سه شنبه 6 آذر 1403 شمسی /11/26/2024 4:14:55 AM

امروز بنام روز ملی خلیج همیشگی فارس نامگذاری شده است به همین مناسبت انجمن زمین شناسی ایران اشاره ای به این دریا با نگرش علوم زمین به خلیج فارس می‌کند.
خلیج همیشگی فارس

آشنایی با این دریای گرم و دوست داشتنی، با هویت ایرانی، نخست اینکه این دریا با نام خلیج فارس معنا پیدا می‌کند. برماست که در حفظ تمامیت آن از هر نظر. تمام ذخایر، اهمیت اقتصادی، تجاری، ماهیگیری، فرهنگ و تاریخ آن کوشا باشیم، بخصوص دوستی و احترام به تمام اقوامی که در پیرامون آن زندگی می کنند، کوشیدن همگی برای صلح. وارامش برای همه مردمان پیرامون واحترام به اهمیت گذرگاهی ان برای همه جهانیان وتلاش جهانی برای مسایل زیست محیطی آن.
خلیج فارس یک دریای کناره ای با طول ۹۰۰ کیلومتر و پهنای ۲۶۰ کیلومتر است که عمق آن از ۳۵ تا ۱۰۰ متر تغییر می کند. این خلیج در جنوب ایران واقع شده و توسط تنگه باریکی به پهنای 60 کیلومتر با دریای عمان و اقیانوس هند در ارتباط است. این خلیج در حدود ۳۰ میلیون سال قبل به وجود آمده و در گذشته به مراتب بزرگتر از وسعت کنونی اش بوده است.
خلیج فارس دارای آب و هوای خشک و نیمه استوایی است و به دلیل قرارگیری بین سرزمینهایی که دارای آب و هوای قاره ای هستند با تغییرات فصلی زیادی همراه است. در تابستان درجه حرارت آن به ۵۰ درجه سانتیگراد می رسد و به دلیل حاکمیت وزش باد شمال در سواحل خلیج فارس همواره بادهای دائمی کویری وجود دارد.
عمیق ترین نقطه خلیج فارس در مجاورت رأس الهسندم ۱۸۲ متر و حداقل عمق آن ۳۰ متر است. به طور کلی یک سوم خلیج فارس بیش از ۳۹ متر عمق ندارد. حجم آب آن در حدود ۱۳۰۰۰ میلیارد متر مکعب بوده و جریان آب آن از شمال باختری به جنوب خاوری می باشد.
بیشترین مقدار آب خلیج فارس شور و بخشی کوچک که از طریق کوههای زاگرس تغذیه می شود شیرین است، اما به طور کلی درجه شوری آب خلیج فارس کمتر از اقیانوسها می باشد.
شواهد تاریخی نشان می دهد که در حدود ۲۹۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در سواحل این خلیج مردمانی دریانورد سکونت داشته اند. این خلیج دارای جزایر بسیاری است که در گذشته تمام آنها تحت نفوذ ایران بوده ولی امروزه فقط ۱۰ جزیره آن جزء خاک ایران می باشد: ۱- جزیره لارک، ۲- جزیره هرمز، ۳- جزیره قشم، 4- جزیره هنگام، ۵- جزیره کیش، 6- جزیره لاوان، ۷- جزیره خارک، ۸- جزیره تنب کوچک، ۹- جزیره تنب بزرگ و ۱۰- جزیره ابوموسی. | خلیج فارس از نظر گونه های زیستی بسیار غنی می باشد، یکی از صادرات غیرنفتی کشورهای حاشیه ای، فعالیت در زمینه شیلات و صادرات انواع میگو و ماهی از این خلیج به شمار می رود. و همچنین خلیج فارس دارای بزرگترین منابع نفت و گاز کشور می باشد که تا به امروز تحت بهره برداری است و حدود ۶۴ درصد از نفت اکتشاف شده جهان در کف یا حاشیه خلیج فارس می باشد. از نظر زمین شناسی خلیج فارس یک حوضه پیش بوم (Fore Land Basin) می باشد و در کف خلیج فارس همان سازندهایی وجود دارند که در کشورهای حاشیه آن دیده می شود. شواهد گنبدهای نمکی حاشیه و یا جزایر خلیج فارس نشان از مشابهت زمین شناسی با زاگرس شمالی ایران دارد. دیگر شواهد زمین شناسی نشان از ان دارد که اختلاف چندانی بین زمین شناسی شمال عربستان و زاگرس ایران و کشورهای قطر .بحرین امارات. بخشهای وسیعی از عراق و عمان وجود ندارد.
ویژگیهای زمین شناسی مشترک مناطق یاد شد سبب شده اند که این حوضه بزرگترین حوصه نفت و گاز جهان باشد.


منصور قربانی/ رییس انجمن زمین شناسی ایران

مطالب مرتبط



نظر تایید شده:0

نظر تایید نشده:0

نظر در صف:0

نظرات کاربران

نظرات کاربران برای این مطلب فعال نیست

آخرین عناوین