بیرونیت، فریبا رسولی: با اینکه طی یک سال گذشته معدنکاران نسبت به کمبود تایر در بخش معدن هشدار داده‌اند اما در این مدت هیچ تایر معدنی وارد کشور نشده و چیزی به ارزش ۱۴ میلیون یورو تایر در گمرک بندرعباس متوقف شده است. چالشی که معادن بسیاری را در معرض تعطیلی قرار داده است. 

از طرفی اگر تایرهای انبار شده در گمرک نیز به دست معدنکاران نرسد، ۳۰ تا ۴۰ درصد از کیفیتشان کاسته می‌شود.

 آن طرف درهای بسته گمرک به سمت تایرها، بانک مرکزی است. بانک مرکزی اعلام کرده که ارز ۴۲۰۰ تومانی به تایر معادن اختصاص نمی یابد و تایرها با ارز نیمایی باید ترخیص شود.

در حالی معدنکاران نگران تامین تایر برای ماشین‌آلات خود هستند که آزادسازی واردات ماشین‌آلات هم گره‌ای از مشکلاتشان در راستای نوسازی و تامین نیازشان باز نکرده است. چرا که شرط واردات ماشین‌آلات معدنی دست دوم عمر زیر ۵ سال آن تعیین شده و خرید ماشینی با این ویژگی برای فعالان معدنی محال است و از نگاه کارشناسان بهتر بود برای این آزادسازی واردات با عمر ۱۰ سال کارکرد ماشین در نظر گرفته می‌شد.

 بنا بر گفته حمیدرضا امیریان دبیر کمیته پیمانکاران خانه معدن ایران چالش دیگر ترخیص تایر با ارز نیمایی و محل ارز ثانویه است. او گفته است:  بعد از ثبت سفارش باید در بانک عامل درخواست فیش آماری کنیم که از محل ارز ثانویه، ارز تخصیص داده شود. این روند مشکل‌ساز است زیرا اکنون این ارز به موارد اساسی مردم به سختی اختصاص می‌یابد. دولت هم اعلام کرده که می توان از محل کارفرما، ارز را تامین کرد. این در حالی است که اکنون فقط ۲۰ درصد ارز حاصل از صادرات می‌تواند توسط خود کارفرما هزینه شود. ما اکنون حدود ۵۰۰ میلیون دلار ماشین آلات نیاز داریم و امروز مساله تامین مالی مساله بزرگی است.

 این در حالی است که به تازگی سخنگوی انجمن صنفی تایر ایران هم از تصمیم اخیر کمیته تایر ستاد تنظیم بازار در تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات تایر انتقاد کرده و گفته است که ارز تایرسازان قطع شده و تولیدکنندگان باید به دنبال ارز نیمایی برای تامین مواد اولیه مورد نیاز باشند.

مصطفی تنها در این باره عنوان کرده است که تا سال گذشته گشایش‌های ارزی هر چند به صورت کج دار و مریض و با تاخیر انجام و ارز ۴۲۰۰ تومانی به تایرسازان پرداخت می شد، اما امسال چرخشی در اولویت های ارزی شاهدیم و کارخانجات تایرسازی از این ارز محروم شده اند.

او همچنین گفته است از بهمن ماه پارسال تا به امروز هیچ گشایش اعتباری برای تامین مواد اولیه خارجی مورد نیاز صنعت تایر انجام نشده و در چند ماه آینده با پایان یافتن ذخیره شرکت‌های تایر ساز با توقف تولید مواجه خواهیم شد، پرسش اینجاست که اگر کمبود ارز در کشور وجود دارد چرا اولویت ها معکوس شده و بجای تولید، به واردات ارز تعلق می گیرد؟

به گفته این مقام صنفی، کارخانجات تایر سازی به صورت ۲۴ ساعته در حدود ۳۵۵ روز از سال فعالند که فعالیت آنها نیازمند جریان مداوم تامین مواد اولیه است، اما نقدینگی کارخانجات به اندازه کافی نیست تا بتوانند مواد اولیه مورد نیاز را خریداری و در انبارها ذخیره کنند. علاوه بر آن همه مواد اولیه نیز قابل نگهداری نبوده و برخی از آنها تاریخ مصرف و انقضا دارند.

حال باید دید تا چه اندازه سیاست‌های تشویقی دولت برای تقویت تولید داخلی و بازگشت ارزهای صادراتی اجرایی می‌شود؟ از سویی شرط بانک مرکزی و رویکرد گمرک چه سرنوشتی برای تایرهای وارداتی رقم خواهد زد و تامین نیاز تولید داخلی تایر با ارز نیمایی این صنعت را با چه چالش‌هایی روبه‌رو می‌کند؟