به طور مثال امسال برای اولین بار با قطعی زود هنگام برق روبه‌رو شدیم و در ادامه برای نخستین‌بار در نیمه‌دوم سال هم شاهد قطعی برق بودیم. در کنار این مشکل قطعی گاز و افزایش هزینه‌های تولید را هم می‌توان در نظر گرفت. موضوعاتی که باعث می‌شود در عملیاتی شدن این شعار شک کنیم و بگوییم که این مهم در حد حرف باقی می‌ماند و شاهد پیشرفتی نخواهیم بود اما رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی باور دیگری دارد. داریوش اسماعیلی با بیان اینکه از نظر داده‌های علمی معدن به طور حتم می‌تواند اقتصاد کشور را بگرداند و نقش نفت را ایفا کند، می‌گوید که اصل موضوع شدنی است ولی رسیدن به آن مفروضاتی می‌خواهد.
براساس آمارهای شش‌ماهه دوم سال جاری، زنجیره فولاد و سایر صنایع معدنی حدود ۱۲ تا ۱۳‌میلیارد دلار ارزآوری برای کشور ایجاد می‌کند؛ از این مقدار، حدود ۸‌میلیارد دلار سهم زنجیره فولاد و مابقی مربوط به سایر صنایع معدنی است. با این حال، برای جایگزینی نفت با معدن ۱۲‌میلیارد دلار باید به ۳۰‌میلیارد دلار افزایش یابد، بنابراین هدف‌گذاری صادراتی در این حوزه بسیار مهم است و نیازمند برآورده شدن الزامات تولید و زیرساخت‌هاست.
اقتصاد ایران، سال‌هاست به درآمد‌های ناشی از صادرات نفت وابسته بوده است؛ این وابستگی شدید، اقتصاد کشور را در برابر نوسانات قیمت نفت آسیب‌پذیر ساخته و رشد پایدار و توسعه متوازن را با چالش‌‌های متعددی مواجه کرده است. از این رو، حرکت به سمت اقتصاد غیرنفتی و کاهش وابستگی به درآمد‌های نفتی، به عنوان یکی از مهم‌ترین اهداف اقتصادی کشور مطرح شده است. در این بین صنعت فولاد به عنوان یکی از صنایع پایه و مادر، نقش محوری در توسعه و ارتقای اقتصاد کشور ایفا می‌کند. این صنعت نه‌تنها در تامین مواد اولیه مورد نیاز صنایع مختلف، بلکه در ایجاد اشتغال، ارزآوری و توسعه زیرساخت‌ها نیز نقش بسزایی دارد. با توجه به ظرفیت‌های بالای کشور در حوزه معادن سنگ‌آهن و نیروی انسانی متخصص، صنعت فولاد می‌تواند به عنوان یکی از مهم‌ترین محور‌های رشد اقتصادی غیرنفتی کشور محسوب شود؛ توسعه و ارتقای صنعت فولاد، علاوه بر تامین نیاز‌های داخلی، می‌تواند به افزایش صادرات غیرنفتی و کسب درآمد ارزی پایدار کمک شایانی کند.
داریوش اسماعیلی، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور درباره چگونگی جایگزینی معدن به جای نفت با وجود مشکلات انرژی و کمبودها به «جهان‌صنعت» گفت: براساس تجربیات گذشته‌ام باور دارم که اصل موضوع شدنی است. کشور ایران در نوار آلپ – هیمالیا واقع شده است و باید گفت که هر کشوری که در این نوار قرار گرفته، ویژگی‌های مهمی دارد. داده‌های اولیه و آنچه که از زمین‌شناسی ایران می‌دانیم و البته هرگامی که در زمینه اکتشافات برداشته‌ایم این مهم را برای ما مسجل کرده است. به طور مثال در کردستان ۷۰ آنومالی طلا، ۵۰ آنومالی مس و ۲۰ آنومالی سنگ‌آهن را کشف کرده‌ایم.
او تاکید کرد: از نظر داده‌های علمی معدن به طور حتم می‌تواند اقتصاد کشور را بگرداند و نقش نفت را ایفا کند اما مساله این است که معدن هنوز شناسایی نشده و فرض ما نیز بر رفع چالش‌هاست. در این زمینه اگر مشکل برق، گاز و معارضان محلی را حل نکنیم به طور حتم نمی‌توان به هدف مدنظر دست یافت. بنابراین اصل موضوع شدنی است ولی رسیدن به آن مفروضاتی نیاز دارد.
او ادامه داد: در این عرصه به طور حتم دولت باید اعتباراتی را در نظر گیرد، ژئوفیزیک هوایی را کامل کنیم، تجهیزات حفاری‌های عمیق را مورد توجه قرار دهیم و بتوانیم گام‌های موثری برداریم.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور در نشست خبری با اصحاب رسانه از تدوین طرح نهضت ملی کاهش مصرف آب و برنامه‌های سازمان زمین‌شناسی برای توسعه بخش معدن و استفاده از فناوری‌های نوین خبر داد.
