این در حالی است که براساس پیش‌بینی‌ها در صورت کاهش محدودیت‌‌ها در تامین انرژی موردنیاز تولیدکنندگان فولاد، جایگاه ایران ‌می‌تواند از رتبه دهم به رتبه هفتم در بین کشورهای فولادساز جهان ارتقا پیدا کند و همچنین تولید فعلی هم پتانسیل افزایش تا ۴۸‌میلیون تن را دارد.

هر چند در سال‌های اخیر، بنا به فراخوان مسوولان‌، برخی از فولادسازان برای عبور از چالش‌ انرژی وارد میدان شدند و سرمایه‌گذاری‌های سنگینی برای تامین انرژی انجام داده‌اند اما این مساله نتوانسته نیاز فولادی‌ها را برطرف کند تا جایی که چندی پیش وزیر صمت موضوع را به هیات دولت برد و خبر داد که برای جبران خسارت قطع گاز و برق صنایع، یک بسته حمایتی طراحی کرده که قرار است به‌زودی تصویب و ابلاغ شود.

همچنین سعید شجاعی، معاون برنامه‌ریزی وزیر صمت هم اعلام کرد که بخشی از خسارت‌ صنایع فولادی در سال آینده جبران خواهد شد. با وجود این مباحث، فعالان فولادی باور دارند که این مساله نیاز آنها را تامین نکرده و باعث نمی‌شود که هزینه‌های‌شان کاهش پیدا کند.
امروز موضوع ناترازی انرژی موجب افزایش هزینه‌های فولاسازان شده است. البته یکی از عواملی که به فولاد ایران ضربه زده است‌، بحث تحریم‌هاست. باید گفت این مشکل از سال ۱۳۹۷ آغاز شد که در این زمان شاهد تحریم‌های گسترده‌ای از سوی آمریکا بودیم.

به هر حال فراتر از اینکه این مشکل با تدابیر سیاسی حل می‌شود‌، مساله این است که کاهش بهای تمام شده تولید و افزایش توان رقابت واحدهای تولیدکننده فولاد باید مورد توجه مسوولان باشد و در سیاستگذاری‌ها لحاظ شود چراکه گفته می‌شود اگر مشکلات حل نشود صنعت فولاد در سال‌های بعد با موانع بیشتری روبه‌رو خواهد شد طوری که شاهد توقف خطوط تولید کارخانه‌های زنجیره آهن و فولاد خواهیم بود.

روز ملی فولاد در تقویم کشور ثبت شود
در این خصوص بهرام سبحانی، رییس انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران گفت: صنعت فولاد باوجود همه مشکلات و محدودیت‌ها تنها حوزه‌ای است که در سند چشم‌انداز که ۲۰‌سال پیش تنظیم شده در سال ۱۴۰۴ به ۵۵‌میلیون تن برسد، محقق شده است.

این در حالی است که دستگاه‌های دیگر به موازات، وظایف خود را محقق نکرده‌اند و باوجود ایجاد ۵۵‌میلیون تن ظرفیت، حتی بیش از ۳۳‌میلیون تن نمی‌توانیم تولید داشته باشیم.
رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران تصریح کرد: انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران از هفت سال پیش بومی‌سازی را در راستای تامین تجهیزات و قطعات با مواد مصرفی در دستور کار قرار داد، این اتفاق به دنبال تحریم‌ها به‌وجود آورد، انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با راه‌اندازی جشنواره بومی‌سازی، تولیدکنندگان و سازندگان ماشین‌آلات و تجهیزات، مواد مصرفی، انواع روغن مورد نیاز خطوط تولید فولادی را با یک‌دیگر مرتبط ساخت تا جایی که به میزان قابل‌توجهی وابستگی به خارج قطع شد.
وی با اشاره به اینکه جشنواره ملی فولاد ایران رفته‌رفته از رویکرد بومی‌سازی خود فراتر رفته و به سمت توسعه تکنولوژی فناوری و بومی‌سازی حرکت کرده است، ادامه داد: توسعه تکنولوژی در دستور کار است و بیشتر سعی داریم تمرکز و طرح‌های فناورانه داشته باشیم.

رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با اشاره به رونمایی از اطلس ملی فولاد ایران گفت: آمار مستندی از تولید فولاد در ایران نداشتیم و عدم توازن را در زنجیره شاهد بودیم. از این‌رو تدوین این اطلس‌ها را در دستور کار قرار دادیم تا مشخص شود هر نقطه از کشور چه ظرفیتی دارد و به چه منابعی نیازمند است.
سبحانی همچنین در خصوص سامانه «کار لینک» ابراز کرد: کار لینک طرح جامع اطلاعاتی است که همه تولید‌کنندگان و مصرف‌کنندگان بتوانند نیازها و توانمندی‌های خود را در همه زمینه‌ها ارائه دهند. این سامانه علاوه‌بر فولاد برای نفت، پتروشیمی، نیروگاه و غیره نیز کاربرد دارد.

سبحانی با بیان اینکه صنعت فولاد امروزه ۱۶‌درصد صادرات غیرنفتی را به خود اختصاص داده است، گفت: چنانچه اگر محدودیت‌هایی مانند تحریم‌ها و مشکلاتی که در ارسال محصولات و نقل‌و‌انتقال پول نبود این میزان افزایش می‌یافت.

وی با بیان اینکه ناترازی انرژی در صنعت فولاد چالش بزرگی است، افزود: کل زنجیره فولاد روزانه ۳۵‌میلیون مترمکعب و درنهایت ۴۰‌میلیون مترمکعب گاز مصرف می‌کند که این میزان حدود ۵‌درصد از گاز کشور است، این برای ما سوال است که چرا صنعت فولاد با میزان بالای اشتغال و ارزآوری باید محدودیت تامین انرژی داشته باشد.

وی در ادامه خواستار ثبت یک روز به نام روز ملی فولاد ایران در تقویم سال کشور شد و گفت: جا دارد با توجه به جایگاهی که صنعت فولاد کشور دارد و توسعه‌ای که در این زمینه صورت گرفته و جایگاه دهم تولید‌کننده فولاد جهان را ازآن خود کرده است، یک روز را در تقویم به نام روز ملی فولاد ایران ثبت کنید.

ناترازی انرژی؛ بزرگ‌ترین تهدید صنایع
وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: صنعت فولاد با رویکرد بومی‌سازی و بهره‌گیری از دانش جوانان و شرکت‌های دانش‌بنیان و متخصصان باتجربه، توانسته است در برابر ضربه‌ها و خسارات ناشی از تحریم‌های ظالمانه مصونیت یابد. در شرایطی که تحریم‌ها تشدید شده‌اند، هوشمندی و درایت ما در مواجهه با این تهدیدها به‌خوبی نمایان شده و این رویکرد به‌درستی عمل کرده است.

