به گزارش بیرونیت، روزنامه جهان صنعت نوشت: سال گذشته درست وقتی قیمت بازارهای جهانی افزایشی شد و انتظار می‌رفت که شاهد افزایش قیمت‌ها در داخل باشیم، مسوولان عوارض را بالا بردند، بنابراین دولت در جهت مخالف با منافع فعالان این عرصه گام نهاد.
متاسفانه امروز هم وضع این صنعت چندان تعریفی ندارد و گفته می‌شود با توجه به ضعف سیاستگذاری‌ها در داخل قیمت روی کاهشی شده است. حالا با توجه به افزایش عوارض صادراتی و کاهش انرژی شاهد تحمیل هزینه‌ها بر دوش فعالان این عرصه هستیم؛ موضوعی که هر روز تعداد بیشتری از واحدها را متضرر کرده و باعث می‌شود به سمت تعطیلی بروند.
فعالان این عرصه باور دارند که صنعت روی مشکلات گسترده‌ای دارد که در یکی دو مورد خلاصه نمی‌شود. از نگاه درآمدزایی گرفته تا نگاه سنگ‌اندازی همه جای بحث دارد. به طور مثال با اینکه فعالان این عرصه مبلغ خاک مورد نیاز را به شرکت دولتی مربوطه تحویل می‌دهند، اما یک سال بعد می‌توانند خاک را تحویل بگیرند! از طرف دیگر متاسفانه مسوولان عوارض را بالا می‌برند و بعد از آن قیمت‌ها را بر اساس دلار آزاد محاسبه و طوری آن را تعیین می‌کنند که قیمت تمام‌شده واحدهای روی بیش از قیمت فروش‌شان شود. گاهی هم که محصول معدنی با قیمت بالا عرضه می‌شود و کسی هم آن را خریداری نمی‌کند، مسوولان قیمت را هر طور که تمایل دارند تعیین می‌کنند و بعد هم شاهدیم که طبق قانون رفتار نمی‌شود. این موارد در کنار موضوعات دیگر باعث شده که بیشتر واحدهای روی در ضرر باشند.

دولت مقابل صنعت سرب
رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌‌‌های صنایع و معادن سرب و روی ایران با بیان اینکه طرف مقابل سربی‌ها دولت است به «جهان‌صنعت»، گفت: بخش بزرگی از ماده اولیه معادن سرب را دولت تامین می‌کند، اما متاسفانه با توجه به نوع تفکری که در ایمیدرو وجود دارد، از هر راهی تلاش می‌کنند که از معدن‌دار مبلغی را دریافت کنند. او تاکید کرد: متاسفانه این مساله نشان‌دهنده تقابلی است که از روز اول تا به امروز بین معدنکار و دولت وجود داشته است و تا زمانی که مشکلات حل نشود همچنان این روند ادامه خواهد داشت.
حسن حسینقلی تاکید کرد: صنایع معدنی ما با صنایع دیگر در کشور تفاوت دارند. در حالی که برای مابقی صنایع شرایط مناسب در نظر گرفته شده، اما برای ما شرایط به گونه‌ای دیگر است! مگر می‌شود معافیت مالیاتی را حذف کرد؟ مگر می‌شود مالیات بر ارزش‌افزوده را ارائه ندهند؟
او با انتقاد از اینکه چرا معدن انگوران انحصاری است، خاطرنشان کرد: مسوولان به طور دائم در حال شمردن درآمد تولید‌کننده‌ها هستند. در واقع به دنبال این هستند که چقدر استخراج می‌شود و چقدر معدنکار سود می‌کند. متاسفانه با اینکه چنین بحث‌هایی را چندین بار مطرح کرده‌ایم که معدندار حق و حقوقی دارد و باید با او مثل دیگر مشاغل برخورد شود، اما می‌بینیم که هنوز این نوع تفکر اعمال نشده که باید ساماندهی در بخش معدن ایجاد شود.
رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌‌‌های صنایع و معادن سرب و روی ایران با اشاره به مصوباتی که پشت درهای بسته شکل می‌گیرد، خاطرنشان کرد: مسوولان در زمینه‌های مختلف پشت درهای بسته مصوبه تصویب می‌کنند و در ادامه معدنکار ناچار می‌شود بر اساس آن تفکرات یکی پس از دیگری مصوبات غیرکارشناسی را حذف کند. او در ادامه ضمن انتقاد از اینکه چرا بخش شمش و فرآوری باید عوارض ارائه دهند، به بحث افزایش عوارض چشمگیر صادرات محصولات معدنی در اواخر تیر ماه سال جاری اشاره کرد و گفت: متاسفانه مسوولان تفکر غلطی از خام‌فروشی دارند، در حالی که چیزی به نام نیمه‌خام وجود خارجی ندارد. این واژه اختراع نماینده‌هاست! با اینکه آنها یک لیست ارائه داده‌اند، اما مشخص نشده که منظور از خام و نیمه‌خام چیست؟! مشخص نیست کسی که ماده معدنی خام استخراج می‌کند با چه مشکلاتی روبه‌رو می‌شود و در ادامه کسی که دست به فرآوری می‌زند چه امتیازی می‌خواهد به دست بیاورد و از چه حمایت‌هایی بهره‌مند خواهد شد.
رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌‌‌های صنایع و معادن سرب و روی ایران با بیان اینکه معدن جزو انفال است و این مهم معنی مشخصی دارد، ادامه داد: وقتی ماده معدنی استخراج شد دیگر انفال نیست. در نتیجه دولت هیچ حقی ندارد که در سود صنایع معدنی خود را شریک بداند و درصد و عوارض برای آنها وضع کند.
او تاکید کرد: بر اساس قانون رفع موانع تولید ماده ۳۷ تعریف ماده خام مشخص است. بنابراین وقتی مفاهیم و تعاریف مشخص است، این گمان به ما دست می‌دهد که دولت به دنبال درآمدزایی است. هرچند دولت این حق را دارد که از بخش معدن مبالغی را دریافت کند، اما باید به روش درست از همه مالیات گرفته شود، نه اینکه تنها بخش معدن را با فشار روبه‌رو کند.

شرایطی که تغییر کرده است
رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌‌‌های صنایع و معادن سرب و روی ایران تصریح کرد: خاکی که از شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران گرفته می‌شود از معدن انگوران و به صورت سرب و روی کربانته و بخش کمی هم سولفوره است که به صورت زیرزمینی استخراج می‌شود. این خاک استخراجی در گذشته با قیمت مناسب و سهمیه‌بندی‌شده بنا به ظرفیت هر کارخانه توزیع می‌شد، اما از دو سال گذشته که بحث بورس کالا مطرح شده باید همه وارد بورس شوند.
حسینقلی با انتقاد از این شرایط گفت: مساله این است که در نهایت محصول معدنی با قیمت بالا عرضه می‌شود و کسی هم آن را خریداری نمی‌کند، در نتیجه ملاحظه می‌شود که قیمت را هر طور که تمایل دارند تعیین می‌کنند و طبق قانون هم رفتار نمی‌شود. وی با اشاره به مشکل دیگر گفت: هنگام تحویل گرفتن خاک رطوبت کمتر و عیار بیشتری دارد، در این رابطه چندین بار شرکت‌ها شکلایت کرده‌اند که متاسفانه شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران خود را فعال انحصاری دانسته و هر بلایی را بر سر بخش روی می‌آورد.
حسینقلی با بیان اینکه امروز شرایط بدتر هم شده است، ادامه داد: مبلغ را از معدنکار دریافت می‌کنند ولی مطرح می‌شود که سال دیگر خاک را تحویل می‌دهند. اینکه در نهایت ارائه دهند یا خیر خود بحث دیگری دارد. جای تاسف است که دولت با تولید‌کننده‌ها چنین رفتاری دارد که محتاج خاک هستند و آن را دریغ می‌کند.

