اطلاعاتی که اغلب از سوی افرادی اعلام می‌شود که به دنبال کسب شهرت و امتیاز هستند و در ادامه افراد بی‌مسوولیت دیگری را نیز با خود همراه می‌کنند و بر طبل دروغین تولید می‌کوبند. در این خصوص می‌توان به برخی از نمایندگان مجلس اشاره کرد که برای مطرح شدن مدام بر صنعت فولاد کشور می‌تازند، اما با سخنان غیرکارشناسی خود منجر به ایجاد التهاب و افزایش مصائب این صنعت می‌شوند.
در این بین کارشناسان دخالت‌های بخش دولتی در امور شرکت‌های فولادی و ایجاد اختلال در بازار را به عنوان عوامل کلیدی این مشکل می‌دانند؛ دخالت‌هایی که باعث شده هر حوزه‌ای در بخش معدن ورود و بدون نظر کارشناسی در آن نفوذ کند. به طور مثال گفته می‌شود که وزیر پیشین صمت (سیدرضا فاطمی‌امین) با اینکه در ریاست‌جمهوری مشغول به کار است، اما از دور وزارت صمت را اداره می‌کند و از پاستور برای وزارت صنعت، معدن و تجارت نسخه می‌پیچد! به این صورت که فاطمی‌امین یکسری بخشنامه برای صنایع فولادی از ریاست‌جمهوری صادر و به وزارتخانه ابلاغ کرده است و به این ترتیب در امورات معدنی‌ها دخالت می‌کند!

بلای قیمت‌گذاری دستوری
متاسفانه قیمت‌های دستوری نوسان شدیدی را در بازار فولاد ایجاد کرده است؛ به این معنا که بازار دچار یکسری التهابات شدید شده است. به این ترتیب شرایط به نحوی شده که تولید‌کننده نمی‌تواند کالایش را بفروشد، از طرفی تولید‌کننده پایین‌دستی نگران است که قیمت‌ها پایین‌تر از محصولش برسد.
بلای قیمت‌گذاری دستوری در حالی مطرح است که در بهار سال جاری عباس علی‌آبادی وزیر صمت اعلام کرد که معتقد به قیمت‌گذاری دستوری نیست. او تصریح کرد که باید مطابق قانون و با درنظر گرفتن شرایط به سمتی حرکت کنیم که قیمت‌گذاری دستوری نداشته باشیم. در همان زمان محتشمی‌پور معاون معادن وزارتخانه نیز گفت که قیمت‌گذاری دستوری سنوات گذشته در فولاد انجام و نتیجه آن دیده شده است، به طوری که سود زنجیره به بخش انتهایی رسیده و با خروج وزارت صمت از قیمت‌‌گذاری دستوری و متعادل شدن زنجیره، این مسائل تا حدودی حل می‌شود. او همچنین اعلام کرد که‌ سیاست وزارت صنعت، معدن و تجارت این است که از قیمت‌گذاری دستوری فاصله بگیرد؛ موضوعی که هنوز رفع نشده است. با اینکه فعالان معدنی به طور مکرر بر فسادزا بودن قیمت‌گذاری دستوری تاکید داشته‌اند و تصریح کرده‌اند که این موضوع باعث ایجاد رانت و فساد شده، اما مسوولان نسبت به استقرار نظام عرضه و تقاضا بی‌توجه هستند. این در حالی است که با محدودیت‌های برآمده از قیمت‌گذاری دستوری تولیدکننده نمی‌تواند هزینه‌های اضافی را متحمل شود و دیری نخواهد گذشت که رو به تعطیلی می‌رود.

اختلال بازار و نوسان قیمت‌ها
عضو هیات‌رییسه انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران با انتقاد از دخالت‌های بخش دولتی در امور شرکت‌های فولادی گفت: صدور قیمت‌های دستوری توسط وزیر پیشین صمت موجب اختلال در بازار شده و نوسان قیمتی شدید ایجاد کرده است.
احمد دنیانور می‌گوید: وزیر پیشین وزارت صمت (سیدرضا فاطمی‌امین) علی‌رغم اینکه اکنون در ریاست‌جمهوری مشغول به کار است از دور وزارت صمت را هم اداره می‌کند. به عبارت ساده‌تر ایشان در پاستور نشسته و از آنجا برای وزارت صنعت، معدن و تجارت نسخه می‌پیچد.
وی افزود: در واقع وزیر پیشین یکسری بخشنامه برای صنایع فولادی از ریاست‌جمهوری صادر و به وزارتخانه ابلاغ کرده و به این ترتیب در امورات ما دخالت کرده و الان بازار را به هم ریخته است.
این عضو هیات‌رییسه انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران تاکید کرد: در واقع وزیر پیشین یکسری قیمت‌های دستوری صادر کرده و نوسان شدیدی را در بازار فولاد ایجاد کرده است، به این معنا که اکنون بازار دچار یکسری التهاباتی شده چون همان‌طور که می‌دانید تولید یک جریان است و یک لحظه مقطعی نیست و وقتی در این جریان اختلالی پیش بیاید کلیه نظامات این جریان به هم می‌ریزد.
وی ادامه داد: با این تفاسیر در حال حاضر شرایط به نحوی شده است که تولید‌کننده نمی‌تواند کالا را بفروشد، تولید‌کننده پایین‌دستی نگران است که قیمت پایین‌تر از محصول او بیاید و غیره که اینها در مجموع تعادل بازار را به هم می‌زند.

