بررسی‌‌‌ها نشان‌دهنده افزایش عمق رکود در بازار معاملات شمش و اثر تقاضای ضعیف بر بهای شمش است.
در حالی که به دلیل قطعی برق کارخانه‌‌‌ها و واحدهای تولیدی محصولات فولادی، حجم عرضه شمش به بازار فروش همچنان ضعیف است، تقاضای ضعیف‌‌‌تر نسبت به عرضه، باعث شده است تا نزول قیمتی در بازار معاملات شمش همچنان ادامه داشته باشد. داده‌‌‌های اولیه مربوط به معاملات روز گذشته شمش در رینگ صنعتی بورس‌کالای ایران نشان می‌دهد، رکود در بازار معاملات شمش فولادی نسبت به هفته قبل عمیق‌‌‌تر شده است.

نه‌تنها بهای شمش معامله‌شده نسبت به هفته گذشته کاهش ۰.۴درصدی داشته، بلکه حجم معاملات انجام‌شده نسبت به عرضه صورت‌گرفته نیز افت کرده است. دیروز تنها ۴۷‌درصد از حجم کل عرضه صورت‌گرفته به بازار معاملات شمش در بازار اولیه مورد معامله قرار گرفت. این موضوع نشان می‌دهد که کمتر از نیمی از عرضه صورت‌گرفته شمش فولادی در رینگ صنعتی بورس‌کالا، روز گذشته به فروش رفته است. تحلیل‌‌‌ها از ردپای دست‌‌‌کم شش‌عامل مهم در تشدید رکود در بازار معاملات شمش‌فولادی خبر می‌دهند.

شرایط بازارهای جهانی، از جمله ارزان‌‌‌فروشی شمش از سوی چینی‌‌‌ها، قطعی برق کارخانه‌‌‌های تولیدکننده محصولات و مصنوعات فولادی، نبود نقدینگی و مشکلات تامین مالی برای تولیدکننده‌‌‌ها، رکود در بازارهای اصلی مصرف‌کننده محصولات فولادی مانند بازار ساخت‌وساز، کاهش و تعلیق فعالیت‌‌‌های عمرانی به دلیل قرار گرفتن در روزهای ‌گذار از دولت سیزدهم به چهاردهم، تعطیلات پیش‌‌‌رو در شهریورماه و ورود به ماه استراحت بازار و همچنین وجود مشکلات و موانع صادراتی، مهم‌ترین دلایل تشدید رکود در بازار معاملات شمش و افت قیمت‌ها در این بازار است. این در حالی است که فعالان این بازار از مقرون‌به‌صرفه نبودن تولید مصنوعات فولادی مانند میلگرد به دلیل افزایش قیمت تمام‌شده و نبود تقاضا برای خرید با نرخ مدنظر تولیدکننده (دارای حاشیه سود منطقی) خبر می‌دهند.

اطلاعات اولیه حجمی و قیمتی معاملات شمش فولادی در رینگ داخلی بورس‌کالای ایران مربوط به ‌روز گذشته، ۲۹مردادماه نشان می‌دهد، میانگین قیمت معاملات هر کیلوگرم شمش فولادی به ۲۲‌هزار و ۵۵۹تومان رسید که این میزان ۰.۷درصد از میانگین قیمت پایه شمش‌‌‌های عرضه‌شده در بورس‌کالا بیشتر بوده است.

میانگین قیمت پایه عرضه شمش در معاملات دیروز، به ازای هر کیلوگرم ۲۲‌هزار و ۴۰۰تومان بود. متوسط بهای هر کیلوگرم شمش در معاملات روز گذشته، همچنین ۹۲.۶تومان معادل ۰.۴درصد، نسبت به میانگین قیمت شمش در معاملات دوشنبه هفته قبل (۲۲مردادماه) کاهش داشته است. هفته گذشته هر کیلوگرم شمش فولادی به‌طور متوسط ۲۲‌هزار و ۶۵۲تومان معامله شد.

