به این ترتیب قبض برق صنایع فولادی با قدرت قراردادی ۲ مگاوات و بیشتر برای بهمن‌ماه سال جاری براساس نرخ‌های قطعی صادر شده و تعرفه برق این صنایع با افزایش ۲ برابری به ۱۲۰۰ تومان به ازای هر کیلووات ساعت رسیده است.

لذا بخشنامه تعرفه برق صنایع عطف به‌ماسبق شده و صنایع مذکور باید بهای برق از اردیبهشت تاکنون را براساس نرخ جدید پرداخت کنند. به این ترتیب در حالی که نرخ قدیم علی‌الحساب ۶۰۰ تومان به ازای هر کیلووات ساعت بود اما نرخ جدید برق ۱۲۰۰ تومان به ازای هر کیلووات ساعت است. تاریخ اعمال آن هم از اردیبهشت ۱۴۰۲ تاکنون در نظر گرفته شده است. در حالی که فعالان معدنی با مشکل کمبود برق مواجه بودند حالا باید هزینه بیشتری را هم بابت برق پرداخت کنند.
به باور کارشناسان اگر مشکل محدودیت انرژی یعنی برق در تابستان و گاز در زمستان را نداشتیم، می‌توانستیم رتبه هفتم تولیدکنندگان فولاد در دنیا را به دست آوریم. با اینکه برای تولید ۵۰ میلیون تن محصولات فولادی در کشور ظرفیت‌سازی شده است، اما متاسفانه فولادسازان نمی‌توانند به این ظرفیت دست پیدا کنند.

در تابستان کمبود برق و در زمستان کمبود گاز سبب شده است که آنها نتوانند به ظرفیت‌های پیش‌بینی‌شده برسند. سالانه تولید محصولات فولادی ایران به حدود ۳۳ میلیون تن رسیده است و از این میزان تنها حدود ۱۳ میلیون تن صادرات داریم، اما محدودیت‌های حمل‌و‌نقل ریلی، بندری و جاده‌ای و کمبود انرژی باعث شده در صنعت فولاد کشور با چالش‌های زیادی روبه‌رو شویم و برای صادرات همین ۱۳ میلیون تن نیز با محدودیت‌های حمل‌ونقل جاده‌ای، ریلی و دریایی مواجه باشیم. هرچند که وزارت صنعت معدن و تجارت برای تولید ۱۰۰ میلیون تن محصولات فولادی در کشور مجوز صادر کرده است، اما محدودیت‌ها اجازه نمی‌دهند فعالان این عرصه بتوانند به تولید ۱۰۰ میلیون تن فولاد برسند.

این محدودیت‌ها اجازه نمی‌دهند از سرمایه‌گذاری استفاده لازم را ببریم و از سویی نیز باید توجه داشت متاسفانه هنوز دورنمای روشنی برای حل این مشکلات وجود ندارد. این در حالی است که به باور کارشناسان صنعت فولاد کشور با توجه به این کمبودها برای تولید محصولات ارزش‌افزوده بالا باید اهتمام ویژه‌ای داشت تا با صادرات آن درآمدهای بیشتری کسب کنیم.

قطعی گاز و برق برای اقتصاد کشور مطلوب نیست
رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران گفت: قطعی برق و گاز برای اقتصاد کشور مطلوب نیست و هر روز که تولید انجام نمی‌شود، می‌تواند میلیون‌ها دلار از درآمدزایی تولیدکنندگان فولاد بکاهد. امیدوار هستیم تصمیم‌گیران حوزه انرژی کشور به اهمیت صنعت فولاد توجه کنند.
بهرام سبحانی با اشاره با چالش‌های تولیدکنندگان فولاد تاکید کرد: متاسفانه در حوزه بهره‌برداری شاهد قطعی گاز برای فولادسازان هستیم و تولید در این شرکت‌ها مطابق با برنامه انجام نمی‌شود. در سال‌های اخیر مشکل تامین انرژی صنعت فولاد نمود بیشتری داشته است.
وی ادامه داد: یک تولیدکننده باید همه روزهای سال را به تولید محصول مشغول باشد تا بتواند به بازدهی مطلوب اقتصادی از منظر سرمایه‌گذاری دست یابد. در حالی که تعطیلی دو یا سه ماهه صنعت فولاد به سودآوری تولیدکنندگان لطمه می‌زند. ضمن اینکه این تولیدکنندگان دارای سهامدار بخش خصوصی نیز هستند و سهام آنها در بورس عرضه می‌شود؛ بنابراین قطعی برق و گاز برای اقتصاد کشور مطلوب نیست و هر روز که تولید انجام نمی‌شود، می‌تواند میلیون‌ها دلار از درآمدزایی تولیدکنندگان فولاد بکاهد.

