در ابتدا بسیاری از تحلیل گران و کارشناسان کمتر به مخاطرات این ویروس ناشناخته اشراف داشتند؛ اما به مرور زمان، ابعاد جدیدی از فعالیت و عملکرد این ویروس برای دنیا روشن شد. در واقع با شیوع پاندمی کووید-۱۹ از سال گذشته، ابهام و عدم قطعیت در خصوص رسیدن به اهداف از پیش تعیین‌شده بنگاه‌های اقتصادی ناشی از شیوع ویروس کرونا، تصمیم‌گیری درباره آینده بسیاری از صنایع را دشوار و محلی از تردید کرد؛ به نحوی که کمتر بنگاهی توانست آینده اقتصادی خود را پیش‌بینی کرده و برای مقابله با ابعاد مختلف این ویروس، برنامه‌ریزی دقیق و منسجمی کند.

بسیاری از مرزهای دنیا به روی سایر کشورها بسته شد و برخی از پیمان‌های اقتصادی به حالت تعلیق درآمدند. شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی چشم‌اندازی از آینده فعالیت خود نداشتند و برنامه‌ریزی و انجام معاملات تجاری میان کشورهای دنیا، در هاله‌ای از ابهام قرار گرفت. در این میان، صنعت فولاد نیز در جهان، از این قاعده مستثنی نماند؛ به نحوی که حتی شرکت‌های بزرگ و مطرح جهانی به دلیل شیوع این ویروس، در عرض تنها چند ماه به سبب تعطیلی واحدهای صنعتی خود، با کاهش شدید تولید روبه‌رو شدند و مجبور به تعدیل ‌شماری از کارکنان خود شدند؛ به همین دلیل، مهم‌ترین دغدغه صنایع، پایداری در فرآیند تولید با حفظ سلامتی و ایمنی کارکنان خود بود و هر یک تلاش کردند تا با تدوین دستورالعمل‌ها و پروتکل‌های بهداشتی برگرفته از دستورالعمل‌های سازمان جهانی بهداشت، مسیری را برای مقابله با این ویروس در محیط‌های صنعتی تدوین کنند؛ اما به‌رغم همه تلاش‌ها، با توجه به ناشناخته بودن ابعاد فعالیت و گسترش این ویروس و تاثیرات آن بر بخش‌های مختلف انسانی و غیرانسانی از یکسو و عدم تجربه کافی در مواجهه با این پدیده از سوی دیگر، بدون شک کووید- ۱۹ در صدر چالش‌ها و مسائل مهمی قرار گرفت که در چند دهه اخیر، برای صنایع بروز و ظهور کرده و آنها را با محدودیت‌هایی مواجه ساخته بود؛ چراکه تمامی ابعاد سازمانی از فرهنگ سازمانی تا مدل کسب و کار در بنگاه‌های اقتصادی را تحت تاثیر خود قرار داده بود. در این میان بنگاه‌های تولیدی و صنعتی بزرگ در ایران نیز برای حفظ میزان تولید، اشتغال و پاسخگویی به نیاز بازارهای داخلی و خارجی، دست به کار شدند تا هر یک بتوانند با اجرای پروتکل‌های مختلف، خود را از شر این ویروس در امان بدارند. بر همین اساس، فولاد مبارکه با جمعیتی بالغ بر ۲۰هزار نفر کارگر امانی، پیمانکار و البته فرآیندهایی که به طور پیوسته و بدون وقفه، در طول شبانه‌روز در حال تولید و حرکت بودند از همان ابتدا تلاش کرد تا با تبیین ابعاد مختلف این موضوع در حوزه‌های کارکنان، تامین مالی، مشتری و تکنولوژی، نسبت به تعیین سناریوهای مختلف و تعریف راهکارهای مواجهه با این ویروس در جهت حفظ پایداری در زنجیره ارزش اقدام کند که در نهایت مجموعه این تلاش‌ها و برنامه‌ریزی برای مدیریت این ویروس سبب شد تا به‌‌رغم همه مشکلات و سختی‌ها، با همت کارکنان و تدبیر مدیران، کار به خوبی پیش رفته و شرایط ناشی از پاندمی کرونا مدیریت شده و این بنگاه صنعتی معظم بتواند به اهداف و استراتژی‌های خود در سال‌جاری دست یابد.

بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته برای مقابله با این ویروس، فولاد مبارکه از زمان شروع همه‌گیری ویروس کرونا با توجه به تاکید مدیریت ارشد برای حفظ و صیانت از سلامتی پرسنل و سایر ذی‌نفعان خود به ویژه کارکنان پیمانکار که ارتباط مستقیم با فولاد مبارکه دارند، الزامات و قوانینی را در چارچوب‌های نظام‌مند برای حفظ سلامتی و ایمنی کارکنان در محیط‌های کاری تدوین و به دقت پیاده‌سازی کرد؛ به نحوی که این نظام‌ها به گونه‌ای طراحی شدند تا با الهام گرفتن از سیستم‌های جاری شرکت و استانداردهای جهانی و منطبق با ISO ۴۵۰۰۱:۲۰۱۸ تدوین و پیاده‌سازی شوند.

