به گزارش بیرونیت به نقل از روزنامه جهان صنعت، شکی نیست که ایران یکی از کشورهای با پتانسیل بالا در حوزه ذخایر معدنی است، اما متاسفانه نبود زیرساخت‌های مناسب برای بهره‌برداری از این منابع طبیعی خدادادی و همچنین شکل‌گیری فضای نااطمینانی در کشور به واسطه سیاست‌های دستوری و نسنجیده، باعث شده است که امکان بهره‌مندی حداکثری از ظرفیت‌های معدنی فراهم نباشد.
البته تنها حوزه معدن نیست که این روزها با کاهش انگیزه سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری روبه‌رو شده، بلکه به‌طور کلی به دلیل نوسانات نرخ ارز و دخالت بی‌رویه دولت در امور کسب‌وکار‌ها و بنگاه‌های اقتصادی و همچنین عدم‌توانایی در حوزه جذب سرمایه‌گذاران باعث شده است که نه تنها میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشور کاهش پیدا کند، بلکه با معضل اساسی فرار سرمایه‌ها از کشور نیز روبه‌رو باشیم. در همین راستا مهندس محمدوحید شیخ‌زاده مدیرعامل شرکت فکور صنعت تهران با انتقاد از عدم فراهم‌سازی زیرساخت‌های مناسب برای جذب سرمایه‌گذاری در کشور اعلام کرد که طبق آمار، در حال حاضر جذب سرمایه‌گذاری خارجی ایران از اتیوپی کمتر است. این در حالی است که دخالت دولت در تمام ارکان کسب‌وکار مانع جذب سرمایه‌گذاری است. تعیین دستوری قیمت‌ها، عوارض، حق مالکانه، دخالت در بورس، تعیین قیمت برای بورس، تغییر قوانین صادراتی، لغو معافیت صادراتی، تغییر سیاست‌های ارزی و… همگی باعث می‌شود که فضای ناامنی برای سرمایه‌گذاری در کشور ایجاد شود. در ارتباط با حوزه فولاد نیز به‌طور مشخص شاهد این هستیم که چالش‌های این زنجیره عمدتا به موضوع قیمت، ناترازی در زنجیره فولاد در بخش بالادست مربوط می‌شد، اما با توجه به تحولات و اتفاقاتی که در این صنعت در سطح کشور و منطقه رخ داده، موضوع تامین مالی به چالش‌های صنعت فولاد اضافه شده ‌است.

بنگاه‌های اقتصادی برای بقایشان باید رشد کنند
مدیرعامل شرکت فکور صنعت تهران در چهارمین کنفرانس تخصصی استیل‌پرایس اظهار کرد: بنگاه‌های اقتصادی برای بقای خودشان ناچار هستند که رشد کنند. نمی‌توان به رشد و توسعه اینطور نگاه کرد که اگر رشد و توسعه اتفاق بیفتد خوب است و اگر اتفاق نیفتد، مشکلی رخ نداده‌، بلکه واقعیت این است که اگر رشد و توسعه نباشد به معنای ایستاده مردن است. دلیل آن هم خیلی واضح است؛ بازارهای رقابتی و جهانی‌سازی و… بحث‌های بااهمیتی هستند که در صورت رشد و توسعه معنا پیدا می‌کنند.
شیخ‌زاده با بیان اینکه رشد می‌تواند کمی و کیفی یا به صورت تنوع محصول و بازار باشد، گفت: رشد همچنین می‌تواند ضعیف، سریع یا جهشی باشد. این فعال بخش خصوصی افزود: در کشور ما اگر قرار باشد بومی‌سازی انجام شود و رشد به درستی اتفاق بیفتد، باید فروش شرکت‌ها بیشتر از نرخ تورم باشد. به این معنا که اگر فروش شرکت‌ها کمتر از تورم باشد، رشد اتفاق نیفتاده و در نهایت شاید بتوان به عنوان رشد ضعیف از آن یاد کرد. بر این اساس در حال حاضر می‌توانیم بگوییم که آمار شرکت‌های بورسی کشور همگی با رکود همراه بوده است، چرا که نتوانستند به اندازه تورم رشد کنند. وقتی همان مقدار قبلی تولید شده و به همان میزان هم فروش انجام شده، نمی‌توان نام آن را رشد گذاشت.
