؟

رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران درباره برنامه‌های تولید فولاد کشور در سال جاری و میزان تولید مازاد بر نیاز داخل گفته است: امسال قرار است تولید فولاد خام در کشور به ۳۰ میلیون تن برسد. از این میزان ۱۰ میلیون تن در گروه فولاد مبارکه شامل فولاد مبارکه اصفهان، فولاد هرمزگان و فولاد سبا تولید می‌شود. اگر در کنار تولید گروه فولاد مبارکه اصفهان، ۱.۵ میلیون تختال فولاد خوزستان را نیز از عدد ۳۰ میلیون تن کم کنیم، ۱۸.۵ میلیون تن فولاد در کشور داریم که حدود هفت میلیون تن آن مورد نیاز تولید داخل در واحدهای نورد است؛ لذا ما بسیار بیشتر از نیاز داخل، تولید مازاد داریم. در واقع حداقل بین ۱۰ تا ۱۱ میلیون تن شمش مازاد بر نیاز در کشور داریم که باید صادر شود.

این در حالی است که محمد آزاد، رییس سابق اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد تهران دلیل ابلاغیه وزارت صمت را مدیریت قیمت‌ها عنوان کرده و در این باره توضیح داده است: این ابلاغیه به این دلیل صادر نشده که بازار داخلی محصولات یادشده با کمبود رو‌به‌رو است. حتی اگر صادرات این محصولات به جای ۲۵ درصد به ۵۰ درصد هم محدود می‌شد، باز هم بازار داخل دچار کمبود نبود.

او با بیان این که ایجاد محدودیت در صادرات از سوی وزارتخانه به معنای تنظیم قیمت در بورس کالاست، به خبرگزاری برنا گفته است: بالا بودن میزان صادرات محصولات فولادی و کاهش آن در داخل، باعث افزایش قیمت در بورس کالا و در پی آن در بازار می‌شود و افزایش قیمتی که در بازار ایجاد می‌شود، به نارضایتی مردم می‌انجامد و انجام معاملات را به تاخیر می‌اندازد. 

با این حال بهرام سبحانی رئیس انجمن فولاد معتقد است در شرایطی که ما بیش از دو برابر نیاز داخل، شمش فولادی در کشور تولید می‌کنیم، مسوولان دولتی باید با واحدهای فولادسازی رایزنی کنند و از آن‌ها بپرسند شما برای افزایش صادرات به چه تسهیلاتی نیاز دارید. نباید فراموش کرد که معدن و صنایع معدنی ما تحریم است، در نقل و انتقالات ارز به کشور با محدودیت روبه‌رو هستیم و علاوه بر این، بحران کرونا نیز وجود دارد. اگر قرار است جهش تولید محقق شود باید فکری به حال مقررات دست‌وپاگیر موجود کرد.

اکنون باید دید به رغم تاکید رئیس جمهور بر مشوق‌های صادراتی و تقویت تولید داخلی وزارت صمت با چه هدفی صادرات محصولات فولادی را محدود و تولیدکنندگان را در سال جهش تولید با چالش مواجه کرده است؟