سید‌محمد اتابک تاکید کرد: تقویت دانش فنی بومی‌سازی در صنعت فولاد کشور با جلب مشارکت تامین‌کنندگان و سازندگان شرکت‌های دانش‌بنیان، راهی برای حفاظت از صنعت و کشور است. با وجود تمامی تنگناها، به‌ ویژه در سال‌های اخیر و در شرایط تحریم، تلاش و همت دست‌اندرکاران تولید فولاد کشور ما موفق به کسب جایگاه دهم جهانی شده است. این توفیق بالایی برای کشوری است که در آغاز انقلاب، تولیدش تنها یک‌میلیون و ۱۴هزار تن بود و امروز در جایگاه دهمین تولیدکننده فولاد جهان قرار گرفته‌ایم اما این جایگاه با تهدیدهای مختلفی از داخل و خارج مواجه است. بزرگ‌ترین تهدید داخلی ما، متاسفانه ناترازی‌های انرژی و کسری گاز است که باعث کاهش تولید می‌شود. اتابک با اشاره به تجربه خود اظهار کرد: به‌عنوان کسی که سال‌ها در دل تولید کشور فعالیت کرده‌ام، شاهد محدودیت‌های بسیاری بوده‌ام که بر اثر تنگناهای انرژی بر صنایع ما تحمیل شده است اما خوشبختانه در چند ماه اخیر، تلاش‌هایی مضاعف برای رفع این مشکلات صورت گرفته است. در جلسه‌های دولت همواره بحث ناترازی‌ها و کمبود انرژی برای صنایع مطرح بوده و خوشبختانه رییس‌جمهور نیز همواره حمایت خود را از تامین گاز و برق برای تولید ابراز کرده‌اند. اخیرا بسته‌ای با جلب همکاری صاحب‌نظران و بخش‌ خصوصی تهیه کرده‌ایم که امیدواریم با تصویب کمیسیون اقتصادی به هیات دولت ارائه شود.
او تاکید کرد: اگر این مشکلات حل نشود، قطعا وضعیت اقتصادی کشور تحت‌تاثیر قرار خواهد گرفت و سفره‌های مردم کوچک‌تر خواهد شد. ما باید همت کنیم و این مسائل را حل کنیم زیرا صنعت فولاد پیشران اقتصاد کشور است. در شرایطی که کشورهای بزرگ تولیدکننده در حال سرمایه‌گذاری برای احداث کارخانه‌های جدید هستند، ما نیز باید سرمایه‌گذاری و پیشرفت فناوری را جدی بگیریم. هوش مصنوعی و ارتقای تکنولوژی باید در داخل کشور به کار گرفته شود تا بتوانیم مزیت‌های رقابتی خود را حفظ کنیم.
اتابک با اشاره به اهمیت صادرات گفت: برای اینکه بتوانیم از ظرفیت تولید فولاد کشور به‌طور کامل بهره‌برداری کنیم و به ارزش افزوده آن دست یابیم، باید موانع صادرات را کاهش دهیم. فولاد پس از محصولات پتروشیمی، بزرگ‌ترین کالای صادراتی کشور ماست و باید تلاش کنیم تا این صنعت را بیش از پیش رونق ببخشیم.
وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: تولیدکنندگان، صادرکنندگان و صاحبان صنایع کشور در این مدت کوتاه، گام‌های عملیاتی مؤثری برداشته‌اند. به‌عنوان مثال، پیمان‌های تجاری با پاکستان و دیگر کشورهای همسایه به صورت کارآمد و با تعرفه‌های صفر به اجرا درآمده است. امیدوارم که بتوانیم این رویکرد را برای صنعت فولاد از اوراسیا آغاز کنیم و نتیجه‌ای مثبت برای تجارت کشور به‌ویژه صنعت فولاد به ارمغان آوریم.

صرفه‌جویی ارزی ۵/‏‏۲‌میلیارد دلاری بومی‌سازی در صنعت فولاد
در ادامه معاون وزیر و رییس هیات عامل ایمیدرو گفت: از سال ۹۹ تاکنون بومی‌سازی در صنعت فولاد منجر به صرفه‌جویی ارزی ۵/‏‏۲‌میلیارد دلاری در کشور شده است. وی ادامه داد: در بحث بومی‌سازی و ساخت داخل ارتباط سازنده‌ای بین عرضه و تقاضا واحدهای تولیدی فولاد و واحدهای تامین‌کننده قطعات و تجهیزات ایجاد شده و ایمیدرو و انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران سعی داشته فاصله بین این دو مجموعه را به حداقل برساند و بستر مناسبی را برای سرمایه‌گذاری فراهم کند.

معاون وزیر و رییس هیات عامل ایمیدرو با بیان اینکه در سال‌های گذشته بیشتر بحث مواد اولیه را داشتیم و ما امروز گلوگاه‌هایی مانند انرژی را داریم که باید سرمایه‌گذاری بیشتری در این زمینه داشته باشیم، اضافه کرد: ما باید از سمت واردات به سمت بومی‌سازی قطعات، تجهیزات و ماشین‌آلات و مهم‌تر از آن در بحث فرآیندها وارد شویم.
گفتنی است، ششمین جشنواره و نمایشگاه ملی فولاد ایران به همت انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با شعار «توسعه تکنولوژی و بومی‌سازی در زنجیره فولاد» در برج میلاد آغاز به کار کرده است. در افتتاحیه این جشنواره فرید دهقانی، مدیرعامل چادرملو به همراه تولیدکنندگان، سازندگان و شرکت‌های دانش‌بنیان برتر زنجیره آهن و فولاد حضور داشتند.
منبع: روزنامه جهان صنعت