ژاپن و کره‌جنوبی به عنوان دو نمونه قرن بیستمی این ادعا عمده مسیر موفقیت را با کمک بنگاه‌‌‌های بهره‌‌‌ور طی کرده‌‌‌اند. بنگاه‌‌‌هایی که جلوتر از استراتژی درست و سرمایه‌‌‌گذاری دقیق روی دوش نیروی کار بهره‌‌‌ور ایستاده و اوج گرفته‌‌‌اند. برنامه ۱۴۰۴ گروه فولاد مبارکه نیز با نگاه به همین اصل بر محور «هر نفر یک قدم رو به جلو» استوار شده و تلاش دارد تا از شرایط موجود، سرمایه موجود، ماشین‌‌‌آلات و بستر موجود بهترین استفاده ممکن را ببرد.

این رویکرد جدید که اخیرا از سوی مدیرعامل مجموعه دکتر سعید زرندی به بخش‌‌‌های مختلف این هلدینگ صنعتی تفویض شده، به طور مشخص بر «افزایش کارآیی و کاهش هزینه‌‌‌ها» اثر گذاشته و «افزایش سطح رقابت‌‌‌پذیری» را امکان‌‌‌پذیر می‌‌‌سازد. نگاهی به مشهورترین نمونه‌‌‌های تاریخی تحول سازمانی نشان می‌دهد «تحول در فرهنگ سازمانی» نقطه آغاز رسیدن به «بهره‌‌‌وری» است. از آنجا که این تحول بر تمام اجزا و عناصر سازمان صنعتی اثر می‌‌‌گذارد، چهره سازمان از رخوت و خمودی به بهره‌‌‌وری و پویایی تغییر می‌کند. نیروی کار بهره‌‌‌ور نیز معمولا با انگیزه‌‌‌تر، مسوولیت‌‌‌پذیرتر و خلاق‌‌‌تر است و به تدریج فرهنگ سازمان را به سوی نوآوری، یادگیری مستمر و بهبود عملکرد سوق می‌دهد. در همین راستاست که امکان پشتیبانی نیروی انسانی از پیاده‌سازی فناوری‌‌‌های نوین و تحول و پویایی امکان‌‌‌پذیر شده و افق‌‌‌گشایی محقق می‌شود.

نکته‌‌‌ای که مورد تاکید سعید زرندی مدیرعامل مجموعه معظم فولاد مبارکه قرار دارد. زرندی با اشاره به آیه ۴۶ سوره سباکه فرموده است: «بگو من شما را فقط به یک حقیقت اندرز می‌‌‌دهم{و آن} اینکه دو دو و یک یک برای خدا قیام کنید» تاکید کرده باید تک تک ما برای خدا بپاخیزیم و هر کدام به نوبه خود باری برداریم. نکته مهم در این گفته، توجه به اصل موفقیت‌‌‌های کوچک است. موردی که پشتوانه تحولات بزرگ است. زرندی با اشاره به این مهم تاکید کرده است: «توجه داشته باشیم که حتی اصلاحات کوچک هم به نوبه خود بسیار مهم هستند. در هر بخش همین اصلاحات کوچک هستند که اتفاقات بزرگ و حرکت به سمت تعالی شرکت و کشور را امکان‌پذیر می‌‌‌سازند. باید تفکر «یک قدم روبه جلو» در فولاد مبارکه جریان یابد و با این نگاه حرکت کنیم که همه ما برای خود مسوولیتی تعریف کرده‌‌‌ایم و در مسیری که خداوند تاکید فرموده‌‌‌ و تحقق مسوولیت‌‌‌هایمان حرکت خواهیم کرد.»

اهمیت این موضوع از آن جهت است که کشور با شرایط سختی از منظر تامین مالی، تامین انرژی یا تامین مایحتاج صنعتی روبه رو است و استفاده از همه منابع در اختیار به بهترین شکل ممکن می‌‌‌توان به تحولی واقعی در صنایع کشور تبدیل شود. نقطه آغاز این تحول نیز رسیدن به نیروی انسانی بهره‌‌‌ور و کارمند یا کارگری است که بهتر از همیشه کار کند. گزارش سال ۲۰۲۳ مجمع جهانی اقتصاد نشان می‌دهد که شرکت‌هایی که بر توسعه مهارت‌‌‌های نیروی انسانی و بهره‌‌‌وری آنها سرمایه‌‌‌گذاری کرده‌‌‌اند، به‌‌‌طور میانگین ۲۰ تا ۳۰ درصد سودآوری بیشتری نسبت به رقبا داشته‌‌‌اند.

سیستم تولید ناب (Lean Manufacturing) شرکت ژاپنی تویوتا بر بهره‌‌‌وری نیروی انسانی متمرکز است و کارکنان در بهینه‌‌‌سازی فرآیندها نقش مستقیم دارند. این رویکرد تویوتا کمک کرده تا از زمان شروع به کار این رویکرد از دهه ۹۰ میلادی به این سو، زمان تولید محصول به نصف کاهش یابد. روشن است که هر سازمانی که از موهبت نیروی کار بهره‌‌‌ور برخوردار باشد، سریع‌‌‌تر می‌‌‌تواند خود را با نیاز مشتریان و تغییرات بازار هماهنگ کرده و تصمیم‌‌‌های استراتژیک اتخاذ کند. این مسأله به طور خاص در صنایعی که در معرض ضریب بالای تغییرات فناورانه قرار دارند، بسیار اهمیت دارد. شرکت آرسلور میتال به عنوان بزرگ‌ترین شرکت تولید فولاد هند از اوایل دهه گذشته برنامه‌‌‌های گسترده‌‌‌ای را برای آموزش نیروی انسانی، خودکارسازی فرآیندها و تحلیل داده‌‌‌ها جهت رشد بهره‌‌‌وری نیروی انسانی آغاز کرده که امروز نتایج بسیار روشنی همچون کاهش ۱۸درصدی هزینه‌‌‌های تولید را در پی داشته است. از آنجا که صنعت فولاد ایران قلب تولید صنعتی کشور است ضرورت تحقق شعار «هر نفر یک قدم رو به جلو» اهمیت کلیدی دارد.

این صنعت به واسطه دو تحول جهانی ناشی از «کربن‌‌‌زدایی» و «گذار انرژی» از یک سو، و تقاضا برای «ارقام سبک‌‌‌تر اما با مقاومت بالاتر» از دیگر سو در معرض تغییرات راهبردی است. بنگاهی می‌‌‌تواند در فضای پویای این صنعت با قدرت به کار ادامه دهد که به اصل راهبردی «بهره‌‌‌وری» مجهز باشد. گروه فولاد مبارکه نیز به عنوان یکی از سه شرکت بزرگ ایران که در بالاترین سطوح عملکردی قرار دارد، نیاز دارد تا با ارتقای سطح بهره‌‌‌وری به اهداف کلان خود دست یابد. نهایتا اینکه بهره‌‌‌وری نیروی کار تنها یک مفهوم نظری نیست، بلکه عاملی استراتژیک برای تحول و پایداری سازمان‌‌‌های صنعتی است.
منبع: دنیای اقتصاد