در این میان نکته حائز اهمیت آن است که استفاده از استانداردهای مدیریتی جهت حفظ یکپارچگی و نظام‌مندی در اجرای رویکردهای سازمان از ابتدای تاسیس تاکنون جزو سیاست‌های فولاد مبارکه بوده و در این زمان یک‌ساله سپری شده از شیوع ویروس کرونا، به استقرار نظامی جدای از سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی نمی‌اندیشید؛ به همین دلیل شرکت فولاد مبارکه تلاش کرد تا با انتشار راهنمای کار ایمن در دوران شیوع بیماری کووید-۱۹ (ISO ۴۵۰۰۵:۲۰۲۰) در جهت صیانت و حفاظت بیشتر از کارکنان برآمده و موضوع را به نحوی هدایت و راهبری کند که استقرار نظام مذکور در زمانی کوتاه در دستور کار قرار گیرد.

بر این اساس و برای اجرای استانداردهای جهانی برای مقابله با ویروس کرونا، تیمی متشکل از واحدهای مختلف نیروی انسانی، حراست، تضمین کیفیت، فناوری اطلاعات و سایر بخش‌های مستقر در فولاد مبارکه، مبادرت به اجرای بندبند این استاندارد کردند و در یک بازه زمانی چند روزه خود را محک زده و به بوته آزمایش گذاشتند تا سرانجام در آخرین ساعات کاری بهمن‌ماه ۱۳۹۹، فولاد مبارکه توانست با کمترین مغایرت ممکن، در استقرار این نظام موفق و گواهینامه مربوطه را از شرکت SGS سوئیس اخذ کند. در این ممیزی تمام جزئیات مهار و کنترل ویروس کرونا در فرآیندی از پیشگیری تا رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی، دورکاری کارکنان، حمایت‌های درمانی و روانی و همچنین اجتماعی در کنار سایر موارد مطروحه در این استاندارد با دقت بررسی شد. در واقع این استاندارد به عنوان خطوط راهنمای کار ایمن، در طی مدت همه‌گیری ویروس کرونا، کاربردی‌ترین سیستم مدیریتی منتشر شده در این رابطه در جهان بوده که قابل استفاده برای تمامی سازمان‌ها، شرکت‌ها و کسب و کارها است. به عبارت دیگر آنچه که فولاد مبارکه اکنون پیاده‌سازی کرده، ایزو۴۵۰۰۵ است که در واقع در این استاندارد، مجموعه اقدامات منطقی برای مدیریت کردن ریسک‌هایی که از COVID-۱۹ ناشی می‌شوند، شرایطی را فراهم می‌آورند که از سلامتی و ایمنی کارکنان و سایر طرف‌های ذی‌نفع مرتبط همچون پیمانکاران، بازدیدکنندگان و شرکای کسب و کار تا سایر بخش‌های اثرگذار در این بخش صنعتی محافظت کند. به عبارت دیگر اجرای این استانداردها و استقرار این سیستم و اخذ این گواهینامه، زمینه‌ای برای صحه‌گذاری بر فعالیت‌های انجام شده در فولاد مبارکه را فراهم کرده است که این خود نشان از موفقیت فولاد مبارکه در مدیریت این بیماری در یک سال گذشته دارد.  سیاست شرکت در کنترل مشکلاتی نظیر اپیدمی کرونا، متناسب با الگوهای به کارگرفته سازمان استاندارد جهانی است و ممیزی این سیستم، باز هم ثابت کرد که شرکت فولاد مبارکه در مهار ویروس کرونا مطابق با استانداردهای جهانی گام برداشته است. حال با اجرای این استانداردها، فولاد مبارکه به عنوان یک مجموعه بزرگ صنعتی و تاب‌آور در این همه‌گیری به خوبی نشان داد که با کار تیمی، کاملا آشنا است و تیمی کار کردن را به صورت سیستماتیک پیاده‌سازی کرده و نسبت به ابعاد آن اشراف کافی را دارد؛ به همین دلیل تمامی حمایت‌های مرتبط با سلامتی جسمی، روحی، روانی و اجتماعی را در قالب یک سیستم نظام‌مند، جاری و ساری کرده است.

حسین مدرسی‌‌فر، مدیر بهداشت حرفه‌ای ایمنی و محیط‌ زیست فولاد مبارکه