بیرونیت، فریبا رسولی: عزیزاله عصاری بر این باور است کسبوکارها در مقطع کنونی که اقتصاد وضعیت مناسبی ندارد، فاقد ثبات و امنیت لازم هستند و تنها ورود یک فرمانده قوی اوضاع را سامان میدهد. او معتقد است اقتصاد دولتی و ابزارهای نظارتی تحقق آرزوی شکلگیری کسب و کارهای پویا را در کشور دور از دسترس کرده است.
عزیزاله عصاری در گفتوگو با بیرونیت با بیان اینکه سرمایهگذاران در شرایط کنونی اقتصاد سردرگم شدهاند، اظهار کرد: به رغم اینکه سرمایهگذاران خارجی علاقمند به سرمایهگذاری در پروژههای اقتصادی ایران هستند، اما هیچ نقشه راه و چشماندازی برای آینده و تأمین امنیت سرمایه ایشان با وجود فشارهای تحریم کنندگان وجود ندارد.
او ادامه داد: این تمایل با وجود تحریمها همواره ابراز شده و زمان برجام شاهد رفت و آمد هیاتهای تجاری بودیم. اما تجربه نشان داده استراتژی مشخصی برای جذب سرمایه در کشور وجود ندارد و سیاستهای غیرکارشناسی محیط کسبو کارها را با چالش مواجه کرده است.
عصاری با بیان اینکه بنگاههای اقتصادی نمیتوانند برای شش ماه آیندهشان برنامهریزی کنند، افزود: در این مدت سه چهارساله که تحریمها شدت یافته، هیچ مسوولی با یک نقشه راه مشخص و یک برنامه شفاف نیامده به سرمایهگذاران تضمین دهد که ۵ تا ۱۰ سال آینده ثبات اقتصادی حفظ میشود.
مدیرعامل هلدینگ سرمایهگذاری توسعه معادن و فلزات گفت: در مقطع کنونی بنگاههای اقتصادی نمیتوانند برای شش ماه آیندهشان برنامهریزی کنند زیرا سیاستگذار ما نقشه راهی نداشته و نقشهای پیش روی کارآفرینان نگذاشته است.
عصاری افزود: اقتصاد ما بیشتر مواقع در انتظار یک تصمیم پایدار است و همین فرایند سرمایهگذاری را مختل کرده است.
اگر قرار باشد تحریمها ادامه داشته باشد، باید براساس شرایط تحریم برنامه ریزی میان مدت وحتی بلند مدت داشته باشیم. در حال حاضر بودجه یک سال آینده ما بر روی اما و اگرهایی تکیه کرده که معلوم نیست اصلا این منابع از محل فروش نفت و مالیات تامین شود یا خیر.
او با تاکید بر اینکه سرمایهگذاران برای انگیزه مشارکت در فعالیتهای اقتصادی علاوه بر امنیت و ثبات ، نقشه راه میخواهند، مطرح کرد: اگر همین پیش شرط ساده برای کارآفرین برآورده نشود، خودش را در دالان انتظاری میبیند که پایانی ندارد و همین باعث میشود تمایل لازم برای ورود به پروژههای اقتصادی را نداشته باشد.
عصاری ادامه داد: الان این همه شرکتهای دانشبنیان تشکیل شده و جوانان باهوش و خلاق در دانشگاهها وجود دارد، بنگاهها هم برای ارتقای خود، محصولات و خدماتشان نیازمند دانشبنیانها هستند. اما در شرایط فعلی که نمیتوان برنامهریزی بلندمدت کرد و هزاران دستانداز اقتصادی وجود دارد، کمتر بنگاهی پیدا میشود که ریسک کند و سرمایه خود را به سمت بهره گیری از دانش این جوانان معطوف کند. در حالی که اغلب بنگاهها در جهان تمایل دارند برای بالا بردن سطح تکنولوژیشان از نخبگان استفاده کند.
او افزود: مرز دخالت ها در امور اقتصادی مشخص نیست و تجربههای تلخی از دخالتهای نابهجا بخش خصوصی کشور را آزرده است. رفتارهای طبیعی که از هر بنگاهی در مقابل متغیرهای بازار بروز پیدا میکند می تواند در منظر برخی چارچوبها نوعی جرم تلقی شده و برای مدیران بنگاه ایجاد مشکل کند. در واقع سرکوب قیمتها رونق محیط برخی از کسب وکار ها را مسموم کرده است.
عصاری با بیان اینکه مهمترین فاکتور فضای کسب وکار امنیت و ثبات است، گفت: با وجود قوانین و دخالتهای متعدد، بخش خصوصی نمیتواند رشد کند. من بارها گفتهام اقتصاد ما یک قاسم سلیمانی کم دارد. چرا؟ به خاطر این که اقتصاد ما الان دچار مشکل جدی است. این اقتصاد نابسامان را یک فرمانده قوی و با اختیار ویژه میتواند درست کند. دلیل موفقیت ما در سیستم امنیتی و نظامی این بوده که به دیگران اجازه دخالت بیش از اندازه داده نشده است و تمام اختیار با فرمانده این سیستم بوده است. اقتصاد هم همانند سیستم امنیتی و نظامی ما باید باشد.
او افزود: ما میتوانیم از این نوع مدیریت امنیتی الگوبرداری کنیم و در اقتصادمان اجرا کنیم. یک فرمانده داشته باشیم. حالا این فرمانده میتواند رئیس جمهور باشد، یا شخص دیگری، مهم نیست، باید این جایگاه خصوصیات و اختیارات لازم را داشته باشد.
عصاری با بیان اینکه اگرشهید حاج قاسم سلیمانی اختیار ویژه نداشت، هرگز نمیتوانست در مقابله با داعش و اجرای سیاست های برون مرزی موفق شود، گفت: به شرطی که اگر در اقتصاد فرماندهای وجود داشته باشد باید علاوه بر اختیارات ویژه، از سیاستهای آن در مرحله تدوین تا اجرا پشتیبانی شود. این فرمانده اگر زمانی هم خطایی کرد مطمئن است که هزار برچسب به او نمیچسبانند و سنگاندازی به کارش نمیکنند. ما در اقتصادمان وجود چنین فرماندهای را کم داریم. به همین دلیل محیط کسب وکارمان بالنده نیست.
او گفت: اقتصاد ما با محافظهکاری از رکود خارج نمیشود و نیاز جدی به این دارد که یک نفر با اختیارات ویژه و پشتیبانی از سوی مقامات بالا سکان فرماندهی را در دست بگیرد. به نظر من بهتر است مسیر اقتصادی کشور در زمان تحریمها مشخص شده و از حالت انتظار خارج شود. اقتصادی که هنوز با شبهخصوصیها قدم بردارد، قدرت پرواز ندارد. در اقتصاد دولتی پویایی کم است و ابزارهای نظارتی بدلایل وظایف تعین شده خود، به پویایی و حیات رونق این نوع کسب و کارها، کمک نخواهند کرد.