حجم کل عرضه در معاملات شمش روز گذشته ۱۰۳‌هزار و ۴۷۵تن بود که برای این میزان عرضه، حجم کل تقاضای ۹۵‌هزار و ۴۷۵تنی به ثبت رسید که معادل ۹۲‌درصد حجم کل عرضه صورت‌گرفته بود. در نهایت، براساس اطلاعات اولیه حجمی معاملات روز گذشته، ۴۸‌هزار و ۲۱۰تن شمش فولادی مورد معامله قرار گرفت که معادل ۴۷‌درصد حجم کل عرضه صورت‌گرفته بود. این داده‌‌‌ها و نتایج معاملات بدون احتساب معاملات مچینگ تا ساعت تنظیم این گزارش (۱۳:۲۰ دیروز)، حاصل شده است.

عوامل افت بهای شمش
داده‌‌‌های اولیه مربوط به حجم و قیمت شمش در معاملات روز گذشته، در بورس‌کالای ایران، نشان می‌دهد که متوسط بهای شمش فولادی، دوشنبه ۲۹مردادماه، مانند دوشنبه هفته قبل (۲۲مردادماه)، کاهشی بوده است.

دست‌‌‌کم شش‌عامل مهم در این زمینه موثر بوده است. اولین عامل مربوط به افت تقاضای ناشی از رکود در بازار اصلی مصرف‌کننده محصولات و مصنوعات فولادی یعنی بازار ساخت‌وساز است. رکود در بازار ساخت‌وساز تهران و کشور کماکان ادامه دارد و همین موضوع تقاضای بازار اصلی مصرف مصنوعات فولادی (میلگرد، تیرآهن و...) را به حداقل رسانده است.

عامل دوم، مربوط به خواب مقطعی پروژه‌‌‌های عمرانی ناشی از دوره گذار از دولت سیزدهم به دولت چهاردهم و کند شدن این فعالیت‌‌‌هاست. ضمن آنکه به طور کلی نیز بازار فعالیت‌‌‌های عمرانی رونق چندانی ندارد.

قطعی برق و کاهش فعالیت تولیدکنندگان محصولات و مصنوعات فولادی از دیگر عوامل موثر در این زمینه است. در شرایطی که به علت قطعی برق، واحدهای تولیدکننده میلگرد و سایر محصولات و مصنوعات فولادی با توقف فعالیت‌‌‌های تولیدی خود روبه‌رو شده یا با حداقل ظرفیت‌‌‌ها در حال تولید هستند، خرید شمش برای آنها جذابیت خاصی ندارد.

ضمن آنکه بازار منتظر اتمام تابستان و کاهش قطعی برق در واحدهای تولیدی است تا به این ترتیب نه‌تنها امکان فعالیت با ظرفیت بالاتر را به دست آورد، بلکه به دلیل افزایش عرضه، بهای شمش نیز کمتر شود. بررسی‌‌‌ها نشان‌‌‌ می‌دهد بازارهای جهانی نیز اصلا وضعیت مناسبی ندارند و بهای فروش شمش در چین تحت‌تاثیر رکود شدید و افت تقاضا به‌شدت کاهش یافته است.

در کنار این عوامل، محمد اعتباری، کارشناس حوزه فولاد، از دلایل دیگر موثر بر کاهش بهای شمش در معاملات روز گذشته خبر می‌دهد. به گفته او، بلاتکلیفی‌‌‌ها و موانع موجود در حوزه صادرات محصولات فولادی یکی از مهم‌ترین عوامل تشدید رکود در این بازار است. اعتباری در این باره به «دنیای‌اقتصاد» گفت: با توجه به الزام به بازگشت ارز با نرخ مبادله‌‌‌ای (نیمایی) عملا صادرات محصول برای تولیدکننده‌‌‌ها چندان توجیه اقتصادی ندارد و مقرون‌به‌صرفه نیست.

به همین علت می‌‌‌توان گفت عملا صادرات محصولات فولادی در کشور ما قفل است. هرچند اخیرا پالس‌‌‌هایی در خصوص تصمیم برای اعمال تمهیداتی به منظور بازگشت ارز با نرخ توافقی داده شده است که ممکن است تا حدی راهگشا باشد، اما با توجه به اینکه در مقطع زمانی فعلی بازارهای جهانی هم با رکود شدید روبه‌رو هستند، در حال حاضر منفعتی هم در صادرات برای تولیدکنندگان داخلی وجود ندارد. بازارهای داخلی هم به دلیل نبود تقاضا با مشکل فروش روبه‌رو هستند.