وی با اشاره به اهمیت موضوع آب در کشور، از تدوین طرح نهضت ملی کاهش مصرف آب خبر داد و گفت: یکی از مسائل اساسی کشور، موضوع آب است که در همین راستا، جلسه‌ای با حضور معاون اول رییس‌جمهور تشکیل شد و سازمان زمین‌شناسی مأموریت یافت تا طرحی برای کاهش مصرف آب در کشور تدوین کند؛ این طرح با مشارکت نخبگان آب‌شناس کشور تهیه و به معاون اول رییس‌جمهور تقدیم شده است.
اسماعیلی با بیان اینکه سازمان زمین‌شناسی در حال برداشتن گام‌های عملی در راستای اهداف خود است، افزود: تولید اطلاعات پایه زمین‌شناسی و اکتشافی یکی از محورهای اصلی فعالیت سازمان است؛ ما معتقدیم که اقتصاد معدنی می‌تواند جایگزین اقتصاد نفتی در کشور شود و با توجه به پتانسیل‌های معدنی کشور می‌توانیم به بهترین شکل ممکن اقتصاد کشور را مدیریت کنیم.
وی با تاکید بر نقش بخش خصوصی در توسعه بخش معدن، اظهار داشت: دولت وظیفه دارد تا اطلاعات پایه را تولید و در اختیار بخش خصوصی قرار دهد که این اطلاعات می‌تواند تا ۶۰‌درصد ریسک سرمایه‌گذاری در بخش معدن را کاهش دهد.
اسماعیلی اظهار داشت: سازمان زمین‌شناسی دیگر سراغ گواهی کشف نخواهد رفت و این وظیفه را به بخش خصوصی واگذار می‌کند؛ وظیفه اصلی ما تولید اطلاعات پایه، انجام اکتشافات عمیق و به‌کارگیری فناوری‌های نوین در حوزه اکتشافات معدنی است.
رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور از برنامه‌های این سازمان برای تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی، ژئوشیمیایی و پتانسیل‌یابی اقتصادی خبر داد و گفت: در سال آینده برنامه داریم تا ۱۲۰ورقه نقشه‌های زمین‌شناسی تهیه کنیم که معادل ۳۶۰پروژه است، این در حالی است که در چهار سال گذشته کمتر از ۸۰ ورقه نقشه تهیه شده است. برای این کار۲۰نقشه توسط خود سازمان انجام می‌شود و ۱۰۰نقشه دیگر به بخش خصوصی، دانشگاه‌ها و سازمان‌های مرتبط واگذار خواهد شد.
اسماعیلی به برنامه‌های سازمان زمین‌شناسی در حوزه ژئوفیزیک هوایی اشاره کرد و گفت: در برنامه هفتم توسعه، تکلیف شده است که دو‌میلیون کیلومتر خطی پرواز ژئوفیزیک هوایی انجام شود؛ این پروژه‌ها از طریق مشارکت با بخش خصوصی اجرا خواهد شد و ما دیگر سراغ خرید هلی‌کوپتر نخواهیم رفت.
وی بیان کرد: در حال حاضر، دو هلی‌کوپتر قدیمی در اختیار سازمان است که هزینه‌های نگهداری آنها بسیار بالا است بنابراین، تصمیم گرفتیم تا از شرکت‌های خصوصی برای انجام پروژه‌های ژئوفیزیک هوایی استفاده کنیم.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور با اشاره به استفاده از فناوری‌های نوین در سازمان زمین‌شناسی، افزود: هوشمندسازی فرآیندها و استفاده از هوش‌مصنوعی یکی از اولویت‌های اصلی سازمان است؛ ما در حال راه‌اندازی سامانه‌های هوشمند برای مدیریت داده‌ها و نظارت بر پروژه‌ها هستیم. همچنین، سامانه زمین‌برداشت آنلاین را راه‌اندازی کرده‌ایم که به کارشناسان امکان می‌دهد تا به صورت لحظه‌ای بر فعالیت‌های میدانی نظارت کنند که این سامانه به‌زودی به‌طور کامل عملیاتی خواهد شد.
اسماعیلی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع پایگاه داده‌های علوم زمین اشاره کرد و گفت: داده‌های زمین‌شناسی باید در اختیار بخش خصوصی و سایر ذی‌نفعان قرار گیرد که در گذشته، بسیاری از داده‌ها در داخل سازمان حبس می‌شد اما ما برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا تمام داده‌ها را پس از تولید، در اختیار عموم قرار دهیم. حتی جدیدترین نقشه‌های تهیه ‌شده نیز پس از سه‌ماه در پایگاه داده‌ها منتشر خواهند شد.
وی همچنین از برنامه‌های سازمان زمین‌شناسی در حوزه اقتصاد دریامحور خبر داد و گفت: شناسایی منابع معدنی دریا و تشویق سرمایه‌گذاران به فعالیت در این حوزه از جمله برنامه‌های ماست. تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی و ژئومورفولوژی دریاها نیز در دستور کار قرار دارد. این اقدامات می‌تواند به توسعه اقتصاد دریامحور و کاهش وابستگی به منابع نفتی کمک کند.
منبع: روزنامه جهان صنعت