مرتضی پورحبیبی| البته ایجاد جریان تورمی افزایشی در بازار داخل در عین کاهش قیمت پایه توانست اندکی بر میزان فروش هفتگی شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران بیفزاید، اما این رشد حجم را نمی‌‌‌توان رونق این بازار تلقی کرد. در حال حاضر قیمت تمام‌شده خرید شمش برای نوردکاران بیش از قیمت پایه عرضه میلگرد در بورس‌کالای ایران است و همین موضوع باعث استمرار رکود در معاملات شمش فولاد با وجود ایجاد جریان افزایشی در سایر بازارهای مالی و کالایی کشور شده است.

اثرگذاری محدود سیگنال دلاری بر بازار شمش
در شرایطی که نرخ ارز در بازار داخل نوسان مثبت قیمتی دارد، کاهش قیمت پایه شمش فولاد باعث شد تا ظرف هفته اخیر بر حجم فروش شمش فولاد در رینگ صنعتی بورس‌کالای ایران افزوده شود. روز سه‌‌‌شنبه بیستم اردیبهشت‌ماه بالغ بر ۷۰‌هزار تن شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس‌کالا مورد معامله قرار گرفت که این رقم نسبت به میانگین فروش شمش فولاد در سال گذشته چندان قابل‌توجه نیست، اما بیشترین میزان معامله شمش فولاد در این بازار پس از هفته ابتدایی فروردین امسال (۶ هفته گذشته) است. مهم‌ترین دلیل رکود معاملات بازار آهن و فولاد کشور ظرف هفته‌‌‌های اخیر که اتفاقا زمان سنتی رونق این بازار نیز هست، وضع عوارض صادراتی از سوی سیاستگذار بود. جنگ روسیه و اوکراین باعث جهش قیمتی در بازار کامودیتی‌‌‌ها شد و افزایش بهای فولاد را نیز به همراه داشت. در این شرایط سیاستگذار برای جلوگیری از صادرات شمش در زمان اوج‌‌‌گیری قیمت‌های جهانی و کنترل قیمت در بازار داخل نسبت به وضع عوارض صادراتی در این بخش اقدام کرد. با این حال، وضع عوارض صادراتی تنها باعث تعویق خرید از سوی متقاضیان مصرفی به امید کاهش قیمت شد و بر رکود حاکم بر معاملات این بخش افزود. اما این مصوبه در شرایطی که قیمت‌های پایه بالا بود نتوانست تنظیم قیمتی در بازار داخل را به همراه داشته باشد.

به این ترتیب، ظرف هفته‌‌‌های گذشته عموما کمتر از ۲۰‌درصد شمش فولاد عرضه‌شده در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران مورد دادوستد قرار گرفت و بازار آهن و فولاد کشور دچار رکود تورمی سنگینی شد. هماهنگی میان تصمیم وزارت صمت و بورس‌کالا لازمه اثربخشی مصوبات تنظیم بازار است. اما این بار نیز بورس‌کالا از جریان غالب بازار جا ماند و این موضوع به تقویت رکود در بازار منجر شد. ظرف روزهای گذشته، بهای شمش و محصولات فولادی در بازارهای جهانی متاثر از کاهش تقاضا در چین با توجه به تشدید قرنطینه در این کشور کاسته شده است. این موضوع و عدم‌خرید شمش فولاد از سوی متقاضیان در هفته‌‌‌های گذشته باعث شد تا قیمت پایه عرضه شمش فولاد در هفته جاری اندکی کاهش داشته باشد. این هفته هر کیلوگرم شمش فولاد با قیمتی در بازه ۱۴‌هزار و ۶۰۰تومان تا ۱۵‌هزار و ۷۰۰تومان رهسپار رینگ صنعتی بورس‌کالا شد که سقف و کف قیمتی نسبت به قیمت پایه عرضه در هفته قبل کاهش ۱۰۰تومانی داشت. افت قیمت پایه عرضه در کنار صعود نرخ ارز سیگنالی در جهت افزایش تمایل مصرف‌کنندگان برای خرید شمش فولاد بود. با وجود این، عدم‌صرفه خرید شمش و تبدیل به مقاطع طویل فولادی با توجه به قیمت و وضعیت رکود در بخش محصول نهایی مانع اثرگذاری این سیگنال‌‌‌های افزایشی شد.