به دنبال حل مشکلات تولیدکنندگان هستیم
رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با اشاره به نقش و وظیفه ذاتی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در پیگیری مشکلات صنعت فولاد کشور عنوان کرد: انجمن فولاد یک تشکل صنفی است و وظیفه دارد در جهت رفع مشکلات تولید واحدهای مختلف همچون مشکلات فنی، تامین انرژی، بازرگانی و صادرات، قوانین و مقررات گام بردارد. وظیفه انجمن این است که از یک سو با اعضای خود و از سوی دیگر با حاکمیت و دستگاه‌های اجرایی و مقامات کشوری، تعامل نزدیک داشته باشد تا مشکلات تولیدکنندگان سریع‌تر حل شود یا به حداقل برسد.

راهکارهای تامین انرژی صنایع
پیش‌تر رییس انجمن تولید‌کنندگان فولاد با بیان اینکه از ۴۵ میلیون تن ظرفیت ۳۲ میلیون تن تولید واقعی داریم، گفت: با توجه به محدودیت انرژی به نظر می‌رسد احداث شهرک‌های نیروگاهی با سرمایه بخش خصوصی راهکار خوبی باشد.
براساس جدیدترین گزارشات منتشر‌شده از سوی انجمن جهانی فولاد در نخستین ماه سال ۲۰۲۴ میلادی (ژانویه) ۱۴۸ میلیون و ۱۰۰ هزار تن فولاد در جهان تولید شد که این حجم از تولید نسبت به ژانویه سال گذشته ۶/۱ درصد کاهش داشت.
داده‌های آماری منتشر‌شده از سوی این انجمن نشان می‌دهد میزان تولید فولاد ایران در ماه ژانویه جاری ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تن و ۳/۳۹ درصد بیشتر از مدت مشابه سال ۲۰۲۳ بود. به این ترتیب جایگاه ایران در ژانویه سال ۲۰۲۴ میلادی از دهمین تولیدکننده بزرگ فولاد جهان به نهمین تولیدکننده بزرگ ارتقا یافت.
این در شرایطی است که تحلیلگران یکی از مهم‌ترین چالش‌های این صنعت را بحث تامین انرژی می‌دانند و معتقدند محدودیت‌های موجود در این حوزه موجب کاهش تولید‌ها می‌شود. با این وجود فرشاد مقیمی معاون وزیر صمت اخیرا اعلام کرده با توجه به اینکه امروز مسائل مختلفی از جمله ناترازی‌ها در بحث انرژی داریم، باید با نوسازی صنایع میزان سهم انرژی در صنعت را به حداقل برسانیم. به خصوص اینکه کاهش مصرف انرژی تاثیر زیادی در کاهش آلاینده‌کننده‌ها می‌تواند داشته باشد.
مقیمی همچنین گفته در بحث تامین انرژی تاکید بر این است که شرایط سرمایه‌گذاری توسط بخش خصوصی مهیا شود، لذا روی شهرک‌های نیروگاهی متمرکز شده‌ایم و زیرساخت‌های احداث و راه‌اندازی شهرک‌های نیروگاهی آماده است. با این وجود در خصوص تامین انرژی توسط خود صنایع و بخش خصوصی نظرات بسیاری وجود دارد و در مورد نحوه عملیاتی ساختن آن نظرات متفاوتی وجود دارد.

