کاهش تولید سیمان در تابستان، قیمت هر پاکت از مصالح ساختمانی را از ۲۵ هزار تومان به ۱۰۰ هزار تومان رساند. در این بین دلالان با سوء‌استفاده از وضعیت موجود هر پاکت سیمان را از کارخانه با قیمت ۲۵ هزار تومان خریداری می‌کردند و سپس در بازار آزاد با چندین برابر قیمت به فروش می‌رساندند؛ افزایش قیمتی که به هیچ‌وجه به نفع بخش تولید نبود و سودش به واسطه‌ها می‌رسید.
تشدید کمبود انرژی در فصل تابستان و قطعی گاز از نیمه پاییز ضربه مهلکی به بازار نیمه‌جان مصالح ساختمانی وارد کرد. این موضوع باعث شده افرادی که در حوزه ساخت‌وساز فعالیت می‌کنند، بیش از هر زمان دیگری نگران قطعی برق و کمبود گاز باشند. این اشخاص دغدغه دارند که وزارت نیرو دوباره با هدف تامین گاز و برق مشترکان خانگی نسبت به قطع یا محدود کردن انرژی‌های مصرفی کارخانجات سیمان اقدام کند.
اما در مورد قیمت فعلی سیمان باید گفت که این محصول معدنی به تازگی با همان قیمت‌های هفته نخست اسفند معامله می‌شود. با توجه به اینکه قیمت سیمان در معاملات فله در شماری از کارخانه‌ها کاهش داشته، امید است که مصالح ساختمانی نیز ارزان شوند. به گفته کارشناسان این مهم می‌تواند نشانگر افزایش تولید کارخانه‌ها در پی تامین انرژی مورد نیاز آنها با پایان سرما و رفع محدودیت در مصرف گاز و برق باشد. به این ترتیب امید است که روند تامین انرژی ادامه پیدا کند تا دیگر نگرانی از تولید برای سال جدید وجود نداشته باشد.
مصرف برق و گاز کارخانجات سیمان
تابستان امسال وزارت نیرو تلاش کرد که با قطع برق صنایع مختلف برق خانگی مورد نیاز مشترکان را تامین کند. این اقدام باعث شد که میلیاردها تومان خسارت به کارخانه‌های تولید سیمان و سایر مصالح ساختمانی تحمیل شود. طبق گفته‌های مسوولان خسارت واردشده به این بخش از صنعت در اثر قطعی برق چیزی حدود ۳۹۰ میلیارد تومان بود که تقریبا ۷۶ میلیارد تومان از این مبلغ شامل هزینه‌های ثابت تولید مانند دستمزد نیروهای کار بوده است.
همچنین در زمستان بنا به گفته دبیر انجمن سیمان گاز بیش از ۵۰ کارخانه سیمان قطع شد؛ موضوعی که به عنوان یکی از دلایل افزایش نجومی قیمت سیمان شناخته می‌شود. در این دوره کارخانجات به سمت تامین سوخت جایگزین یعنی مازوت رفتند. از نیمه آبان ماه گاز مجتمع‌های تولیدی سیمان قطع شد و آنها از مازوت به عنوان سوخت جایگزین استفاده کردند. اما مازوت قیمت بیشتری نسبت به گاز دارد و هزینه‌های تولید سیمان را افزایش داد. برای مثال قیمت سیمان در این بازه زمانی با احتساب هزینه خرید مازوت و هزینه حمل آن نسبت به زمان مشابه سال گذشته حدود ۳۵۰ درصد افزایش یافت.
دردسر سیمانی‌ها برای مازوت‌سوزی کم نیست. به طور مثال کارخانه‌داران فعال در این زمینه باید هزینه خرید مازوت را به صورت نقدی پرداخت کنند. سپس کل اعضای هیات‌مدیره باید نسبت به قبول هرگونه افزایش قیمت مازوت در روزهای آتی تعهد محضری دهند. حتی در این صورت نیز تولیدکنندگان با وجود پرداخت نقدی هزینه مازوت مالک آن محسوب نمی‌شوند. مازوت باقیمانده در انبارهای مجتمع‌های تولیدی سیمان نیز مشمول افزایش قیمت خواهد شد. تولیدکنندگان سیمان نیز به دلیل تعهد محضری خود حق هیچ‌گونه اعتراضی در این رابطه ندارند. تمام این اقدامات هزینه‌های قابل ملاحظه‌ای را به تولیدکنندگان تحمیل می‌کند؛ امری که بالطبع روی افزایش قیمت تولید سیمان و عرضه آن به بازار تاثیرگذار است.