وضعیت قیمت‌ها
رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌‌‌های صنایع و معادن سرب و روی ایران همچنین در رابطه با وضعیت قیمت سرب گفت: در گذشته دو پارامتر بود که کمک می‌کرد در این عرصه سودآوری حاصل شود: نخست، قیمت بازارهای جهانی بود که کاملا مشخص است زمانی که افزایشی شود به نفع ما هم خواهد بود. در واقع فعال معدنی خاک را خریداری می‌کرد و هر تن به ۲۷۰۰ دلار می‌رسید و در نهایت تولید‌کننده سود می‌کرد، اما متاسفانه از جنگ اوکراین که قیمت‌ها افزایشی شد و دولت هم تصور کرد که باید از معدنی‌ها پولی دریافت کند، در نتیجه عوارض وضع کرد و بعد هم قیمت‌ها سرازیر شدند و تا به امروز هم سقوط قیمت‌ها ادامه دارد. موضوع دوم تعیین عوارض از سوی دولت بود که جوابگوی هزینه‌های روزانه و تورم بیش از ۵۰ درصد معدنی‌ها نبوده است. متاسفانه مسوولان قیمت‌ها را بر اساس دلار آزاد محاسبه کرده‌اند و طوری آنها را تعیین می‌کنند که قیمت تمام‌شده واحدهای روی بیش از قیمت فروش شود.
حسینقلی ادامه داد: مشکل این است که زمانی که معدنی‌ها می‌خواهند خاک را بفروشند با قیمت ثنا یا آزاد حساب می‌شود، اما هنگامی که معدنی‌ها وارد بورس می‌شوند که محصول خود را برای فروش عرضه کنند با قیمت نیما باید آن را عرضه کنند یا در نهایت قیمت را مسوولان تعیین می‌کنند. به طور مثال در حال حاضر قیمت در بازار ۱۱۴ میلیون تومان است ولی در بورس ۸۲ میلیون تومان است! نمی‌شود خاک را با دلار آزاد بفروشند، اما وقتی می‌خواهند آن را در بورس بیاورند با دلار نیما محاسبه شود!
او با اشاره به سیاست‌هایی که ایجاد رانت می‌کند، گفت: برای کسانی که در این بازی نیستند چنین سیاست‌هایی ایجاد رانت می‌کند. دخالت‌ها و قوانین من‌در‌آوردی و تحمیل آن به بخش تولید و صادرات باعث شده کسانی که پروانه‌ای گرفته‌اند و می‌خواهند کار کنند بسیار متضرر شوند و سودآوری نداشته باشند.

گوش شنوایی نیست
رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌‌‌های صنایع و معادن سرب و روی ایران تاکید کرد: بسیاری در حال خروج از این صنعت هستند. متاسفانه گوش شنوایی وجود ندارد که بالاخره حرف حساب معدنی‌ها را بفهمد! با مسوولان وزارتخانه هم که صحبت می‌شود با اینکه از حرف ما استقبال می‌کنند، اما دوباره کار خود را انجام می‌دهند. نتیجه اینکه صنعت سرب از رشد خواهد افتاد و طی این سیاست‌ها اینکه امیدوار باشیم باز قیمت فلزات افزایشی شود خیالی باطل است و عملیاتی نخواهد شد.
او در ادامه به مشکل کمبود انرژی در کشور اشاره کرد و گفت: هزینه‌های روزمره به دلیل مشکلاتی از جمله کاهش ارائه گاز و برق از سوی دولت رو به افزایش است. متاسفانه هفته‌ای یک روز برق در اختیار ما قرار نمی‌گیرد؛ موضوعی که بلای جدی‌ای بر سر ما و دستگاه‌های کارخانه‌ها آورده است. از طرف دیگر مطرح کرده‌اند که هر واحد تولیدی خود برق مورد نیازش را تامین کند، اما در کجای دنیا به واحد تولید‌کننده چنین حرفی زده می‌شود، در حالی که وظیفه دولت تامین انرژی است و مثل اروپا پالایشگاه‌های خصوصی نداریم!
رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌‌‌های صنایع و معادن سرب و روی ایران با اشاره به اینکه مصرف انرژی در کشور نادرست است، گفت: در کشور انرژی زیادی مصرف می‌شود در نتیجه یکی از راه‌حل‌های این مشکل کنترل قیمت‌ها است و نه اینکه یکباره قیمت را چندین برابر کرد. امنیت اقتصادی و ثبات قوانین باید در کشور جدی گرفته شود. در واقع سرمایه‌گذار باید آرامش داشته و امیدوار به تولید باشد. اینکه هر روز بخشنامه و عوارض تعیین می‌شود و از نیم درصد به اعداد عجیبی می‌رسد، نشان می‌دهد که تولید‌کننده باید دست از تولید و صادرات بردارد.
حسینقلی افزود: از طرفی زمانی که کنسانتره یا هر محصول دیگری که صادر می‌شود، ارز حاصل از آن باید در بازار دوم یا از طریق ثنا به دولت بازگردانده شود، این در حالی است که تمام هزینه‌‌‌های تولیدکننده با دلار ۵۰‌ هزار تومانی محاسبه و درآمدهای حاصل از صادرات با دلار ۴۰‌ هزار تومانی برآورد می‌شود. قطعی و محدودیت برق در فصل تابستان یکی دیگر از معضلات صنعتگران حوزه سرب و روی است. هر واحد تولیدی کوره دارد که به عنوان مثال متراژ هر کوره ۶ متر است و در داخل کوره آجر نسوز وجود دارد و گرم شدن آجرهای نسوز به زمان زیادی نیاز دارد که با قطع شدن برق سرد شدن آجرها نیز زمان زیادی می‌‌‌برد و وقتی به مدت ۱۲ ساعت برق قطع می‌شود، مجبور به خاموش کردن کوره هستیم و برای روشن شدن مجدد زمان زیادی سپری می‌شود و تکرار این رویه بر میزان تولید اثرگذار است. وی در ادامه گفت: از طرفی زمانی که کارخانه فولوتاسیون کار می‌کند چیزی حدود ۲۰۰ تن خاک و گل در هر سلول وجود دارد که با قطع برق این خاک و گل ته‌‌‌نشین می‌‌‌شوند و سپس مجبور می‌‌‌شویم خاک‌‌‌ها را از سلول خارج کنیم و بیرون بریزیم که این کار نیز چند روز طول می‌‌‌کشد و زمانی که به پایان می‌رسد مجددا برق را قطع می‌کنند. قطع برق مشکلی است که برای صنایع معدنی به‌ویژه سرب و روی به وجود آمده است، کارخانه تولید سرب و روی بقالی نیست که با محدودیت برق اتفاق خاصی نیفتد. کارخانه باید به صورت ۲۴‌ساعته و بدون وقفه کار کند و زمانی که برق را قطع می‌کنند باعث کاهش تولید و درآمد می‌‌‌شوند و ادامه این روند موجب تعطیلی کارخانه و بیکاری تعداد زیادی نیروی کار می‌شود.
او ادامه داد: متاسفانه حمایت از تولید با شعار کمک به دانش‌بنیان‌ها است، این در حالی است که این مبالغ به آنها هم ارائه نمی‌شود و دانش‌بنیان‌ها نیز مشکل دارند. به هر حال انتظار ما از دولت این است که در کل دست از سر بخش خصوصی بردارد و طبق قانون بهبود مستمر فضای کسب‌و‌کار عمل و موانع تولید را مو‌به‌مو اجرایی کند.