حداکثر سود فولادی‌ها ۱۹ تا ۲۵ درصد است
عضو هیات‌رییسه انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران ادامه داد: از سوی دیگر افراد بی‌مسوولیتی هم مانند برخی از نمایندگان مجلس برای مطرح شدن و رفتار رسانه‌ای مدام بر صنعت فولاد کشور می‌تازند و حرف‌های غیرکارشناسی می‌زنند و این باعث شده که صنعت فولاد کشور دچار التهاب شود. به عنوان مثال سیاه‌کلی نماینده قزوین بدون علم و دانش ادعای سود ۲۰۰ درصدی برای صنعت فولاد کشور دارد و این حرف بی‌اساس را مدام در رسانه‌های تکرار می‌کند، در حالی که چنین چیزی نیست.
دنیانور افزود: همان‌طور که می‌دانید واحدهای فولادی عمدتا واحدهای بورسی هستند و حداکثر سودی که در کدال اعلام شده ۱۹ تا ۲۵ درصد است. وی معتقد است نماینده نامبرده با توجه به نزدیک شدن به زمان انتخابات مجلس برای مطرح کردن خود دائما از سوددهی ۲۰۰ درصدی صنعت فولاد کشور در رسانه‌ها حرف می‌زند و چنین حرف‌های غیر‌کارشناسانه‌ای بر مصائب صنعت فولاد می‌افزاید.

ترس تولیدکنندگان اسفنجی از قطعی گاز
احتمال قطع گاز برای واحدهای تولید آهن اسفنجی موجب شده واحدهای فولادسازی و ذوب برای تامین مواد اولیه دچار نگرانی شوند. در این خصوص یک فعال بازار فولاد گفت: می‌توان گفت ترس مصرف‌کنندگان آهن اسفنجی از قطعی گاز و پیشگیری از توقف تولید، خریدهای هیجانی را به همراه داشته است.
محمود اصفهانی درخصوص وضعیت بازار آهن و فولاد در کشور تصریح کرد: بازار آهن طی یک ماه گذشته روند منفی پشت سر گذاشته است. در این راستا، براساس مولفه‌های موثر و بنیادین که در واقع نرخ صادراتی و مورد تایید بازار است، می‌توان گران بودن یا ارزان بودن نرخ محصولات فولادی را مشخص کرد. در صورتی که قیمت کالا از نرخ صادراتی در بازار کمتر باشد، بازار آهن حباب منفی دارد و قیمت‌ها نیز ارزان هستند. وی در ادامه افزود: در صورتی که قیمت محصولات فولادی در بازار بیشتر از نرخ صادراتی باشد، بازار حباب مثبت دارد و نرخ‌ها نیز گران محسوب می‌شوند. بر همین اساس می‌توان گفت در یک ماه گذشته به جز روز شنبه ۱۸ آذرماه، بازار در وضعیت حباب منفی قرار داشت، اما اخیرا به دلیل التهاباتی که در آهن اسفنجی به وجود آمد، در هر کیلوگرم این محصول، بیش از ۹۰۰ تومان افزایش قیمت را شاهد بودیم. به گفته فعال بازار فولاد، روز یکشنبه محصول میلگرد نیز در هر کیلوگرم ۷۰۰ تا ۹۰۰ تومان افزایش قیمت را به ثبت رساند.اصفهانی با اشاره به اینکه بازار مواد اولیه خام و نیمه‌خام همیشه داغ است و در محصولات نهایی اکثر مواقع رکود وجود دارد، گفت: در بازار فولاد، محصولات نهایی سخت به فروش می‌روند و از سوی دیگر، به دلیل نبود ساخت‌وساز، در این بازار رکود وجود دارد. حتی زمانی که در بازار آهن و فولاد حباب منفی وجود داشت نیز محصولات نهایی مانند میلگرد خریداری نداشتند.
وی خاطرنشان کرد: در این راستا می‌توان گفت ترس مصرف‌کنندگان آهن اسفنجی از قطعی گاز و پیشگیری از توقف تولید، خریدهای هیجانی را به همراه داشت و تنها راهکار، کنترل معاملات توسط بازارساز است. با تداوم این روند، برآورد می‌شود رکود بازار محصولات نهایی که تقاضایی ندارد، تشدید شود.

منبع: روزنامه جهان صنعت