وی اظهار کرد: ما باید تورم را از رشد بنگاه کم کنیم تا مشخص شود درآمد ده هزار میلیاردی که به ۱۶ هزار میلیارد افزایش پیدا کرد‌، ناشی از تورم بوده است یا ناشی از عملکرد بنگاه اقتصادی.
مدیرعامل شرکت فکور صنعت تهران با بیان اینکه بحثی وجود دارد تحت عنوان رشد تاریخی افزود: بر این اساس میزان رشد ۵ تا ۱۰ سال گذشته یک شرکت را محاسبه می‌کنند تا ثبات و پایداری رشد مشخص شود. وی با بیان اینکه بحث دیگری تحت عنوان پیوستگی رشد وجود دارد، گفت: در این بخش روند و گرایش رشد را بررسی می‌کنند.

تنها راه رسیدن به رشد، توسعه است
شیخ‌زاده همچنین با تاکید بر اینکه تنها راه رسیدن به رشد، توسعه است، بیان کرد: توسعه در ذهن مدیر شکل می‌گیرد و از آسمان نمی‌آید. شما اگر نگاهی به تجربه کشورهای دیگر بیندازید خواهید دید که ابتدا توسعه در ذهن اشخاصی همچون ماهاتیر محمد که دنیا را متحول کردند، شکل گرفته و سپس این نگاه در جامعه پیاده‌سازی شده است.
وی اظهار کرد: اما از مدیرانی که طی دو سه سال اخیر سر کار گذاشته شده‌اند و از توسعه درکی ندارند، چطور می‌توان انتظار توسعه داشت؟ توسعه را کسی می‌تواند عملیاتی کند که بتواند در این زمینه برای شما داستان‌سرایی کند و با عشق در مورد توسعه حرف بزند. مدیری می‌تواند توسعه را پیاده‌سازی کند که برنامه ۱۰ساله و ۲۰ساله خود را بداند و همچنین بتواند اعلام کند ۳۰ سال دیگر او و مجموعه او کجا ایستاده‌اند، اما مدیری که دو سال قرار است در یک مجموعه بماند و با تغییر دولت و وزیر و… مجبور به خداحافظی شود، نمی‌تواند کار توسعه‌ای انجام دهد. البته اینها عارضه‌های کشور ما هستند که باید به آنها توجه شود.
وی افزود: توسعه یک نوع عشق است و کسانی که عشق به توسعه ندارند، نباید فرمان راهبری کشور‌ را در دست بگیرند.

تصمیم‌گیرندگان توجهی به قوانین بین‌المللی ندارند
مدیرعامل شرکت فکور صنعت تهران با طرح این سوال که دنیا چطور در مسیر توسعه گام برداشته است، گفت: سازمان ملل متحد بخشی دارد با عنوان آنکتاد که در سال ۱۹۶۴ برای هماهنگی کشورهای در حال توسعه با اقتصاد جهانی تاسیس شده است. این سازمان سالانه گزارش می‌دهد. در سازمان تجارت جهانی نیز ۳۸ کشور عضو هستند که ۸۰ درصد اقتصاد دنیا را در اختیار گرفته‌اند و با چین و هند و برزیل نیز تعاملات نزدیکی دارند. اینها قوانینی دارند برای سرمایه‌گذاری از جمله اینکه در سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) برای فاینانس طوری قانونگذاری کردند که اگر بخواهید تامین مالی پروژه (Project finance) انجام دهید، ۷۰ درصد این مبلغ باید در کشورهای سرمایه‌گذار خریداری شود. بنابراین باید در قوانین کشورمان finance را از قانون حداکثر استثنا کنیم.
شیخ‌زاده ادامه داد: دوستانی که تصمیم می‌گیرند در کشور ما اصلا توجهی به قوانین بین‌المللی ندارند.
این فعال بخش خصوصی با اشاره به دو پارامتر اساسی که دنیا این موارد را بررسی می‌کند تا بتواند در مورد توسعه کشورها تصمیم‌گیری کند، گفت: یکی همان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) است و دیگری نسبت درصد به سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به تولید ناخالص داخلی است.
