ظرف هفته پایانی سال ۱۴۰۱ از حجم فروش شمش و محصولات فولادی در رینگ صنعتی بورس‌کالا کاسته شد؛ اما کاهش تقاضا به افت قیمت‌ها منجر نشد. در حالی که دشواری حمل مواداولیه ظرف روزهای پایانی سال و نیاز صنایع به نقدینگی با هدف تصفیه هزینه‌‌‌ها در پایان سال به فروکش تقاضا انجامید، اما مثبت ماندن انتظارات تورمی در بازار داخل مانع از آن شد که قیمت‌ها در نبود تقاضا کاهش یابد. در این میان، توقف جریان افزایشی نرخ ارز در بازار داخل ظرف هفته جاری نیز مزید بر علت شد تا از هیجان در خریدها بکاهد و از حجم معاملات محصولات زنجیره آهن و فولاد در رینگ بازار فیزیکی بورس‌کالا ظرف هفته پایانی اسفند کاسته شود. در عین حال، نرخ‌های فعلی فروش شمش فولاد از بازار فیزیکی بورس‌کالا زمینه‌‌‌ساز تثبیت بهای مقاطع طویل فولادی در کانال‌‌‌های جدید قیمتی در سال آینده خواهد بود، به‌‌‌نحوی که برخی فعالان بازار انتظار دارند میلگرد فولادی ظرف سال آینده در کف قیمت ۲۴‌هزار تومان در بازار به فروش برود؛ نرخی که حدود ۳۵‌درصد بالاتر از بهای فروش این محصول در ابتدای سال ۱۴۰۱ است.
رکود به سراغ رینگ فولاد نیامد
در حالی سال ۱۴۰۱ به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شود که کاهش ارزش پول ملی و مثبت بودن انتظارات تورمی از سویی زمینه رونق بازارهای کالایی کشور را فراهم کرد و از سوی دیگر این فاکتورها به اوج‌‌‌گیری بهای محصولات صنعتی معامله‌شده در بازار فیزیکی بورس کالای ایران انجامید. شمش و محصولات فولادی نیز از این سیگنال‌‌‌های افزایشی در امان نماندند و به این ترتیب افول ساخت‌‌‌وساز و طرح‌‌‌های زیرساختی در کشور ظرف سال ۱۴۰۱ از تقاضای مصرفی برای محصولات طویل فولادی در کشور کاست؛ اما رونق تقاضای سرمایه‌‌‌ای مانع از آن شد که بازار شمش و محصولات فولادی دچار رکود شود.

در هفته پایانی سال ۱۴۰۱ برابر ۶۰‌هزار تن شمش فولاد از بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران با میانگین قیمت ۲۰‌هزار و ۱۵۰تومان مورد معامله قرار گرفت که این رقم بیشترین نرخ فروش تاییدشده شمش فولاد از این بازار در طول تاریخ فعالیت بورس کالای ایران است. این در حالی است که ظرف هفته ابتدایی معاملات شمش در بورس‌کالای ایران در سال ۱۴۰۱، هر کیلوگرم از این محصول نرخی برابر ۱۴هزار و ۸۰۰تومان داشت. به این ترتیب ظرف سال ۱۴۰۱ حدود ۳۶‌درصد بر نرخ شمش فولاد در معاملات بازار فیزیکی بورس کالای ایران افزوده شده است. این در حالی است که در این بازه زمانی برابر ۷۱‌درصد بر نرخ ارز در بازار آزاد افزوده شده و دلار آمریکا از نرخ ۲۷‌هزار و ۱۸۰تومان در نیمه فروردین به ۴۶‌هزار و ۹۵۰تومان ظرف روز سه‌‌‌شنبه ۲۳ اسفند رسیده است. البته در این بازه زمانی نرخ ارز نیمایی با سیاست‌‌‌های دستوری سیاستگذاران دولتی در محدوده ۲۸‌هزار تومان تثبیت شده است.
البته معامله تنها ۶۰‌هزار تن شمش فولاد از رینگ صنعتی بورس‌کالا ظرف هفته پایانی سال نسبت به حجم فروش معمول سالانه رقم نسبتا محدودی است. دشوار شدن حمل شمش فولاد از مبدا کارخانه تا واحدهای نورد در هفته پایانی سال و تعطیلی اغلب واحدها در روزهای ابتدایی سال‌جاری، کاهش نقدینگی واحدهای نورد ظرف روزهای پایانی سال با توجه به افزایش هزینه‌‌‌های معمول روزهای پایانی سال عامل اصلی این عقبگرد تقاضا و حجم معاملات بود.