با توجه به روند افزایش مصرف انرژی ناترازی‌ها بیشتر می‌شود
رییس انجمن تولید‌کنندگان فولاد با بیان اینکه روی تاسیس شهرک‌های نیروگاهی تاکید می‌شود، گفت: یک ناترازی در کشور هست که باید جبران بشود، برای جبران هم متولی امر وزارت نیرو است و باید کسری‌ها را مشخص کند و برنامه داشته باشد.
سبحانی افزود: با توجه به روند افزایش مصرف این ناترازی بیشتر هم می‌شود و برنامه جبرانی می‌خواهد که سالی چقدر نیروگاه و ظرفیت جدید اضافه کنند. برای این موارد وزارت نیرو باید برنامه‌ریزی کند، اما در حوزه سرمایه‌گذاری خود بخش خصوصی هم می‌تواند باشد و الزامی نسبت به این نیست که حتما بودجه بخش دولتی صرف شود.

منتها جنبه اجبار اینکه حتما توسط خود بخش خصوصی باشد یک بحث دیگر است. بر فرض بگویند یک صنعتی که برق می‌خواهد خودش نیروگاه بزند، اگر این به صورت یک قانون بشود، یعنی هر صنعتی کنار خود یک نیروگاه هم بزند! در این صورت چقدر نیروگاه‌های پراکنده با ظرفیت‌های مختلف راه‌اندازی می‌شود. ضمن اینکه آیا این اقدام اصلا اقتصادی هست یا نیست، سوخت‌رسانی به این نیروگاه‌ها و غیره چگونه خواهد بود.
رییس انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران ادامه داد: با این وجود اینکه شهرک نیروگاهی بزنند یا مجموعه نیروگاهی را در جاهایی که توجیه دارد کنار خود وزارت نیرو جانمایی کنند و سرمایه بخش خصوصی باشد، طبیعتا یک راهکار است.

آمار دقیقی از کاهش تولید به دلیل محدودیت انرژی نداریم
سبحانی در پاسخ به این سوال که در سال جاری محدودیت‌های تامین انرژی چقدر موجب کاهش تولید این صنعت شده است، گفت: هنوز آمار دقیق نداریم، چون برخی جاها محدودیت کمتر دارند و برخی جاها نیز محدودیت‌ها بیشتر است. به عبارت دیگر می‌توان گفت به کارخانه‌های مختلف محدودیت‌های متفاوت داده‌اند، لذا آمارهای کاهش تولید در جاهای مختلف نیز متفاوت خواهد بود.
او همچنین در خصوص وضعیت صنعت فولاد در سال جاری بیان کرد: مطمئنا صنعت فولاد اگر با ظرفیت‌هایی که برای آن طراحی شده کار کند طبیعتا زیان‌ده نیست، منتها مشکل همین است که یا به دلیل کمبود گاز یا به دلیل تخصیص برق از تمام ظرفیت این صنعت بهره‌برداری نمی‌شود، این در حالی است که هزینه‌های جاری برای کل ظرفیت انجام می‌شود.
وی ادامه داد: مساله اینجاست که اگر دو سه ماه به دلیل قطعی برق یا گاز تعطیل شود، نیروی انسانی را که نمی‌توان اخراج کرد و باید حقوق‌ها پرداخته شود. لذا هزینه روی کل هزینه‌های تولید کارخانه سرشکن می‌شود و ممکن است حاشیه سود را پایین بیاورد و یک جاهایی حتی منفی هم بشود‌. اگر براساس ظرفیتی که در کارخانه طراحی کردند و ساختند کارخانجات کار کنند فی‌النفسه زیان‌ده نیست، مگر اینکه با این شرایط زیان‌دهش کنند.

منبع: روزنامه جهان صنعت