از سوی دیگر، فعالیت‌‌‌های وابسته به فولاد، از جمله فعالیت‌‌‌های عمرانی به دلیل قرار گرفتن در دوره گذار از دولت سیزدهم به چهاردهم تا زمانی که اعضای کابینه و سیاست‌‌‌های آنها به‌روشنی مشخص نشود و فعالیت‌‌‌های دولت جدید رسما آغاز نشود، در حالت تعلیق، کندی یا توقف قرار دارند. یک عامل دیگر مربوط به تعطیلات متعددی است که در تقویم کاری شهریورماه وجود دارد.

گذشته از این تعطیلات، خاصیت ماه پایانی تابستان (شهریور)، به‌گونه‌‌‌ای است که همواره به طور سنتی این ماه، زمان استراحت بازار است. به همین دلیل فعالیت‌‌‌های مرتبط با بازار فولاد در این ماه کاهش می‌‌‌یابد و در نتیجه تقاضا کمتر می‌شود.

در سال‌جاری نیز با توجه به تعطیلات رسمی متعددی که در تقویم وجود دارد، بازارها کم‌‌‌رمق بوده و عملا انتظار تقاضا و فعالیت خاصی در شهریورماه وجود ندارد. او با ابراز نگرانی در خصوص رکود فراگیر در حوزه‌‌‌های مرتبط با بازار مصرف و تقاضای محصولات فولادی در کشور، گفت: به طور کلی شرایط رکودی و عمق رکود در بازار فولاد به حدی شدید است که پیش‌بینی بروز مشکلات قابل‌توجه برای دست‌‌‌کم چند کارخانه تولیدکننده گندله، آهن اسفنجی، شمش و سایر محصولات در شهریورماه وجود دارد.

در بازار شمش هم اگرچه محدودیتی برای معامله این محصول وجود نداشته و همه فعالان بورسی می‌‌‌توانند به بازار معاملات شمش فولادی وارد شوند، اما عملا حتی بعد از رفع محدودیت‌ها در هفته‌‌‌های گذشته باز هم تقاضا ضعیف است. با اینکه کارخانه‌ها تشنه خرید شمش هستند، اما بی‌‌‌برقی و سایر مسائلی که به آن اشاره شد،نگرانی‌ها را تشدید کرده‌است. نبود نقدینگی کافی نیز از دیگر عواملی است که به اعمال فشار بر بازار منجر شده است.

نتایج نهایی معاملات
به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، اطلاعات نهایی درباره قیمت و حجم عرضه و تقاضای شمش در رینگ داخلی بورس‌کالای ایران در روز دوشنبه ۲۹مردادماه (دیروز) نشان می‌دهد، در مجموع و با احتساب معاملات مچینگ، ۱۰۹هزار و ۳۰۵تن شمش فولادی عرضه شد که از این میزان ۵۴‌هزار و ۳۴۰تن به فروش رسید. همچنین برای ۱۰۷هزار و ۳۳۰تن از این محصول تقاضا به ثبت رسید.

به این ترتیب دیروز، ۴۹.۷درصد از حجم عرضه صورت‌گرفته شمش با احتساب معاملات مچینگ، در رینگ صنعتی بورس‌کالا معامله شد. داده‌‌‌های نهایی نشان می‌دهد متوسط قیمت پایه هر کیلوگرم شمش فولادی معادل ۲۲‌هزار و ۳۰۰تومان و میانگین قیمت معاملات ۲۲‌هزار و ۵۷۰تومان به ازای هر کیلوگرم بوده است.

مقایسه حجم قراردادهای فروش در این بازار نشان‌دهنده کاهش ۲۹.۸درصدی میزان فروش است. همچنین متوسط قیمت معاملات در روز گذشته نسبت به دوشنبه هفته قبل، ۰.۵درصد کاهش داشته است. یک علت مهم این موضوع، کاهش محسوس حجم عرضه این محصول است که از ۱۲۸‌هزار و ۷۷۵تن در دوشنبه هفته قبل (۲۲مرداد)، به ۱۰۹هزار و ۳۰۵تن در روز گذشته رسید؛ یعنی عرضه شمش فولادی با احتساب معاملات مچینگ، دیروز نسبت به دوشنبه ۲۲مرداد، معادل ۱۵درصد کاهش یافت.
منبع: دنیای اقتصاد