وی با بیان اینکه امارات در سال گذشته ۲۱ میلیارد دلار جذب سرمایه‌گذاری خارجی داشته است، افزود: جالب است که عمدتا این سرمایه‌گذاری در حوزه خدمات کامپیوتری، خدمات نرم‌افزاری و… بوده که اتفاقا ما در این زمینه ادعا داریم. این در حالی است که نسبت سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به تولید ناخالص داخلی این کشورها حدود ۵ تا ۱۵ درصد است در حالی که این نسبت برای ایران در حدود ۱/۰ درصد است.

سهم ناچیز ایران از سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی
شیخ‌زاده گفت: طی ۱۵ سال گذشته، عددی در حدود ۲۰ هزار میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشورها انجام شده که سهم ایران از این سرمایه‌گذاری در خوشبینانه‌ترین حالت، ۲۵ میلیارد دلار طی ۱۵ سال بوده است. سال ۲۰۱۶، میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران ۳ میلیارد دلار بوده است. در سال ۲۰۱۷ به واسطه برجام به ۵ میلیارد دلار رسیده و در نهایت در سال گذشته براساس اطلاعات آنکتاد به ۳/۱ رسیده است.
وی بیان کرد: فقط در سال ۲۰۲۱، ۱۶۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شده و جالب این است که خروج سرمایه‌گذاری از کشور در کشورهای پیشرفته ۳ برابر و در کشورهای در حال توسعه ۲ برابر شده است.
مدیرعامل شرکت فکور صنعت تهران ادامه داد: جالب است بدانید سهم آسیا از سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی سال ۲۰۲۱، ۶۲۸ میلیارد دلار است. این در حالی است که اگر لیست رده‌بندی ۱۰ کشوری که نفر اول آسیا و آفریقا هستند را ببینید، خواهید دید که اسرائیل رتبه اول‌، امارات رتبه دوم‌، عربستان سعودی رتبه سوم و اتیوپی رتبه دهم را دارند. این به آن معنا است که در حال حاضر جذب سرمایه‌گذاری خارجی ایران طبق آمار از اتیوپی کمتر است.

اجازه دهید درخت میوه بدهد و بعد شروع به سمپاشی کنید
شیخ‌زاده با انتقاد از اینکه چرا ما در حوزه جذب سرمایه‌گذاری خارجی موفق نمی‌شویم، گفت: به هر حال ایران هیچ سهمی از سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی ندارد، چراکه زیرساخت‌های لازم در این خصوص را فراهم نکرده است.
وی بیان کرد: پول و سرمایه به جایی می‌رود که در آنجا امنیت و اطمینان وجود داشته باشد و سودآوری بیشتری نیز موجود باشد. راه‌هایی وجود دارد که این اعتمادسازی انجام شود. دخالت دولت در تمام ارکان کسب‌وکار مانع جذب سرمایه‌گذاری است. تعیین دستوری قیمت‌ها، عوارض، حق مالکانه، دخالت در بورس، تعیین قیمت برای بورس، تغییر قوانین صادراتی، لغو معافیت صادراتی، تغییر سیاست‌های ارزی و… همگی باعث می‌شود که فضای ناامنی برای سرمایه‌گذاری در کشور ایجاد شود.
وی همچنین با بیان اینکه دستگاه‌های نظارتی کشور ما برای اینکه یک درخت را آفت نزنند، شروع به سمپاشی می‌کنند، گفت: متاسفانه مشکل کنونی این است که دستگاه‌های نظارتی ما آنقدر سمپاشی می‌کنند که این درختان از ریشه خشک می‌شوند. مدیری که از ترس دستگاه نظارتی نمی‌تواند تصمیم بگیرد، منفعل عمل می‌کند و این گونه رفتارها نه تنها باعث میوه دادن درخت نمی‌شود، بلکه درخت را خشک می‌کند. اجازه دهید درخت میوه بدهد و بعد شروع به سمپاشی کنید.