این اتفاقات روی صادرات سیمان نیز اثرات منفی داشته است. همچنین باعث شده که قیمت نهایی انرژی مورد نیاز کارخانجات سیمان نسبت به زمان مشابه سال گذشته تقریبا ۲۰۰ درصد بیشتر شود. کاهش سوخت گاز و برق کارخانجات تولیدی تاثیر مستقیم روی ظرفیت تولید آنها هم گذاشته است. هنگامی که میزان عرضه سیمان در بازار کاهش یابد، مسلما قیمت آن افزایش می‌یابد. این در حالی است که با افزایش قیمت سیمان در استان‌های جنوبی نیاز به افزایش عرضه این محصول احساس می‌شود، زیرا در استان‌های جنوبی کشور در زمستان میزان مصرف سیمان بیشتر می‌شود اما متاسفانه این امر به دلیل قطعی گاز و برق کارخانه‌های کشور مقدور نیست.
قیمت سیمان کاهش یافت؟
قیمت سیمان که در ابتدای نیمه دوم اسفند افزایش پیدا کرده بود حالا به تازگی با همان قیمت‌های هفته نخست اسفند معامله می‌شود. با توجه به اینکه در معاملات فله قیمت سیمان در شماری از کارخانه‌ها کاهش داشته، امید به ارزان شدن مصالح ساختمانی را رقم زده است.
کارخانه‌های سیمان مستقر در مناطقی از کشور که زمستان‌های سردی دارند، به ویژه آنهایی که در مجاورت مناطق شهری هستند ۵۰ روز در دو ماه را با کمترین میزان تولید سپری کردند و حتی شماری در آستانه توقف تولید قرار داشتند. به این ترتیب بازار سیمان در پی برهم خوردن تعادل بین عرضه و تقاضا از تعادل خارج شد و این اتفاق به افزایش قیمت در نیمه دوم اسفند منجر شد.
با افزایش قیمت سیمان، هر پاکت ۵۰ کیلویی سیمان سیاه تیپ ۲، با حداقل قیمت ۵۲ هزار و ۵۰۰ تومان معامله می‌شد و قیمت هر تن از این محصول از یک میلیون تومان فراتر رفته بود. حالا هر پاکت ۵۰ کیلویی سیمان تیپ۲ آبیک، ۵۳ هزار تومان قیمت دارد. با این حال در تهران سیمان سیاه تیپ ۲ ممکن است تا ۶۰ هزار تومان هم پیش رود. در اندک مواردی حتی قیمت ۶۶ هزار تومان هم برای این محصول ثبت شده است. در همین حال قیمت سیمان سیاه تیپ ۲ به صورت فله بسته به اینکه از کدام کارخانه خرید شود، از ۵۰۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان در هر تن متغیر است. این در حالی است که در هفته نخست نیمه دوم اسفند این کالا به صورت فله بیشتر از یک میلیون تومان قیمت داشت.
کاهش قیمت سیمان در فروش فله در هفته جاری نسبت به هفته گذشته می‌تواند نشانگر افزایش تولید کارخانه‌ها در پی تامین انرژی مورد نیاز آنها با پایان سرما و رفع محدودیت در مصرف گاز و برق باشد. همچنین این احتمال قوی وجود دارد که جریان کاهشی قیمت در ادامه و با تداوم رشد تولید، به قیمت پاکتی سیمان نیز سرایت کند.
در صورت استمرار کاهش قیمت سیمان در کنار کاهش قیمت دیگر مصالح ساختمانی از جمله میلگرد و تیرآهن به دلیل افت قیمت دلار می‌توان پیش‌بینی کرد هزینه ساخت مسکن در سال پیش‌رو نیز کاهشی شود.

منبع: روزنامه جهان صنعت