میلگرد هم گران شد
ایجاد جریان افزایشی در بازار اسکناس آمریکایی و افزایشی‌شدن انتظارات تورمی در بازار داخل به بازار مقاطع طویل فولادی کشور نیز جهت داد؛ به این ترتیب بهای هر کیلوگرم میلگرد فولادی در بازار آزاد تهران تا ۱۷‌هزار و ۷۰۰تومان صعود قیمتی داشت که این رقم رکورد تاریخی بهای این محصول است. به این ترتیب، اگرچه سیاست‌‌‌های کنترل قیمت وزارت صمت نتوانست جز رکود، ارمغانی برای بازار داخل به همراه داشته باشد، اما بازار به‌سرعت نسبت به جهش قیمت ارز واکنش نشان داد و قیمت میلگرد مجددا به کانال ۱۷‌هزار و ۷۰۰تومان که رکورد تاریخی قیمت این محصول است، صعود کرد.

مقاطع فولادی بورسی گران‌‌‌تر از بازار آزاد
امروز (چهارشنبه، ۲۱اردیبهشت‌ماه) بازار فیزیکی بورس کالای ایران میزبان عرضه مقاطع طویل فولادی خواهد بود. کف قیمت پایه مقاطع فولادی بر مبنای مشارکت هفتگی در خرید و برابر ۱۶‌هزار و ۵۷۰تومان به ازای هر کیلوگرم تعیین شد. با احتساب مالیات ارزش‌افزوده و کارمزد ارکان بورس، قیمت تمام‌شده این میلگرد برای خریدار برابر ۱۸‌هزار و ۱۰۰تومان خواهد بود. این در حالی است که روز گذشته هر کیلوگرم میلگرد در بازار آزاد تهران به قیمت ۱۷‌هزار و ۷۰۰تومان مورد معامله قرار گرفت و به این ترتیب در شرایط کنونی میلگرد در بازار آزاد ارزان‌‌‌تر از بورس‌کالا موجود است. در چنین شرایطی تنها عاملی که می‌‌‌تواند تجار را برای خرید از بورس‌کالا مجاب کند، صعود نرخ ارز و انتظار استمرار این جریان افزایشی است.

شمش گران‌تر از میلگرد!
قیمت فروش میلگرد در بازار فیزیکی بورس‌کالا نسبت به نرخ این محصول در بازار آزاد گران‌تر است، اما این امر به مفهوم سود نوردکار نیست؛ چرا که با توجه به قیمت فروش شمش فولاد همچنان تولید مقاطع فولادی با قیمت‌های کنونی حداقل سود را دارد. این هفته هر کیلوگرم شمش فولاد با میانگین قیمت ۱۵‌هزار و ۱۷۰تومان در بازار فیزیکی بورس‌کالا مورد معامله قرار گرفت؛ با احتساب مالیات ارزش‌افزوده و کارمزد ارکان بورس قیمت تمام‌شده شمش فولاد برای نوردکار برابر ۱۶‌هزار و ۵۸۰تومان خواهد بود. به این ترتیب، این هفته نوردکاران شمش فولاد را با نرخی بالاتر از قیمت پایه عرضه در بورس‌کالا خریداری کرده‌‌‌اند. گران‌تر بودن شمش نسبت به میلگرد مهم‌ترین عاملی است که با وجود ایجاد جریان افزایشی در بازار ارز و مثبت شدن انتظارات تورمی مانع رونق معاملات شمش شد و تنها ۲۴‌درصد عرضه شمش فولاد در روز سه‌‌‌شنبه ۲۲اردیبهشت مورد معامله قرار گرفت. در این شرایط و با توجه به رکود حاکم بر بخش مقاطع طویل فولادی، کاهش قیمت پایه عرضه می‌‌‌تواند از سویی تعادل قیمتی را به بازار داخل برگرداند و از طرف دیگر بازار آهن و فولاد را از رکود خارج کند.