نبود برق و گاز تا سال آینده بر صنعت فولاد اثر می‌گذارد
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری صنایع و معادن غدیر نیز در همایش تامین مالی پروژه‌های حوزه معدن و صنایع معدنی با بیان اینکه برگزار‌کنندگان این همایش روی مهمترین موضوع صنعت فولاد یعنی چالش تامین مالی در این صنعت دست گذاشته‌اند، اظهار کرد: شاید چالش تامین مالی امروز به اندازه نبود برق و گاز آزار‌دهنده نباشد، اما تا سال آینده بر صنعت فولاد اثر می‌گذارد. ابوتراب فاضل با اشاره به اهمیت صنعت فولاد در اقتصاد ایران گفت: در حوزه فولاد کشور نزدیک به ٢۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شده و این صنعت در بحث صادرات، تامین نیاز داخل، اشتغال و مباحث مالی نقش مهمی را بر عهده داشته و هر چند کمبودهایی داریم، اما ژنرال‌های صنعت فولاد حتما نسبت به سایر بخش‌ها درخشیدند. مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری صنایع و معادن غدیر ادامه داد: سابقه فولاد در ایران به اندازه سابقه خودرو در کشور بوده و در حالی که فولاد ایران جزو ١٠ کشور جهان است، اما صنعت خودرو از آخر فهرست هم صاحب رتبه نیست به ویژه در بخش تکنولوژی.
فاضل افزود: البته آسیب‌هایی هم به صنعت وارد شده که بخشی از آن مربوط به دولت و سیاست‌گذار و بخشی دیگر هم مربوط به کنشگران این صنعت است.
وی تاکید کرد: دو سال گذشته کنفرانسی درباره چالش گاز در صنعت فولاد برگزار و در آن کنفرانس هشدار داده شد که وضعیت گاز صنعت فولاد بحرانی است، اما کاری نشد و در نهایت شاهد تعطیلی ۵٠ روزه صنایع فولادی به دلیل نبود گاز بودیم و در بخش برق هم وارد بحران شدیم، به‌طوری که کسری ٢ هزار مگاواتی به ٢٠ هزار مگاوات رسید و عدم نفع اقتصادی آن کاملا حس می‌شود.
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری صنایع و معادن غدیر ادامه داد: هر چند موضوعات آب، برق، گاز و لجستیک از چالش‌های صنعت فولاد هستند، اما این چالش‌ها قابلیت این را دارند که رفع شوند به‌طوری که می‌توان با سوآپ گازی ترکمنستان بخشی از مشکل گازی صنعت را رفع کرد یا اینکه احداث ریل تا حدودی مشکل لجستیکی را حل می‌کند، اما چالشی که می‌تواند اَبربحران صنعت فولاد یا اقتصاد کشور باشد، بحث تامین مالی است.
وی با بیان اینکه برآورد‌ها نشان می‌دهد ارزش جایگزینی صنعت فولاد ١٨ میلیارد دلار است، گفت: ١۵٠٠ هزار میلیارد تومان ارزش بازار بورس ایران در اختیار صنعت فولاد است بنابراین این حوزه مهمی است که باید دیده شود.
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری صنایع و معادن غدیر با اشاره به راهکارهای تامین مالی گفت: در ادبیات اقتصادی راهکارهای تامین مالی پروژه‌ها مشخص است و تامین مالی از چهار بخش سرمایه‌گذاری خارجی، تسهیلات بانکی، از محل سود شرکت‌ها و بازار سرمایه انجام می‌شود. در بخش سرمایه‌گذاری خارجی در مقایسه با کشورهای همسایه، وضعیت کشورمان مطلوب نیست و حال سرمایه‌گذاری خارجی به‌طور مستقیم و فاینانس اصلا خوب نیست و بارها هم با زبان تلخ هشدار داده‌ایم که اگر این روند ادامه پیدا کند، توسعه متوقف خواهد شد و صنعت بدون توسعه به معنای ایستاده مردن است.
فاضل ادامه داد‌: یک روش ترکیب مالی، پروژه‌های خارجی است که در این روش ٨۵ درصد تامین مالی و ١۵ درصد سرمایه‌گذاری‌ انجام می‌شود که در حال حاضر هم عمده پروژه‌ها را از این طریق انجام می‌دهیم.

نرخ بهره تامین مالی بسیار پایین است
فاضل با اشاره به مزیت‌های تامین مالی با سرمایه‌گذاری تاکید کرد: در این روش نرخ بهره تامین مالی بسیار پایین است و حاشیه سود را بالا می‌برد، اما متاسفانه تحریم‌ها بر این حوزه اثر گذاشته و در حال حاضر پنجره مالی ایران بسته‌ است و تقریبا ارتباط مالی با دنیا قطع است و فرصت تامین مالی از طریق سرمایه‌گذاری از ما گرفته شده‌‌، در حالی که وضعیت کشورهای عمان، قطر و عربستان در این حوزه مطلوب بوده اما ایران در حال از دست دادن جایگاه خود است.