صنایع تکمیلی به دنبال کاهش قیمت پایه
ظرف ۱۰ماه ابتدایی امسال برابر ۲۵میلیون و ۶۵۰‌هزار تن شمش فولاد در کشور تولید شد که این رقم نسبت به میزان تولید در زمان مشابه سال ۱۴۰۰ رشد حدود ۱۰درصدی داشته است. به بهره‌‌‌برداری رسیدن واحدهای جدید فولادی و کاهش قطعی برق در تابستان عامل رشد تولید در این بازه زمانی بوده است. ظرف بازه زمانی ۱۱ماهه امسال بالغ بر ۶ میلیون و ۵۱۴‌هزار تن شمش فولاد در رینگ صنعتی بورس کالای ایران عرضه شد که از این میزان بالغ بر ۳میلیون و ۹۵۰‌هزار تن معامله شد و به این ترتیب ۶۰‌درصد شمش فولاد عرضه‌شده در رینگ صنعتی بورس کالای ایران ظرف بازه زمانی ۱۱ماه سال معامله شده است. البته میزان تقاضا به مراتب بیش از حجم معاملات بود، اما متقاضیان نرخ‌های پایه عرضه شمش فولاد را گران ارزیابی کرده و در بسیاری موارد از خرید منصرف‌‌‌ می‌‌‌شدند.
گران ارزیابی کردن شمش فولاد عرضه‌شده در بازار فیزیکی بورس کالای ایران براساس وضعیت بازار مقاطع طویل فولادی در رینگ داخل و وضعیت صادرات انجام می‌شود. تغییر فرمول تعیین قیمت پایه شمش فولاد برای عرضه در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران ظرف سال‌جاری باعث شد تا نرخ پایه شمش فولاد بیش از قیمت پایه سایر محصولات معدنی رشد کند. این موضوع زمینه بهبود سودآوری فولادسازان را به همراه داشت، اما به تحمیل هزینه به صنایع تکمیلی منجر شد. صنایع تکمیلی موظف به عرضه ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما و فروش با نرخی توافقی در این بازار بودند. در این شرایط خرید مواد اولیه با نرخی متناسب با نوسان نرخ ارز در بازار آزاد و فروش ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما با متقاضیان کنترل‌شده، تحمیل زیان به صنایع تکمیلی بود.

کف قیمت میلگرد در ۱۴۰۱؟
میانگین نرخ فروش شمش فولاد از بازار فیزیکی بورس کالای ایران در آخرین هفته اسفندماه به ۲۰‌هزار و ۱۵۰تومان رسید. با احتساب مالیات ارزش افزوده و کارمزد ارکان بورس، قیمت تمام‌شده این شمش برای خریدار برابر ۲۲‌هزار تومان خواهد بود. با در نظر گرفتن هزینه حمل و تبدیل حداقلی، بهای تمام‌شده تولید هر کیلوگرم میلگرد به ۲۵‌هزار تومان می‌‌‌رسد. بنابراین روند مستمر افزایش بهای شمش فولاد در بازار داخل ظرف سال ۱۴۰۱ باعث شد تا میلگرد فولادی نیز رشد نرخی قابل ملاحظه داشته باشد. در این شرایط با توجه به افزایش هزینه تمام‌شده شمش فولاد ظرف هفته‌‌‌های پایانی سال، رشد معمول هزینه تولید با آغاز سال جدید همچون هزینه نهاده‌‌‌های انرژی، حقوق و دستمزد و... احتمال می‌رود که کانال ۲۴ تا ۲۵‌هزار تومان کف نرخ میلگرد فولادی در سال آینده باشد.

ظرف روز سه‌‌‌شنبه ۲۳ اسفندماه، هر کیلوگرم میلگرد سایز ۱۶ در بازار آزاد تهران با نرخ ۲۵‌هزار تومان به ازای هر کیلوگرم معامله شد که این رقم حدود ۴۰‌درصد بالاتر از نرخ فروش آن در ابتدای سال‌جاری بود. اگرچه این رقم، نرخی قابل ملاحظه است؛ اما با توجه به نوسان نرخ ارز در بازار آزاد و انتظارات تورمی کاملا قابل توجیه است. در عین حال افزایش هزینه‌‌‌های تولید نیز باعث می‌شود تا قیمت‌ها در این سطوح جدید تثبیت شوند.
منبع: دنیای اقتصاد