در تازه ترین مورد وزیر صنعت، معدن و تجارت، هفته گذشته در جریان بازدید از معادن جنوب استان کرمان اعلام کرده که بومی گرایی و استفاده از نیروهای بومی باید در راس سیاست های بنگاه های معدنی نظیر معادن کرومیت فاریاب قرار گیرد و حتی اگر نیرویی بومی تحصیلات لازم را نداشت استخدام او باید بر نیروی غیربومی تحصیلکرده ارجحیت داشته باشد!

ظاهرا برخی مسوولان بنگاه های اقتصادی را با موسسات خیریه اشتباه گرفته اند. چنین تصمیم سازی ها و سیاستگذاری هایی بنگاه های بخش معدن را به خیریه تبدیل خواهد کرد چرا که مجبورند برای راضی نگهداشتن مقامات و افراد محلی تن به استخدام افراد بومی با هر کیفیتی دهند و برای او شغلی بیابند. 

در چنین حالتی است که سیاست شایسته سالاری جای خود را به قومیت سالاری یا عوام سالاری خواهد داد.

معدنکاری شغلی پر مسوولیت بوده و نیاز زیادی به کارگران ساده ندارد و عمده کارگران، نیازمند داشتن مهارت های خاص هستند. در واقع نیروی مورد نیاز معادن، کارگران ماهر و نیمه ماهر هستند نه کارگران ساده بدون مهارت. در چنین حالتی چطور ممکن است فردی کشاورز یا دامدار با دانش کم و مهارتی نزدیک به صفر مشغول عملیات معدنکاری شود؟

ورود افراد کم مهارت و کم سواد عملا بخش معدن کشور را با مشکلات زیادی مواجه خواهد کرد. درون  ذهن این افراد اهمیت ایمنی نهادینه نشده به همین خاطر است که نسبت به رعایت مسائل ایمنی کم تفاوتند و به دلیل خطاهای فردی و شوخی گرفتن قوانین ایمنی، گاه باعث حوادث متعدد در معادن می شوند. 

با توجه به حساسیت فعالیت های معدنی لازم است تا شایسته سالاری و ملی گرایی جای خود را به عوام سالاری و قومیت گرایی دهد و اجباری کردن بومی گرایی و استخدام بومی ها در معادن از ذهن سیاستگذار خارج شود. 

معدنکاری نه تنها یک شغل بلکه یک فرهنگ شغلی است با شرایط خاص. هر فردی صلاحیت معدنکار شدن را ندارد و باید دوره های آموزشی فراوانی ببینید و با علاقه و انگیزه وارد این شغل شود.

بهتر است سیاستگذاران تلاش کنند این فرهنگ در میان مناطق مختلف کشور جا بیفتد که معدن، آب، نفت، محیط زیست، خاک، گاز، حیات وحش و . . . ثروت های ملی و متعلق به همه ایرانیان نسل کنونی و نسل های بعد هستند نه یک قوم خاص. در چنین حالتی بومی گرایی یا اجبار کردن به بنگاه ها برای استخدام افراد بومی جای خود را به شایسته سالاری و استخدام افراد با کارایی بالا به هر قومیت و مذهبی خواهد داد.

شاید وظیفه همه نخبگان کشور در شرایط کنونی با توجه به انتخابات مجلس و انتخابات ریاست جمهوری این باشد که به خاطر حفظ کشور، از ادبیات پوپولیستی دوری جوییند و منافع ملی را به سوت و کف مردم ترجیح دهند.

در حال حاضر بسیاری از فعالان اقتصادی با مزاحمت های مردم و مسولان محلی مواجه هستند از این رو نیاز است تا ادبیات سیاست گذاران حافظ منافع سرمایه گذاران و کارآفرینان باشد نه افراد منفعت طلبی که با رفتارهای باج خواهانه مانع توسعه کشور و حتی شهر و دیار خود شده اند.