وی با تاکید بر اینکه در داخل کشور هم توان سرمایه‌گذاری نداریم، ادامه داد: در داخل کشور نرخ تامین مالی به ٣٠ درصد رسیده و نرخ اوراق هم ٣٢ درصد و نرخ تسهیلات بانکی ٢۴ درصد است، در حالی که در بهترین حالت نرخ سود صنایع فولادی ٣٢ درصد بوده و این نرخ‌ها هزینه تمام‌شده را در صنعت فولاد بالا می‌برد.
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری صنایع و معادن غدیر گفت: از دیگر روش‌های تامین مالی استفاده از تسهیلات بانکی است که تنها ۶ بانک کفایت سرمایه برای تامین مالی را دارند و سرمایه‌گذاری هم در ایران عمدتا بانک‌محور است، برعکس ژاپن که تامین مالی از طریق بازار سرمایه انجام می‌شود.
وی افزود: در این شرایط اگر بانک‌ها نحیف شوند و متعهد به اجرای تکلیفی باشند، صنعت آسیب می‌بیند، کما‌اینکه از دو ماه گذشته دستورالعملی به بانک‌ها ابلاغ شده که تسهیلات را به سمت پروژه نهضت ملی مسکن ببرند و در این شرایط سهم تسهیلات صنعت کاهش پیدا می‌کند. از دیگر چالش‌های تامین مالی از طریق بانک‌ها این است که بنگاه‌های تولیدی واقعی تمایلی به تسهیلات ندارند و بانک‌ها هم تمایلی به ارائه تسهیلات به بخش‌های تولیدی ندارند، چراکه قابل نقد نیست و معمولا هم دریافت‌کننده این وام‌ها تمایلی به پس دادن این تسهیلات ندارند و چه کاری بهتر از اینکه تسهیلات ٢ هزار میلیارد تومانی پس داده نشود و ارزش سرمایه آن بنگاه به واسطه تورم به ٢٢ هزار میلیارد تومان می‌رسد.
فاضل گفت: از سوی دیگر انحراف تخصیص تسهیلات اعطایی به تولید وجود دارد و همین عوامل باعث ناترازی بانک‌ها می‌شود که اقتصاد کشور را ویران کرده‌اند.
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری صنایع و معادن غدیر درباره تامین مالی از روش سود شرکت‌ها اظهار کرد: وقتی در بحث تامین مالی به شرکت‌های فولادی فشار آورده شود سود شرکت از راهبرد توسعه منحرف می‌شود و این پیام را می‌دهد که هر چه صندوق‌ها نیاز مالی بیشتری بخواهند به سود شرکت‌ها دست می‌برند و ٩٠ درصد تقسیم سود یک ضربه اساسی به توسعه شرکت‌هاست اما چاره‌ای نیست.
وی با بیان اینکه در طول سه سال گذشته ١٠٨ هزار میلیارد تومان تامین مالی از بازار سرمایه برای صنعت فولاد انجام شد، تاکید کرد: نرخ تامین مالی در ایران باید کاهش پیدا کند و هرچند می‌گویند صنایع از انرژی ارزان بهره‌مند هستند اما نرخ بالای تامین مالی این مزیت را خنثی می‌کند و پوشش می‌دهد البته طبق برآوردها اگر از ترکمنستان گاز بخریم از گاز داخلی ارزان‌تر تمام می‌شود بنابراین موضوع مهم در صنعت فولاد بحث تامین مالی است که اگر این چالش برطرف نشود به ابربحران تبدیل می‌شود و راهکار آن هم بار کردن پنجره‌های مالی کشور به سمت دنیا است.

سرمایه‌گذاری در معادن رشد تولید را رقم می‌زند
در ادامه مدیرعامل هلدینگ صدرتامین گفت: سرمایه‌گذاری در معادنی مانند چادرملو سبب می‌شود مواد اولیه مورد نیاز سایر صنایع به شیوه پایدارتر، تامین شود.
امیرحسین نادری بیان کرد: به‌کارگیری چنین استراتژی‌هایی سبب می‌شود مواد اولیه داخلی در اختیار رشد تولید ملی قرار بگیرد و این رویکرد، تحریم‌های سایر کشورها را نیز خنثی می‌کند.
مدیرعامل هلدینگ صدرتامین مهم‌ترین چالش بخش صنایع معدنی را تامین مالی این حوزه عنوان و اظهار کرد: کشور ایران ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های بسیار بالایی در بخش معدن دارد، به عنوان مثال با داشتن بیش از ۶۰ نوع ماده معدنی در کشور این امکان وجود دارد که انواع تولیدات داخل روند رشد بهتری را تجربه کنند.
نادری بخشی از مهم‌ترین راهکارهای تامین مالی حوزه معدن کشور را چنین عنوان کرد: در بخش بازار سرمایه انتشار اوراق، عرضه اولیه، مشارکت مردمی و افزایش سرمایه و همچنین در بخش نظام بانکی تامین مالی خارجی، قراردادهای مشارکتی و تامین مالی پروژه‌ای می‌تواند موثر واقع شود.

لزوم تامین مالی صنایع فولادی برای ارزش‌آفرینی
مدیرعامل ذوب‌آهن اصفهان در چهارمین کنفرانس تخصصی استیل پرایس نیز گفت‌‌: تامین مالی صنایع فولادی با رویکرد رشد تولید نیاز است بیش از گذشته مورد توجه مسوولان و تولید‌کنندگان فولاد قرار بگیرد تا از این مسیر ارزش‌آفرینی چندین برابری برای کشور محقق شود.
مهدی کوهی در پنل تخصصی این کنفرانس بیان کرد‌: کشور ایران به لحاظ منابع معدنی بسیار غنی است و لذا نیاز است فرآیند شناسایی، اکتشاف و استخراج از معادن کشور براساس یک برنامه‌ریزی هدفمند در دستور کار قرار بگیرد تا صنایع فولادی بدون دغدغه تامین مواد اولیه، با تمرکز بر رشد تولید توسعه را در ابعاد مختلف برای کشورمان رقم بزنند.
وی تصریح کرد‌: یکی از ابزارهای اساسی در فرآیند استخراج از معادن، ماشین‌آلات معدنی است که این تجهیزات در کشورمان متاسفانه قدمت بالایی دارند و لذا نیاز است نوسازی ماشین‌آلات معدنی با تکیه بر استفاده از توان داخل در دستور کار قرار بگیرد و همزمان با این رویکرد و با رعایت الزامات زیست محیطی و بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین به سمت معدنکاری سبز حرکت کنیم.
کوهی ادامه داد‌: تزریق مواد اولیه به خطوط تولید فولاد ضمن ایجاد ارزش‌‌آفرینی در داخل کشور، مانع خروج ارز می‌شود و در این مسیر بهره‌گیری از پتانسیل‌های شرکت‌های دانش‌بنیان نقش کلیدی دارد.
وی گفت‌: ذوب‌آهن اصفهان بنیانگذار تولید فولاد در ایران است و در ساخت و راه‌اندازی صنایع فولادی در سطح کشور نقش بی‌بدیلی ایفا کرده است اما هم‌‌اکنون توسعه فولاد در سطح کشور روند رو به رشدی را طی می‌کند‌، لذا نیاز است برای تامین پایدار مواد اولیه با رویکرد بهره‌گیری از ظرفیت‌های داخلی، راهبردی اساسی تدوین شود.
کوهی اظهار داشت‌: ذوب‌آهن اصفهان طرح‌های توسعه‌ای بسیار خوبی برای منطقه معدنی سنگان دارد تا از این طریق ظرفیت تولید این معدن افزایش یابد.
مدیرعامل ذوب‌آهن اصفهان در ادامه به اهمیت تامین پایدار سایر یوتیلیتی‌های مورد نیاز تولید فولاد در کشور پرداخت و گفت‌: تامین پایدار آب، برق و گاز در فرآیند تولید فولاد نقش حیاتی دارد اما فولاد به عنوان یک صنعت ارزش‌آفرین در تابستان قطعی برق و در زمستان قطعی گاز را تجربه می‌کند و در این زمینه راهکارهایی مانند قطع انرژی بخش صنعت برای تامین انرژی سایر بخش‌های کشور رویکرد منطقی نیست.